Συνέντευξη με τον σημαντικότερο -ίσως- Έλληνα συγγραφέα της γενιάς του, ο οποίος συναρπάζει τους αναγνώστες του με κάθε νέο έργο του.
Aπό τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, με γοητεύει να μαθαίνω για τις ζωές ανθρώπων που με τον δικό τους μοναδικό τρόπο, σημάδεψαν την Ιστορία. Για σπουδαίες προσωπικότητες που όσα χρόνια κι αν περάσουν, όσες φορές και να μελετήσουμε τις βιογραφίες τους, κάθε φορά κάτι νέο έχουν να μας πουν.
Εκτιμώ, δε, και θαυμάζω τους συγγραφείς που συλλέγουν κι “αγγίζουν” με ευγένεια, ήθος και σεβασμό στοιχεία από τη ζωή μεγάλων προσώπων, ενώ φροντίζουν να μας φέρνουν πιο κοντά σε μύθους μέσα από τη βελούδινη γραφή τους.
Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι του κου Στέφανου Δάνδολου. “Χαρισματικός και καλό παιδί.” μου είπε ο εκδότης κ. Άρης Τερζόπουλος όταν του ζήτησα να μου πει λίγα λόγια για εκείνον. Η γνωριμία τους ξεκίνησε το 2004, όταν εργαζόταν για το έντυπο τότε KLIK και η συνεργασία μαζί του ήταν από εκείνες που έχει ξεχωρίσει.
Το πρώτο του μυθιστόρημα “Υπνοβάτες του Σεπτέμβρη” εκδόθηκε στα εικοσιέξι του χρόνια κι από τότε κάθε φορά μας εκπλήσσει με τα έργα του. Διηγήματά του έχουν συμπεριληφθεί σε ανθολογίες και λογοτεχνικές επιθεωρήσεις του εξωτερικού, ενώ το 2008 εκπροσώπησε την Ελλάδα στο Young Writers’ World Festival που πραγματοποιήθηκε στη Σεούλ. Δεν είναι τυχαίο ότι το 2004 χαρακτηρίστηκε από τον Παύλο Μάτεσι ο σημαντικότερος Έλληνας συγγραφέας της γενιάς του, ενώ το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο Μπότση για το σύνολο του πεζογραφικού του έργου, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας. Διετέλεσε διευθυντής της εφημερίδας “Βραδυνή”.
Το πολυβραβευμένο μυθιστόρημά του “Ιστορία χωρίς όνομα” (εκδόσεις Ψυχογιός) που αφορά στο κρυφό πάθος της Πηνελόπης Δέλτα για τον Ίωνα Δραγούμη, ανέβηκε αυτήν τη σεζόν στη σκηνή του θεάτρου σε διασκευή Ανθής Φουντά και Κώστα Γάκη.
Τον εμβληματικό διπλωμάτη, λόγιο και πολιτικό Ίωνα Δραγούμη ενσαρκώνει ένας από τους σημαντικότερους ηθοποιούς της γενιάς του, ο Τάσος Νούσιας, ενώ η εξαιρετική Μπέτυ Λιβανού και η αποκαλυπτική Μαρία Παπαφωτίου θα μοιράζονται δύο διαφορετικές εποχές της σπουδαίας συγγραφέως και ιστορικής προσωπικότητας, Πηνελόπης Δέλτα.
Με τον εξαίρετο συγγραφέα, Στέφανο Δάνδολο, είχαμε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συζήτηση για το έργο του, την παράσταση, τις κορυφαίες προσωπικότητες που πραγματεύεται στο βιβλίο του, τις απόψεις του για τη ζωή, τον έρωτα. Ενώ, αναφέρθηκε και στο νέο του μυθιστόρημα, “Φλόγα και Άνεμος” (Εκδόσεις Ψυχογιός) το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 20 Φεβρουαρίου.
