O ΠΑΠΑΚΑΛΙΑΤΗΣ δεν έτυχε, πέτυχε και οι λόγοι είναι ξεκάθαροι όσο κι αν στενοχωρούν όσους βολεύονται να βρίσκουν εύκολους στόχους. Όλη η κριτική του ΤΑΖ για το “ΈΝΑΣ ΑΛΛΟΣ ΚΟΣΜΟΣ” όπως δημοσιεύτηκε στο DownTown Magazine Greece
Θα καταφέρει ο “μαγικός” στα εισιτήρια Χριστόφορος Παπακαλιάτης να επαναλάβει με τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του, το θαύμα του 2012 με το “Αν…”;
Το μόνο σίγουρο είναι πως αυτή εδώ η κινηματογραφική του προοσπάθεια είναι κλάσεις ανώτερη από την πρώτη του ταινία και αποκαλύπτει έναν δημιουργό σε πολύ ενδιαφέρουσα πορεία εξέλιξης και ωρίμανσης. Καλύτερο από όλα δε, το ότι στην περίπτωση του Χριστόφορου, το “ωρίμανση” δε μεταφράζεται σε γερασμένη σοβαροφάνεια.
Αντιθέτως. Ο ενθουσιασμός του παραμένει νεανικός, όπως και η πάντα προσεγμένη αισθητική του με τη διαφορά του ότι μεταγγίζονται σε μια ταινία που το ερωτικό παραμύθι είναι η αφορμή για έναν ευρύτερο, ρεαλιστικό κοινωνικό σχολιασμό σε έναν επικίνδυνο αλλά επιτυχημένο εκ του αποτελέσματος συνδυασμό. Επικίνδυνος γιατί οι μεταβάσεις του από την γλυκόπικρη παρατήρηση στην καταγραφή μιας εκρηκτικής πραγματικότητας κι από την ελαφρότητα στο δράμα, χρειάζονται λεπτούς χειρισμούς για να μη σου γυρίσουν μπούμερανγκ. Χειρισμούς που ο Παπακαλιάτης αποδεικνύει ότι τους κατέχει.
Το γνωστό αστείο που κυκλοφορεί για τις αντιγραφές των σίριαλ του από ξένα μοτίβα έχει μια βάση. Είναι ολοφάνερο πως ο Χριστόφορος έχει ρουφήξει τα πάντα από εικόνες (και σεναριακή τεχνική), τόσο από τη mainstream αμερικάνικη βιομηχανία όσο κι από την ευρωπαϊκή με αποτέλεσμα να τα ενώνει με έναν προσβάσιμο στο ευρύ κοινό, προσωπικό του γήινο “σουρεαλισμό” που σαν εικόνα ανακατεύει τη διαφημιστική glossy αισθητική με την ταινία τέχνης.
Γράφω για τη διαφημιστική αισθητική επειδή αυτή είναι μια από τις πιο κοινότοπες κατηγορίες που του προσάπτουν και ποτέ μου δεν την κατάλαβα. Δεν κατάλαβα το γιατί το αισθητικό στιλιζάρισμα του κάδρου και η κινηματογραφική υπερβατικότητα των χώρων είναι κάτι αρνητικό.
Εκτός κι αν πρέπει όλοι μας να γυρίζουμε με κουνημένη κάμερα στο χέρι στα χαμόσπιτα για να γίνουμε αποδεκτοί ως “τέχνη”. Στο “Ένας Άλλος Κόσμος” αυτό το στιλιζάρισμα προωθεί το συναίσθημα, ενώ ταυτόχρονα αλλάζει κατευθύνσεις, όπως η παράδοξα ρομαντική κινηματογράφηση του εσωτερικού ενός σούπερμάρκετ στην ιστορία της Μαρίας Καβογιάννη, ή ο “βρώμικος” τόνος στις σκηνές του ξενοφοβικού και βίαιου ακροδεξιού Μηνά Χατζησάββα και των επιδρομών του.
Τρεις διαφορετικές, φαινομενικά άσχετες μεταξύ τους ερωτικές ιστορίες ανάμεσα σε Έλληνες και αλλοδαπούς, αποτελούν τον κορμό της ταινίας, αντανακλώντας τα χρόνια της κρίσης, του χάους και της απομόνωσης, στο εσωτερικό των ηρώων και αντίστροφα. Μια νεαρή κοπέλα κι ένας πρόσφυγας, ένα στέλεχος πολυεθνικής εταιρείας με μια ξένη συνάδελφό του που έχει έρθει για να εισηγηθεί απολύσεις και μείωση προσωπικού και το γλυκόπικρο φλερτ της Μαρίας Καβογιάννη με έναν μοναχικό μεσήλικα που συναντιούνται σε ένα σουπερμάρκετ στο πιο ζεστό συναισθηματικά κομμάτι της ιστορίας με μία από τις καλύτερες ερμηνείες στην καριέρα της ηθοποιού.
Όταν στο τέλος το παζλ ολοκληρωθεί με μία ουσιαστική ανατροπή αποκάλυψη, θα έχει ολοκληρωθεί (περίπου) και η απεικόνιση μιας Ελλάδας πολλαπλών ταχυτήτων και πραγματικοτήτων σε πόλεμο με τον ίδιο της τον εαυτό. Το τραγικό τίμημα θα έχει πληρωθεί, τα σημάδια θα έχουν χαραχτεί και μέσα στο ασαφές, μετέωρο του μέλλοντος θα αχνοφέγγει μια κουρασμένη ελπίδα χωρίς όμως καμία εγγύηση. Ναι, μετά τα παραπάνω μπορείτε να είστε σίγουροι ότι δεν είναι η τυπική ταινία που θα περιμένατε από τον Χριστόφορο εξ’ ου και το ερώτημα της αρχής για την εισπρακτική της πορεία. Μπορείτε όμως επίσης να είστε σίγουροι ότι πρόκειται για ένα καλοδουλεμένο δράμα που απευθύνεται στο ευρύ κοινό, ένα τυπικό δείγμα αυτού που χρειάζεται ο ελληνικός κινηματογράφος αυτή τη στιγμή για να βγει από το τέλμα του.
Ποιοτικά, καλλιτεχνικά στάνταρ σε ιστορίες μιας αναγνωρίσιμης καθημερινότητας με εμπορικές προοπτικές. Προς τιμή του ο ίδιος ο σκηνοθέτης, πρωταγωνιστικά παίρνει έναν δεύτερο ρόλο και αναδεικνύει μερικές ασυνήθιστες στη μέχρι τώρα υποκριτική του, χαμηλότονες, εσωτερικές ποιότητες αφοσιωμένος κυρίως στο ρόλο του σκηνοθέτη σεναρογράφου. Χωρίς να είναι πάντα εύστοχος, αφήνοντας εν μέρει ανολοκλήρωτο αυτό που θέλει να πει και χωρίς να αποφεύγει κάποιες υπεραπλουστεύσεις και υπερβολές, κατορθώνει να δημιουργήσει ένα ερωτικό, κοινωνικό δράμα στο θρίλερ φόντο μιας πραγματικότητας στην οποία όλα διακυβεύονται.
Σε μια πραγματικά συγκινητική, σύγχρονη, χορταστική και καλοφτιαγμένη ελληνική παραγωγή που φλερτάρει και αγγίζει την τραγωδία, χωρίς να επιβάλει εκβιαστικά το βάρος της σε όλο το ύφος και τις συναισθηματικές συχνότητες της ταινίας.
