Όλοι έχουμε τις αγαπημένες μας χριστουγεννιάτικες μελωδίες – αλλά πόσα κερδίζουν στην πραγματικότητα οι καλλιτέχνες που έγραψαν αυτά τα κλασικά εορταστικά τραγούδια;
Θυμάστε τον χαρακτήρα του Χιου Γκραντ, τον Γουίλ Φρίμαν, στην κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος του Νικ Χόρνμπι «About A Boy» το 2002; Ένας πλούσιος και ρηχός τριαντάρης εργένης, ο Φρίμαν, ζει σε ένα πολυτελές διαμέρισμα, βγαίνει με γυναίκες και περιεργάζεται τα ράφια της HMV κατά τη διάρκεια της ημέρας – απαλλαγμένος από το βάρος του να πηγαίνει στη δουλειά και να κερδίζει πραγματικά τα προς το ζην κάθε μέρα.
Και πώς έχει την πολυτέλεια να ζει μια τέτοια προνομιούχα ζωή; Όλα αυτά επειδή ο πατέρας του έγραψε μια διάσημη χριστουγεννιάτικη επιτυχία τη δεκαετία του ’50, και η κυλιόμενη χιονοστιβάδα των δικαιωμάτων της εξασφαλίζει ότι ο Χιου – συγγνώμη, ο Γουίλ – μπορεί να ζει άνετα χωρίς να χρειάζεται να κουνήσει ποτέ το δαχτυλάκι του.
Αυτή η ιστορία δεν είναι φαντασίας, αντλεί σε μεγάλο βαθμό από την πραγματικότητα, με πολλούς από τους μουσικούς των οποίων οι επιτυχίες συνοδεύουν κάθε χρόνο τα χριστουγεννιάτικα «καραγκιοζιλίκια» μας, να έχουν εξασφαλίσει τη ζωή τους από ένα τραγούδι. Πώς αλλιώς θα μπορούσαν οι Noddy Holder, Jona Lewie και Shakin’ Stevens να προσθέσουν μια επέκταση στις πριγκιπικές επαύλεις τους χωρίς πρώτα να λάβουν το ετήσιο εορταστικό τους πακέτο;
Τα ερωτήματα που θέλουμε να θέσουμε, όμως, είναι: πόσα χρήματα κερδίζουν στην πραγματικότητα αυτοί οι καλλιτέχνες, αυτήν την πιο υπέροχη εποχή του χρόνου; Ποιος πρέπει να μοιραστεί το ποσό με τους τραγουδοποιούς, τις δισκογραφικές εταιρίες και τα τους περιφερειακούς που δικαιούνται; Και ποιος την πάτησε από τα βαμπίρ της μουσικής βιομηχανίας;
Slade – «Merry Xmas Everybody» (1973)
Η Performing Right Society υπολόγισε το 2013 ότι το single των Slade αποφέρει 512.000 λίρες το χρόνο – με ένα σημαντικό μέρος από αυτό να πηγαίνει στον Jim Lea, ο οποίος έγραψε το ρεφρέν του «Merry Xmas Everybody» – ενώ ένα άρθρο της Daily Mail από το 2016 υποστήριξε ότι το ποσό αυτό είναι πλέον πιο κοντά στο ένα εκατομμύριο λίρες το χρόνο.
Jona Lewie – «Stop The Cavalry» (1980)
Μια απίθανη χριστουγεννιάτικη επιτυχία λόγω του αντιπολεμικού του θέματος – ο ίδιος ο Lewie έχει εκφράσει κάποια αμηχανία με την εορταστική οικειοποίησή του – το «Stop The Cavalry» έγινε ένας από τους βασικούς ήχους του χριστουγεννιάτικου πρωινού: σκεφτείτε πού θα ήμασταν χωρίς το θριαμβευτικό τμήμα πνευστών ή τη μελαγχολική φράση «wish I was at home for Christmas» (εύχομαι να ήμουν στο σπίτι τα Χριστούγεννα). Σύμφωνα με τη Mail, η επιτυχία του Lewie αποφέρει πάνω από 120.000 λίρες το χρόνο – τις οποίες ο 75χρονος εισπράττει μόνος του, αφού έγραψε τους στίχους, τη μελωδία και την ενορχήστρωση.
Boney M – «Mary’s Boy Child – Oh My Lord» (1978)
Τα πνευματικά δικαιώματα που προέκυψαν από το μεγαλύτερο σε πωλήσεις μη φιλανθρωπικό χριστουγεννιάτικο single του Ηνωμένου Βασιλείου (η διασκευή των Wings στο «Mull of Kintyre» απλά δεν είναι τραγούδι για τις γιορτές, συγγνώμη) θα έπρεπε να εξασφαλίσουν ότι οι δημιουργοί του δεν θα χρειαζόταν να ξαναδουλέψουν ποτέ. Όμως, σε συνέντευξή της στην εφημερίδα The Guardian το 2011, η τραγουδίστρια των Boney M, η Liz Mitchell, αποκάλυψε ότι τους έχουν κοροϊδέψει στη μουσική βιομηχανία.
«Αν ξόδευα το χρόνο μου στο να υπολογίζω τι πήρε η δισκογραφική εταιρεία – και όσοι ήταν στην ομάδα των ανθρώπων γύρω μας – θα έχανα το μυαλό μου» φούντωσε, πριν συνεχίσει να υπολογίζει ότι κάθε μέλος του κουαρτέτου δικαιούται μόνο «ίσως το ένα έβδομο του 1%» από τις πωλήσεις του «Mary’s Boy Child» που ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο». Ωχ.