Ομολογώ ότι βρέθηκα σε δίλημμα για το ποια φράση του να επιλέξω για τον τίτλο αυτής της συνέντευξης, καθώς όλα όσα μου είπε περνούν σημαντικά μηνύματα. Ξεχώρισα, ωστόσο, την ακόλουθη παράγραφο. Κι αυτό γιατί “κρύβει” την ιδιαίτερη αξία των έργων του.
“Από την στιγμή που γεννήθηκε ο γιος μου, ένιωσα την ανάγκη να στρέψω το βλέμμα μου στην ιστορία της χώρας μας. Όχι όμως μέσα από τα πεπραγμένα που όλοι γνωρίζουμε, με τρόπο δηλαδή απλά βιογραφικό, αλλά δια μέσου ενός μυθιστορηματικού σύμπαντος που φέρνει στο παρόν φιγούρες που σημάδεψαν αυτή την Ιστορία, φιγούρες με σάρκα και οστά, τσαλακωμένες και θνητές όπως εμείς. Ίσως με αυτό τον τρόπο θέλω να αφήσω μια παρακαταθήκη στον γιο μου και στην δική του γενιά για το πώς μέσα από σκοτεινές εποχές, δυσκολίες και θύελλες οι άνθρωποι έχτισαν τις δικές τους ελπίδες.”
Αξίζει να διαβάσετε τη συνέντευξη που ακολουθεί.
Το 2004 χαρακτηριστήκατε από τον Παύλο Μάτεσι ο σημαντικότερος Έλληνας συγγραφέας της γενιάς σας, και το 2009 τιμηθήκατε με το Βραβείο Μπότση για το σύνολο του πεζογραφικού σας έργου, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ποια θεωρείτε ότι είναι τα ιδιαίτερα στοιχεία της γραφής σας που σας κάνουν να ξεχωρίζετε;
Νομίζω, η σημασία που αποδίδω στο ύφος του κειμένου και η ανάγκη μου να έχει ένα είδος μουσικότητας, να εμπεριέχει δηλαδή έναν ρυθμικό παλμό από την πρώτη σελίδα μέχρι την τελευταία. Δεν γράφω άναρχα, δεν λειτουργώ βάσει παρόρμησης. Το βιβλίο είναι σαν οικοδόμημα που πρέπει να χτιστεί αργά και προσεχτικά, βάσει ενός σχεδίου που στο μυαλό μου μοιάζει με παρτιτούρα.
Ιστορία χωρίς όνομα. Ένας ιδανικός τίτλος για την ιστορία της μεγάλης Πηνελόπης Δέλτα και του Ίωνα Δραγούμη. Το εξαιρετικό, πολυβραβευμένο έργο σας που φέρνει στη θεατρική σκηνή ο Κώστας Γάκης. Όταν γράφατε το βιβλίο σας, υπήρχε στο μυαλό σας αυτό το ενδεχόμενο; Θα ήθελα να μου μιλήσετε για την παράσταση και τα συναισθήματά σας που βλέπετε το έργο σας στην σκηνή του θεάτρου.
Η αλήθεια είναι ότι από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησα να το γράφω, λειτουργούσε στο κεφάλι μου σαν θεατρικό έργο. Όμως ποτέ δεν ξέρεις τι πρόκειται να μεταφερθεί στην σκηνή ή στην τηλεόραση ή στο σινεμά. Ευτυχώς για μένα, το έργο συναντήθηκε με τον Κώστα Γάκη, που είναι ένας σκηνοθέτης με όραμα, με ποιητική φλέβα, ένας άνθρωπος που γράφει επίσης, και μέσα από τον δικό του μαγικό τρόπο σκέψης γεννήθηκε αυτή η φαντασμαγορία αισθήσεων που παρακολουθούμε στην σκηνή. Συνετέλεσε στο μέγιστο βαθμό το καταπληκτικό κείμενο της Ανθής Φουντά, που όχι μόνο σεβάστηκε απόλυτα το βιβλίο αλλά έκανε και εξαιρετικές προσθήκες, και έτσι στάθηκα τυχερός και η παράσταση είναι ισάξια του μυθιστορήματος.
