Το Φεστιβάλ Ελληνικού θεατρικού έργου του 21ου αιώνα κλείνει φέτος τα 4 χρόνια του.
Με την ευκαιρία αυτή μετακομίσαμε στο θέατρο ΕΑΡ Βικτώρια, ένα θέατρο που ενδιαφέρεται και το έχει αποδείξει από την αρχή της λειτουργίας του για το Ελληνικό έργο, και θα το γιορτάσουμε με νέες δράσεις, νέα φρέσκα έργα και με ένα μεγάλο αφιέρωμα στον πατέρα του νεοελληνικού θεάτρου Ιάκωβο Καμπανέλλη.
Ο πρώτος κύκλος του φεστιβάλ μας, που ξεκίνησε με αγάπη και μεράκι για τη στήριξη του νεοελληνικού έργου το 2014 στο θέατρο Αγγέλων Βήμα, και αγκαλιάστηκε σαν θεσμός πλέον από συγγραφείς, κοινό, δημοσιογράφους και θεατρολόγους, ολοκληρώθηκε και μπαίνουμε στον δεύτερο που θα ανοίξει τις πόρτες του και σε καταξιωμένους συγγραφείς που δεν είναι πια κοντά μας αλλά έχουν αφήσει δυνατό το στίγμα τους στην Ελληνική δραματουργία. Με πρώτο βεβαίως τον Καμπανέλλη όπου και θα παρουσιάσουμε το σχεδόν άγνωστο έργο του στο κοινό, το «ο γορίλας και η ορτανσία».
Τον Καμπανέλλη τον γνώρισα προσωπικά όταν ήταν διευθυντής ραδιοφωνίας στην ΕΡΤ και μετά συνυπήρξαμε μαζί για λίγο στο ΔΙΘ (Διεθνές ινστιτούτο θεάτρου) στην Αθήνα. Είχε τύχει τότε να έχω γράψει ένα έργο που είχε βραβευθεί, το «Ροστμπίφ», με βάση τον μύθο των Ατρειδών και πρωταγωνίστρια την Κλυταιμήστρα. Ο Καμπανέλλης μου έκανε την τιμή να το διαβάσει και να το σχολιάσουμε. Τότε εκείνος είχε γράψει το «Γράμμα στον Ορέστη». Μου είχε κάνει εντύπωση το ότι με είχε βρει πολύ νέα για να ασχοληθώ με επιτυχία με τους μύθους. Ήταν μια ευτυχής συγκυρία που μας έφερε κοντά και μου έδωσε τη χαρά να συνομιλήσω αρκετά μαζί του και να ανακαλύψω και τον άνθρωπο πίσω από τον συγγραφέα που όλοι θαυμάζαμε για τη ζωή και το έργο του. Και πάντα είχα στην άκρη του μυαλού μου να κάνω κάτι γι αυτόν. Και τώρα ήρθε η στιγμή.
Κάποιος σημαντικός αναλυτής της λογοτεχνίας είχε πει ότι η σπουδαιότητα ενός συγγραφέα μετριέται με το πόσους μιμητές έχει. Που σημαίνει ότι έχει επηρεάσει τους συγγραφείς της εποχής του αλλά και μεταγενέστερους. Ο Καμπανέλλης κατά τη γνώμη μου ανήκει σ’ αυτούς. Έχει ανοίξει νέους δρόμους έκφρασης στο θέατρό μας. Ακόμη και τον εαυτό μου έχω τσακώσει να γλιστράει στον δικό του δρόμο και να παίρνει από εκείνον τρόπους και στυλ γραφής. Και πόσοι άλλοι.