Shakin’ Stevens – «Merry Christmas Everyone» (1985)
Ο Ουαλός Michael Barratt κερδίζει ένα σεβαστό ποσό κάθε Δεκέμβριο χάρη στην κεφάτη εποχιακή επιτυχία του «Merry Christmas Everyone» (άραγε σε ποιους απευθύνεται;). Ενώ ο τραγουδιστής τσεπώνει το απρόσμενο ποσό από τις πολλές, πολλές ραδιοφωνικές αναπαραγωγές του τραγουδιού (5.000 έως 10.000 λίρες), ένα μεγάλο μέρος των ετήσιων δικαιωμάτων αξίας περίπου 130.000 λιρών πηγαίνει στην πραγματικότητα στον στιχουργό του τραγουδιού, Bob Heatlie.
«Δεν θέλω να είμαι υπερβολικός, αλλά είναι το τέλειο χριστουγεννιάτικο τραγούδι», δήλωσε ο Stevens στο NME το 2020. «Έχει τα πάντα μέσα: τις καμπάνες, τον ανεβαστικό ρυθμό, τους στίχους. Ο πρίγκιπας Γουίλιαμ και η Κέιτ Μίντλετον ζήτησαν πρόσφατα να τους το παίξω σε κάποια δημόσια εκδήλωση καθώς είναι ένα από τα αγαπημένα τους χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Ήταν προσγειωμένοι όπως κι εγώ, και ήταν χαρά μου να τους γνωρίσω».
Wham! – «Last Christmas» (1984)
Μετά τον θλιβερό θάνατο του George Michael την ημέρα των Χριστουγέννων του 2016, οι πωλήσεις του «Last Christmas» των Wham! αυξήθηκαν σημαντικά σε σχέση με την προηγούμενη εκτίμηση της Official Charts Company (OCC) για 1,78 εκατομμύρια πωληθέντα αντίτυπα. Η Telegraph είχε προηγουμένως προτείνει το 2015 ότι τα πνευματικά δικαιώματα από το κομμάτι θα μπορούσαν να αξίζουν έως και 470.000 λίρες ετησίως.
Η εορταστική επιτυχία των Wham! έχασε αρχικά από το Band Aid στην κούρσα για το νούμερο ένα των Χριστουγέννων το 1984, αλλά τελικά έφτασε στην κορυφή τον Ιανουάριο του 2021, αφού συγκέντρωσε 9,2 εκατομμύρια streams σε μια εβδομάδα. Γιορτάζοντας την επιτυχία του 36 χρόνια μετά την αρχική του κυκλοφορία – ρεκόρ στα βρετανικά charts – ο Andrew Ridgeley των Wham! έγραψε στο Twitter: «Είμαι ενθουσιασμένος, κάπως έκπληκτος και βαθύτατα ικανοποιημένος που το εμβληματικό κλασικό χριστουγεννιάτικο τραγούδι των Wham! «Last Christmas» κατάφερε επιτέλους να γίνει Νο 1. Είναι ένας ταιριαστός φόρος τιμής στη συνθετική ιδιοφυΐα του George και για τον οποίο θα ήταν εξαιρετικά περήφανος και απόλυτα ενθουσιασμένος».
Mariah Carey – «All I Want For Christmas» (1994)
Το χιτ της Mariah Carey για τα Χριστούγεννα – το οποίο γράφτηκε και ηχογραφήθηκε εξ ολοκλήρου στον υπολογιστή του συν-συνθέτη Walter Afanasieff – γνώρισε τεράστια επιτυχία σε όλο τον κόσμο, με ένα στοιχείο να αναφέρει ότι τα πνευματικά δικαιώματα του τραγουδιού ανέρχονται σε 60 εκατομμύρια δολάρια (48,4 εκατομμύρια λίρες). Το 2015, η Daily Mail υπολόγισε ότι η Carey κερδίζει 376.000 λίρες από το «All I Want For Christmas» ετησίως, ενώ το κομμάτι βρέθηκε τελικά στην κορυφή των αμερικανικών και βρετανικών charts το 2019 και το 2020 αντίστοιχα.
Το κομμάτι έχει βρει επίσης ένα ιδιαίτερο είδος δημοτικότητας στην Ιαπωνία, όπου έχει γίνει δύο φορές πλατινένιο – η Carey έχει γίνει γνωστό ότι το ερμηνεύει στη χώρα ακόμη και στα μέσα Ιουλίου.
The Pogues & Kirsty MacColl – «Fairytale Of New York» (1987)
Προφανώς, αυτό το τραγούδι προέκυψε ως αποτέλεσμα ενός στοιχήματος με τον Elvis Costello ότι οι Pogues δεν θα μπορούσαν να γράψουν ένα χριστουγεννιάτικο τραγούδι «που δεν θα ήταν ανιαρό». Λοιπόν, το συγκρότημα πήγε μόνο και κέρδισε εμφατικά αυτό το στοίχημα, δημιουργώντας στην πορεία ένα από τα ωραιότερα εποχιακά ποπ τραγούδια της σύγχρονης εποχής.
Το μπρος-πίσω του Shane MacGowan και της αείμνηστης, σπουδαίας Kirsty MacColl παραμένει διαχρονικό όσο ποτέ, και δεν είναι περίεργο που ο κόσμος συνεχίζει να ακούσει το «Fairytale Of New York» κάθε Δεκέμβριο: ο OCC εκτιμά ότι έχει αγοραστεί πάνω από 1,2 εκατομμύρια φορές. Πώς αυτό μεταφράζεται σε μετρητά; Λοιπόν, μια εκτίμηση του 2016 από τη Mail υπολόγιζε ότι αποφέρει περίπου 400.000 λίρες το χρόνο – όχι και άσχημο αποτέλεσμα από το αρχικό στοίχημα, ε;
in.gr
