Πολίτες, Επιστήμονες και εκπρόσωποι Φορέων και Συλλογικοτήτων από τη Ραφήνα καταθέσαμε την Πέμπτη 7-2-2019 στον Υπουργό Εσωτερικών κ. Αλέξη Χαρίτση και στη Γενική Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού & Περιβάλλοντος κ. Ειρήνη Κλαμπατσέα αίτημα για άμεση ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας, σχετικά με τη φημολογούμενη αλλαγή ορίων του Δήμου Ραφήνας – Πικερμίου και την ένταξη της Ραφήνας στο δήμο Μαραθώνα.
Η επιστολή αυτή κατατέθηκε με σκοπό τη θεσμική ενημέρωση της περιοχής από τους αρμόδιους Φορείς, καθώς, οι πολίτες της Ραφήνας είναι ιδιαίτερα θορυβημένοι από τις πρόσφατες έντονες φημολογίες σχετικά με αλλαγή των ορίων του Δήμου Ραφήνας – Πικερμίου και ενοποίησή της Ραφήνας με τον ήδη μεγάλο Δήμο Μαραθώνα, καθώς και άλλες αλλαγές, που σχεδιάζονται άμεσα ή στο μέλλον.
Ακολουθεί το κείμενο της επιστολής που κατατέθηκε, μαζί με τη σχετική τεκμηρίωση και επιχειρηματολογία. Η λίστα με τα ονόματα των υπογραφόντων φαίνεται στις επιστολές που κατατέθηκαν στους αρμόδιους, ενώ έχει κοινοποιηθεί και στην Περιφέρεια Αττικής και το Δήμο Ραφήνας – Πικερμίου, και επιπλέον είναι διαθέσιμη σε όποιον τη ζητήσει.
ΘΕΜΑ: Αίτημα για άμεση ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας, σχετικά με τη φημολογούμενη αλλαγή ορίων του δήμου Ραφήνας – Πικερμίου και την ένταξη της Ραφήνας στο δήμο Μαραθώνα
Αξιότιμε κ. Υπουργέ, αξιότιμη κ. Γενική Γραμματέα, Τις τελευταίες εβδομάδες κυκλοφορούν – διακινούνται στον έντυπο και ηλεκτρονικό τοπικό τύπο της Ραφήνας και της ανατολικής Αττικής σενάρια αλλαγής ορίων δήμων της περιοχής, με το δήμο Ραφήνας-Πικερμίου να διαχωρίζεται, και πιο συγκεκριμένα, η Ραφήνα να προσκολλάται στο δήμο Μαραθώνα και το Πικέρμι να προσαρτάται σε άλλο γειτονικό δήμο. Τα σενάρια αυτά δημιουργούν ιδιαίτερη ανησυχία και έντονο προβληματισμό στους κατοίκους της περιοχής.
Η ανάγκη αλλαγής ορίων εμφανίζεται να προκύπτει λόγω: i) της ανάγκης ενοποίησης του οικισμού του Νέου Βουτζά, που επλήγη από την πυρκαγιά του Ιουλίου 2018 και σήμερα είναι διχοτομημένος ανάμεσα στους δήμους Ραφήνας – Πικερμίου και Μαραθώνα. ii) της σκοπιμότητας κοινού πολεοδομικού σχεδιασμού για τους επίσης πληγέντες οικισμούς Κόκκινο Λιμανάκι (δήμος Ραφήνας – Πικερμίου) και Μάτι (δήμος Μαραθώνα) που παρουσιάζουν κοινά πολεοδομικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά. iii) της υλοποίησης των μεγάλων έργων υποδομής που συνδέονται με την ολοένα και αυξανόμενη επιβατική κίνηση του λιμανιού της Ραφήνας.
Οι παραπάνω φήμες έχουν δημιουργήσει αναστάτωση σε κατοίκους και φορείς της Ραφήνας. Ενδεικτικά, σας αναφέρουμε ορισμένα ζητήματα που ανησυχούν μεγάλο τμήμα της τοπικής κοινωνίας:
1. Η Δημοτική Ενότητα της Ραφήνας παρουσιάζει εντελώς διαφορετικά περιβαλλοντικά και χωροταξικά χαρακτηριστικά από το μεγαλύτερο μέρος του δήμου Μαραθώνα. Αυτό προκύπτει ξεκάθαρα από το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας – Αττικής 2021, όπου οι δήμοι Μαραθώνα και Ραφήνας – Πικερμίου ανήκουν σε διαφορετικές χωρικές υποενότητες (στη χωρική υποενότητα Μεσογείων ο δήμος Ραφήνας – Πικερμίου και στη χωρική υποενότητα βόρειας Αττικής ο δήμος Μαραθώνα).
Κατά συνέπεια, οι στοχεύσεις είναι διαφορετικές, τόσο σε επίπεδο αναπτυξιακής προοπτικής, όσο και σε επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος. Χαρακτηριστικά, αναφέρουμε ότι, παρά την επιβάρυνση από τη λειτουργία του λιμανιού, το παράκτιο μέτωπο της Ραφήνας διατηρεί σημαντικά στοιχεία φυσικού περιβάλλοντος και δεν έχει αλλοιωθεί από τις χρήσεις ψυχαγωγίας – τουρισμού, όπως συμβαίνει σε μεγάλο τμήμα του παράκτιου μετώπου του γειτονικού δήμου.