Έζησα από πολύ κοντά τις πρόβες, δέθηκα με την ομάδα, ο Τάσος Νούσιας είναι ο πιο υπέροχος Ίων Δραγούμης που θα μπορούσα να φανταστώ, σύνθετος, βαθιά ανθρώπινος και ηρωικός, η Μπέτυ Λιβανού και η Μαρία Παπαφωτίου είναι φανταστικές στο ρόλο της Πηνελόπης Δέλτα, λες και γεννήθηκαν για να την υποδυθούν, ο Στάθης Μαντζώρος και ο Αργύρης Γκαγκάνης προσδίδουν μεγάλη ποιότητα, κάνουν εκπληκτικά πράγματα επί σκηνής, η Ανθή Φουντά είναι η ιδανική Μαριάνθη και ο Στέλιος Γιαννακός μοιάζει εκρηκτικός στις μεταμορφώσεις του, είναι το κερασάκι της τούρτας. Κάθε φορά που βλέπω αυτό το σύμπαν να ζωντανεύει, ανακαλύπτω και καινούργια πράγματα, και συγκινούμαι. Αυτή η Ιστορία είναι τόσο δική τους όσο και δική μου.
Η Πηνελόπη Δέλτα προτίμησε να είναι ειλικρινής με τον αυστηρό πατέρα της, Εμμανουήλ Μπενάκη και στον σύζυγό της, Στέφανο Δέλτα. Τους εξομολογήθηκε τον έρωτά της για τον Δραγούμη. Μια θαρραλέα και ειλικρινής κίνηση. Ωστόσο,δεν κατάφερε να εξασφαλίσει ένα διαζύγιο και οδηγήθηκε σε αδιέξοδο. Δεν έπαψε ποτέ να τον αγαπά και να επιθυμεί να είναι μαζί του, ακόμα και όταν έμαθε ότι είχε σχέση με την Μαρίκα Κοτοπούλη. Εσείς κ. Δάνδολε, έχοντας μελετήσει τη ζωή της, πως θα χαρακτηρίζατε αυτό το βαθύ συναίσθημα για εκείνον ;
Σαν ρωγμή. Τον λάτρεψε σε τέτοιο βαθμό που άνοιξε μια ρωγμή μέσα της, και εκεί έκλεισε όλη τη ζωή που δεν μπόρεσε να ζήσει μαζί του. Από αυτή τη ρωγμή ξεπήδησαν τα βιβλία της. Μέχρι το τέλος της ζωής της επέστρεφε σε κείνη τη ρωγμή, τον κόσμο του Ίωνα, νοερά, φαντασιακά, χωρίς να το ομολογεί σε κανέναν. Κάποιοι είπαν ότι μπορεί να ήταν και εμμονή. Μπορεί. Αλλά έτσι συμβαίνει καμιά φορά με τους ανολοκλήρωτους έρωτες.
«Το ξέρω πως είμαι τρελή· μα η αγάπη κάποιον τρελαίνει…» γράφει ανάμεσα σε άλλα στον αγαπημένο της Ίωνα. Ο έρωτας, η αγάπη πίστευετε ότι έχει νόημα να είναι όπως τον περιγράφει ή πρόκειται για παγίδα που ταλαιπωρεί συναισθηματικά ;
Κάθε άνθρωπος αγαπάει με τον τρόπο του, και ορισμένοι τρόποι εξαρτώνται και από τις συνθήκες. Η ίδια ατύχησε γιατί ερωτεύτηκε κάποιον ενώ ήταν παντρεμένη και είχε τρία παιδιά, και ήταν το 1908, όχι το 2020. Εντούτοις, πρόκειται όντως για παγίδα που ταλαιπωρεί συναισθηματικά. Μιλώντας ως Στέφανος, δεν θα ευχόμουν σε κανέναν άνθρωπο μια αγάπη που γίνεται θηλιά στο λαιμό. Παρότι θέλω να πιστεύω ότι είμαι τρυφερός και βαθιά συναισθηματικός, ποτέ δεν θα μπορούσα να ασπαστώ το νόημα ενός έρωτα που φτάνει στο σημείο να σε πνίξει. Μια ζωή μάς αναλογεί, δεν αξίζει να τη θυσιάσουμε στο βωμό ενός παράλογου πάθους. Και δυστυχώς τα πολύ ακραία συναισθήματα οδηγούν σε τοξικές καταστάσεις.