Στο αφιέρωμα θα γίνουν ομιλίες από Πανεπιστημιακούς, θεατρολόγους, σκηνοθέτες και άλλους που έχουν συνεργαστεί μαζί του, θα προβληθούν ντοκιμαντέρ για τη ζωή του, αλλά θα μιλήσουμε και για τον κινηματογραφικό Καμπανέλλη εκτός από τον θεατρικό, και τον στιχουργό Καμπανέλλη. Θα προσπαθήσουμε να καλύψουμε όλες τις πλευρές της συγγραφικής του πορείας. Κι όλο αυτό με τη συνεργασία του Μουσείου Ιάκωβος Καμπανέλλης της Νάξου και φυσικά με την Κατερίνα Καμπανέλλη που θα επιμεληθεί το εικαστικό κομμάτι της παράστασης.
«Ο Γορίλας και η Ορτανσία» είναι ένα έργο που γράφτηκε το 1952 και παρουσιάστηκε το 1959 για λίγες μόνο παραστάσεις από την Έλσα Βεργή. Ο ίδιος ο Καμπανέλλης λέει ότι ενώ ο Γορίλας είναι από τα πρώτα του θεατρικά, συγχρόνως είναι και το τελευταίο. Και πράγματι το 1989 το ξαναδούλεψε σε νέα μορφή προσθέτοντας 3 διαφορετικά φινάλε. Στην ουσία πρόκειται για ένα σχεδόν καινούργιο έργο που λειτουργεί και διαδραστικά. Αυτή η εκδοχή του έργου είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζεται στη σκηνή. Το έργο το έχει παραχωρήσει ευγενικά η Κατερίνα Καμπανέλλη στο Φεστιβάλ μας και τη σκηνοθεσία θα κάνει η Κατερίνα Πολυχρονοπούλου, η οποία εδώ και κάποια χρόνια ασχολείται με τον Καμπανέλλη στο Μουσείο του στη Νάξο.
Η παράσταση θα κάνει πρεμιέρα τη Δευτέρα στις 20 Νοεμβρίου για 12 παραστάσεις κάθε Δευτέρα και Τρίτη, όπως και τα άλλα έργα του Φεστιβάλ που ακολουθούν διαδοχικά ανά ενάμισι μήνα. Την Τρίτη 21/11 θα έχουμε μια παρουσίαση από τους καθηγητές του Πανεπιστημίου και θεατρολόγους Βάλτερ Πούχνερ και Γιώργο Πεφάνη του συνολικού έργου του Καμπανέλλη αλλά και ιδιαίτερα του «Γορίλα». Έτσι οι θεατές της Τρίτης θα έχουν την ευκαιρία να εμπλουτίσουν τις γνώσεις αλλά και την απόλαυσή τους με αυτές τις δύο σημαντικές διαλέξεις.
Νομίζω ότι με αυτή τη δράση το Φεστιβάλ μας κάνει ένα μεγάλο άνοιγμα συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν της Ελληνικής δραματουργίας βαθαίνοντας ουσιαστικά στις ρίζες της μέσα στον 20ο αιώνα για να εννοήσουμε πληρέστερα τη δραματουργία του 21ου.
Συγχρόνως θα παρουσιάσουμε και 4 ολόφρεσκα και άπαιχτα έργα δυο νέων συγγραφέων και δυο καταξιωμένων και γνωστών.
Ξεκινάμε τη Δευτέρα 9/10 με το βραβευμένο έργο του Γιάννη Φίλια «Φωτιά στις πιρόγες» σε σκηνοθεσία του ίδιου. Είναι μια ομοερωτική ιστορία μεταξύ ενός διάσημου σκηνογράφου και ενός νέου τενόρου στους απόηχους της όπερας «Αλιείς Μαργαριταριών». (09/10/17 – 14/11/17).