Η δυσκολία συνδιαχείρισης της Ραφήνας και των οικισμών του σημερινού δήμου Μαραθώνα επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι ακόμα και στο θέμα της διαχείρισης των λυμάτων, η Ραφήνα και το Πικέρμι βρίσκονται στην ίδια διαχειριστική ενότητα με την Αρτέμιδα και τα Σπάτα και όχι με τις πολύ πιο απομακρυσμένες περιοχές του δήμου Μαραθώνα.
2. Η πολιτιστική κληρονομιά της Ραφήνας προκύπτει κυρίως από τη δημιουργική συνύπαρξη των ξεριζωμένων μικρασιατών και των λιγνιτωρύχων. Η ένταξη σε ένα μεγαλύτερο δήμο, όπως αυτός του Μαραθώνα με το «βαρύ» ιστορικό όνομα, θα γίνει αιτία για την υποβάθμιση της πολιτιστικής ταυτότητας της Ραφήνας.
3. Σε περίπτωση δρομολόγησης των μεγάλων έργων (προσβάσεις προς τη Ραφήνα και το λιμάνι, επέκταση προαστιακού, κλπ), είναι προφανές ότι ο σχεδιασμός θα γίνει με βασικό κριτήριο την εξέλιξη του λιμανιού της Ραφήνας.
Στην περίπτωση του ενιαίου μεγάλου δήμου, η δυνατότητα παρέμβασης τόσο των φορέων της Ραφήνας, όσο και των εκλεγμένων εκπροσώπων τους θα είναι περιορισμένη. Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε ότι τα έργα, που αφορούν πρώτιστα την κοινωνία της Ραφήνας και θα επηρεάσουν την ποιότητα ζωής και την καθημερινότητά μας, θα σχεδιαστούν χωρίς να ακούγεται η φωνή μας και να λαμβάνονται υπόψη οι προβληματισμοί μας, λόγω της μειωμένης εκπροσώπησης μας στον ενιαίο μεγάλο δήμο.
4. Θα δημιουργηθούν προβλήματα υπερ-συγκεντρωτισμού και ανάγκης μεγάλων μετακινήσεων των πολιτών, με δεδομένο ότι οι υπηρεσίες του νέου δήμου θα «μοιραστούν» για λειτουργικούς λόγους και στα τρία υπάρχοντα δημαρχιακά κτίρια (Ραφήνα, Νέα Μάκρη, Μαραθώνα). Αποτέλεσμα η ταλαιπωρία και τα επιπλέον έξοδα για τους δημότες λόγω των μεγάλων αποστάσεων.
Ο συγκεντρωτισμός θα είχε νόημα μόνο αν υπήρχε ανάγκη συγχωνεύσεων και οικονομίας κλίμακας για τους δήμους, οι οποίοι όμως εμφανίζονται οικονομικά υγιείς και βιώσιμοι, ενώ οι θέσεις του προσωπικού των δύο δήμων πρέπει να διαφυλαχθούν σε κάθε περίπτωση. Αντίθετα, στόχος πρέπει να είναι σταθερά η αποκέντρωση, που λειτουργεί υπέρ των πολιτών, όταν το μέγεθος των ΟΤΑ είναι βιώσιμο, γεγονός που ισχύει στην περίπτωση του σημερινού δήμου Ραφήνας – Πικερμίου.
5. Είναι σκόπιμο να μη ληφθεί απόφαση για οποιαδήποτε αλλαγή διοικητικών ορίων χωρίς τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας, όπως αυτή εκφράζεται από τους φορείς που την εκπροσωπούν, αλλά και από τους μεμονωμένους δημότες. Η διαβούλευση με τους πολίτες πρέπει να γίνει μετά από εκτεταμένη και πολύπλευρη ενημέρωση τους και με προϋπόθεση την πρόβλεψη επαρκούς χρονικού διαστήματος για την εξέλιξη δημοκρατικών και συμμετοχικών διαδικασιών.
Τέλος, σχετικά με την ενοποίηση του οικισμού του Νέου Βουτζά και του κοινού πολεοδομικού σχεδιασμού στο Κόκκινο Λιμανάκι και στο Μάτι, θεωρούμε ότι είναι απολύτως εφικτή η συνένωση τους και η ενσωμάτωση τους σε έναν από τους δύο δήμους, χωρίς να επηρεάζεται η υπόλοιπη επικράτεια των δύο δήμων. Με την προϋπόθεση βέβαια
να προηγηθεί εκτεταμένη διαβούλευση και να ληφθεί υπόψη η άποψη των ενδιαφερόμενων πληθυσμών. Σε καμιά περίπτωση όμως δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η συνένωση δύο δήμων με πρόσχημα την ύπαρξη κοινών προβλημάτων σε δύο μικρά, από πληθυσμιακή άποψη, τμήματά τους. Εκτός κι αν ο απώτερος στόχος είναι η λογική «λιγότεροι δήμοι και φορείς σημαίνει λιγότερες αντιδράσεις και αντιθέσεις στις επερχόμενες παρεμβάσεις», κάτι που δεν θέλουμε καν να πιστέψουμε.
Γνωρίζοντας τις δημοκρατικές σας ευαισθησίες, θεωρούμε δεδομένο ότι θα λάβετε υπόψη τους προβληματισμούς μας και θα ανταποκριθείτε άμεσα στο αίτημά μας να πληροφορηθούμε θεσμικά για τις προθέσεις σας σχετικά με τα διοικητικά όρια του δήμου Ραφήνας – Πικερμίου