Ένας τέτοιος έρωτας, όπως τον βίωσε η Πηνελόπη Δέλτα, πιστεύετε ότι μπορεί να βελτιώσει την προσέγγιση ζωής ενός ανθρώπου ή απλώς καλύπτει παροδικά τα όποια προβλήματα και στη συνέχεια τον βασανίζει ;
Μάλλον και τα δύο. Μπορεί να τον κάνει να αναθαρρήσει για λίγο, να αφεθεί στη μαγεία μιας ελπίδας, κι έτσι θα ξεφύγει από τη στεγνή καθημερινότητα που βιώνει. Έπειτα όμως το φως θα γίνει σκοτάδι. Θα βασανιστεί. Το ατελέσφορο θα τον στοιχειώσει.
Πιστεύετε πως είναι καλύτερο να έχεις βιώσει ( ή έστω να νομίζεις ότι έχεις βιώσει) τον απόλυτο έρωτα κι ας σε πονέσει ο χωρισμός ή καλύτερα να μην σου συμβεί αυτό το ολοκληρωτικό δόσιμο και να μην πληγωθείς;
Ίσως είναι καλύτερο να έχεις ζήσει αυτό που θεωρείς ολοκληρωτικό δόσιμο κι ας χώρισες, από το να μην το βιώσεις ποτέ. Όλοι θέλουμε να αγαπηθούμε και κάθε ρυτίδα στο δέρμα μας είναι μια παρακαταθήκη εμπειρίας. Όμως για μένα, η ουσία των πραγμάτων είναι να ζεις μια ζωή ευτυχισμένη, με όσο το δυνατόν λιγότερες πληγές. Αφήστε που ο «απόλυτος» έρωτας καμιά φορά είναι απόλυτος μόνο στο μυαλό μας.
«‘Ο,τι και να κάνεις, ό,τι και να κάνω, οι ψυχές μας είναι ένα» γράφει εκείνος στα χειρόγραφά του, ωστόσο δεν της συμπαραστέκεται όταν συλλαμβάνεται ο πατέρας της. Θεωρείτε ότι μπορείς να αγαπάς κάποιον χωρίς να το δείχνεις με πράξεις;
Κάθε άνθρωπος δίνει αυτό που μπορεί, ανάλογα με τις συνθήκες, την εποχή, το περιβάλλον, τις συγκυρίες. Ανάμεσά τους είχαν απομείνει πολλές σκοτεινές γωνίες, που δεν επέτρεπαν σε κανέναν από τους δύο να λάβει πολλές πρωτοβουλίες. Επίσης ο πατέρας της δεν ήταν το πιο αγαπητό πρόσωπο στο μυαλό του γιατί είχε συμβάλλει δραστικά στον χωρισμό τους. Όπως και να ’χει πάντως, τα συναισθήματα δεν πρέπει να συνοδεύονται πάντα από αποδείξεις. Η βαθιά αγάπη μπορεί να υπάρχει και μέσα στη σιωπή. Και αυτή η σιωπή έγινε ο Γολγοθάς που επωμίστηκαν μέχρι το τέλος της ζωής τους.