Στη συνέχεια ανεβαίνει «Ο γορίλας και η ορτανσία», του Ιάκωβου Καμπανέλλη, σε σκηνοθεσία Κατερίνας Πολυχρονοπούλου. Στο έργο, που χαρακτηρίζεται ως τρελή κωμωδία ή φάρσα, παρακολουθούμε την ανατρεπτική εισβολή ενός γορίλα στη ζωή ενός επιστήμονα και της οικογένειάς του. Ο κύριος Καθηγητής αγοράζει από τον ζωολογικό κήπο έναν γορίλα για τα πειράματά του και του συμπεριφέρεται σα να είναι κανονικός άνθρωπος. Αλλά κάποια στιγμή ο γορίλας και η σύζυγος του καθηγητή αποκτούν μια περίεργη σχέση που ανατρέπει τις ισορροπίες με 3 απρόσμενα φινάλε. (20/11/17 – 26/12/17).
Ακολουθεί το «Ερυθρό», το πρόσφατο έργο του νέου συγγραφέα Παναγιώτη Μπαρμπαγιάννη, μια ιστορία για την κρυφή βία μέσα στη σύγχρονη οικογένεια, όπου όλα συμβαίνουν πίσω από κλειδωμένες πόρτες. Το ερώτημα είναι όμως τι γίνεται όταν κάποιος τις αφήσει μια μέρα ανοιχτές. Σε σκηνοθεσία Στέλιου Καλαϊτζή. (01/01/18 – 13/02/18).
Τη σκυτάλη παίρνει μετά ο γνωστός και καταξιωμένος συγγραφέας Μάνος Κοντολέων με το «Η τέταρτη εποχή», το πρώτο θεατρικό έργο του σε σκηνοθεσία Μενέλαου Καραντζά. Στο έργο παρακολουθούμε τον προβληματισμό και την κρίση μέσα σε ένα σύγχρονο ζευγάρι και ο συγγραφέας αναρωτιέται: Αν η Πρώτη Εποχή στη ζωή ενός σύγχρονου ζευγαριού ήταν η Εποχή του Έρωτα, η Δεύτερη της Οικογένειας, η Τρίτη της Κρίσης, πώς θα χαρακτηριστεί η Τέταρτη Εποχής του -της Διάλυσης ή του Συμβιβασμού ή μήπως υπάρχει και άλλη εκδοχή; (19/02/18 – 02/04/18).
Και το Φεστιβάλ μας ολοκληρώνεται για φέτος με την «Αναζήτηση», το άπαιχτο έργο του γνωστού και καταξιωμένου συγγραφέα Παναγιώτη Μέντη σε σκηνοθεσία Νίκου Σακαλίδη. Μια μπουρλέσκ – Φελινική κωμωδία, όπου δυο πλάσματα ανθρώπινα, ανυποψίαστα, ένας άνδρας και μια γυναίκα χωρίς την παραμικρή ενοχή, ακολουθώντας τα ένστικτά τους θα τορπιλίσουν το «κανονικό». Θα γίνουν αιμομίκτες ή μήπως επαναστάτες; Το μεγάλο όμως ερώτημα του έργου είναι ποιος θα το κρίνει σ’ έναν αυτιστικό πολιτισμό που ονομάζει ζωή την πανωλεθρία του;. (09/04/18 – 29/05/18).
Παράλληλα με τις παραστάσεις, το Φεστιβάλ, στην προσπάθειά του να στηρίξει με νέες δράσεις την παραγωγή Ελληνικής δραματουργίας, εγκαινιάζει ένα Supporting Studio για τη συγγραφή νέων έργων από νέους, αλλά και δόκιμους συγγραφείς με ομαδική εργασία και ιδιαίτερη υποστήριξη στο rewriting των έργων τους με στόχο το ανέβασμα στα πλαίσια του φεστιβάλ.
Πιστεύοντας πάντα στη ρήση του μεγάλου θεατρανθρώπου Κάρολου Κουν, ότι δεν μπορεί να υπάρξει Ελληνικό θέατρο χωρίς Ελληνικό έργο, παρ’ όλες τις αντιξοότητες της εποχής μπαίνουμε δυναμικά και με κέφι στη νέα καλλιτεχνική περίοδο με τον θεσμό του Φεστιβάλ μας, ελπίζοντας ότι και πάλι θα τα καταφέρουμε.
Λεία Βιτάλη
