O λογαριασμός του supermarket, το ηλεκτρικό ρεύμα, το κόστος της θέρμανσης -το οποίο για τους περισσότερους ενσωματώνεται στα κοινόχρηστα- η δόση του στεγαστικού δανείου και τα έξοδα των μετακινήσεων συνθέτουν τον κατάλογο με τις μεγαλύτερες απειλές για τον οικογενειακό προϋπολογισμό από το φθινόπωρο.
Την έκταση και την ένταση του κάθε χτυπήματος, δύσκολα μπορεί να τις προβλέψει κανείς, καθώς σε συνθήκες πρωτοφανούς αβεβαιότητας η εικόνα αλλάζει από τη μια στιγμή στην άλλη. Το κόστος των τροφίμων έχει ήδη αυξηθεί πάνω από 13% σε σχέση με πέρυσι ενώ οι ανατιμήσεις θα συνεχιστούν. Στο ρεύμα, οι τιμές είναι ασύλληπτες καθώς μια κιλοβατώρα έχει φτάσει να κοστίζει 80 λεπτά από 6-11 λεπτά που είχε πριν την κρίση. Έτσι, οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί εξαρτώνται αποκλειστικά από τις κρατικές επιδοτήσεις. Στη θέρμανση, η απόλυτη αβεβαιότητα: το πετρέλαιο ανεβαίνει και πάλι και ουδείς μπορεί να ξέρει που θα βρίσκεται τον Οκτώβριο όταν θα αρχίσει η διάθεση εκ νέου.
Προς το παρόν, είμαστε περίπου στα 1,6 ευρώ το λίτρο. Στο φυσικό αέριο, η κατάσταση έχει ξεφύγει πέραν κάθε νοσηρής φαντασίας, οπότε όσοι θερμαίνονται με φυσικό αέριο θα πρέπει να περιμένουν και πάλι το ποια θα είναι η επιδοματική πολιτική για να αντέξουν το τεράστιο βάρος. Στα καύσιμα όλα εξαρτώνται από την πορεία του πετρελαίου, καθώς μετά την πτώση του Αυγούστου, ήδη επανερχόμαστε σε ανοδική πορεία και ενώ η ισοτιμία του ευρώ με το δολάριο δεν βοηθάει.
Όσο για τη δόση του στεγαστικού δανείου, τα νοικοκυριά που έχουν επιλέξει κυμαινόμενο επιτόκιο -και είναι πολλές εκατοντάδες χιλιάδες- θα δουν τη δόση να αυξάνεται. Πόσο; Εξαρτάται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Τι λοιπόν μπορεί να συμβεί σε καθένα από αυτά τα μέτωπα που μπορούν να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά στον οικογενειακό μας προϋπολογισμό;
1. Οι εταιρείες τροφίμων θα περάσουν νέες ανατιμήσεις στις τιμές των ειδών πρώτης ανάγκης από τον Σεπτέμβριο. Αν όμως προκύψει σημαντική μείωση της κατανάλωσης -και ήδη εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες επιστρέφουν από τις διακοπές τους με πρόθεση να… μαζευτούν- οι εταιρείες θα είναι υποχρεωμένες να προσαρμόσουν τιμές και περιθώρια κέρδους για να μην δουν τις πωλήσεις τους να μειώνονται.
2. Η δόση του στεγαστικού δανείου αυξήθηκε ήδη τον Ιούλιο ενώ η ΕΚΤ προετοιμάζεται και για νέα αύξηση. Το ποια θα είναι αυτή και το αν θα υπάρξει επόμενη έχει να κάνει με το κατά πόσο θα εκτιμηθεί ότι ο πληθωρισμός προέρχεται κυρίως από το σκέλος της ζήτησης και όχι από το σκέλος της προσφοράς. Λάθος εκτίμηση από την ΕΚΤ θα βυθίσει την Ευρωζώνη στην ύφεση. Το νοικοκυριό μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο να μετατρέψει το κυμαινόμενο επιτόκιο σε σταθερό ωστόσο σε αυτή την περίπτωση θα “κλειδώσει” μια σημαντική επιβάρυνση καθώς το σταθερό επιτόκιο έχει ήδη ανέβει. Τα σταθερά επιτόκια είναι αυτή τη στιγμή στο 3,2% έως 4,2% (ανάλογα με τη διάρκεια). Τα παλαιά κυμαινόμενα επιτόκια έχουν περιθώριο 1-1,5% ενώ σε αυτό προστίθεται το επιτόκιο της ΕΚΤ. Άρα, σε αυτά τα δάνεια, για να συμφέρει το σταθερό, θα πρέπει το επιτόκιο της ΕΚΤ να ανέβει πάνω από το 1,5-2%.
3. Στο ρεύμα, τα νοικοκυριά είναι “όμηροι” της κρατικής επιδότησης καθώς χωρίς αυτήν, ο λογαριασμός ακόμη και για 300 κιλοβατώρες τον μήνα, μπορεί να εκτοξεύεται στα 250-300 ευρώ. Τα σταθερά τιμολόγια είναι επίσης πολύ ακριβά και προς το παρόν δεν προσφέρονται καθώς δεν δικαιούνται κρατικής επιδότησης. Μόνη διέξοδος, η ιδιοπαραγωγή ρεύματος μέσω ενός φωτοβολταϊκού κάτι όμως που προϋποθέτει χώρο και μεγάλη επένδυση. Η εξοικονόμηση ενέργειας πρέπει να μπει στη ζωή των νοικοκυριών καθώς ακόμη και με τις κρατικές επιδοτήσεις, το κόστος του ρεύματος είναι πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με πέρυσι.
4. Στην θέρμανση, τα νοικοκυριά θα περιμένουν την ανακοίνωση της φετινής επιδοματικής πολιτικής (αύξηση του επιδόματος θέρμανσης και πρόσθετη επιδότηση για το φυσικό αέριο) προκειμένου να αποφασίσουν αν θα στραφούν στο ηλεκτρικό ρεύμα, στο πετρέλαιο ή στα… ξύλα. Το φυσικό αέριο, προς το παρόν είναι απαγορευτικό.
5. Στις μετακινήσεις, είδαμε τα χειρότερα τον Ιούνιο και προς το παρόν οι τιμές έχουν επιστρέψει σε ποιο ανοικτά επίπεδα. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο αν θα παραταθεί η επιδότηση για το πετρέλαιο κίνησης ώστε να μην καταγραφεί απότομη αύξηση στην τιμή λιανικής από το τέλος Σεπτεμβρίου. “Ρυθμιστής” η τιμή του βαρελιού.
thetoc.gr