«…Και εγώ γράφω για κείνον, γιατί γνώρισα ένα μέρος της ψυχής του που δεν είδε άλλος…»έγραψε στις αναμνήσεις της όταν το 1941 παρέλαβε τα ημερολόγια και αρχεία του από τον αδελφό του. Λίγους μήνες αργότερα, τον Απρίλιο, δίνει τέλος στη ζωή της. Ήταν η ημέρα που οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Αθήνα. Ήταν ίσως κι ο ανεκπλήρωτος έρωτας που την βασάνιζε. Τι πιστεύετε την οδήγησε σε αυτήν την πράξη της;
Έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι αυτό που την βάραινε περισσότερο ήταν μια γενικότερη αίσθηση απογοήτευσης, η οποία εμπεριείχε και το εθνικό δράμα και τις προσωπικές διαψεύσεις που είχε βιώσει. Ήταν όλα μαζί, συνεπικουρούμενα από την βαριά ιδιοσυγκρασία που την διέπνεε από μικρή. Είχε μια εμμονή με το θάνατο αν κρίνει κανείς από τις τόσες φορές που φλέρταρε με την ιδέα της αυτοκτονίας. Και πρέπει να πω ότι αυτή ακριβώς η αντίφαση –το σκούρο χρώμα της ψυχής της με το λαμπερό φως των βιβλίων της– ήταν το φυτίλι που αρχικά με ώθησε να καταπιαστώ με τη ζωή της ως μυθιστοριογράφος.
«Ένας δειλός είναι ανίκανος να δείξει αγάπη. Αυτό είναι προνόμιο των γενναίων.» έχει πει ο Μαχάτμα Γκάντι. Στην εποχή μας που κυριαρχεί η κρίση αξιών, ιδανικών και αληθινών συναισθημάτων, πόσο εύκολο είναι να γεννηθεί η ανιδιοτελής αγάπη ανάμεσα σε δυο ανθρώπους ;
Διαφωνώ με τον Γκάντι. Και οι δειλοί αγαπούν, και οι σκληροί, και οι κακοί, και τα τέρατα. Ο Χίτλερ αγαπούσε τον σκύλο του. Υποθέτω ήταν μια αληθινή αγάπη κι αυτή. Γενικά αποφεύγω τέτοιους αφορισμούς που είναι τόσο πολύ της μόδας στα σόσιαλ. Είμαι υπέρμαχος της ανιδιοτελούς αγάπης και πιστεύω ότι εξακολουθεί να γεννιέται παντού.
«Το μεγαλύτερο ψέμα:`Σ`αγαπώ`.» υποστηρίζει ο Αμερικανός ψυχίατρος και συγγραφέα Gordon Livingston.» Πότε λέτε “Σ`αγαπώ”;
Κάθε μέρα, κάθε ώρα. Είναι μια φράση που σε εξαγνίζει, σε ανυψώνει. Είναι η μεγαλύτερη αλήθεια και ο μόνος τρόπος να περιφρουρούμε την τρυφερότητα που έχουν βάλει στόχο να εξαλείψουν οι καιροί.
Στις σημαντικές αποφάσεις της ζωής σας, σας κυριεύει η λογική ή το συναίσθημα;
Η λογική θα έλεγα. Το συναίσθημα με παρακινεί, αλλά η λογική με καθιστά ψύχραιμο και γήινο. Ως άνθρωπος που μπαινοβγαίνει σε μυθιστορηματικά σύμπαντα, έχω ανάγκη την λογική για να κρατώ το μυαλό μου συγκροτημένο.
Από τις εμπειρίες που είχατε έως σήμερα, υπάρχει κάτι για το οποίο έχετε μετανιώσει ;
Δεν θα το έλεγα. Έχω ζήσει ό,τι ακριβώς ήθελα να ζήσω. Έχω γράψει ό,τι ακριβώς ήθελα να γράψω. Νιώθω επαρκής, γεμάτος και σε απόλυτη σύμπνοια με τον εαυτό μου.
Ο Oscar Wilde έλεγε ότι «καλό είναι να είναι κανείς πάντα ερωτευμένος. Γι’αυτό δεν πρέπει ποτέ να παντρεύεται.» Ποια η γνώμη σας;
Ανήκει κι αυτό στους εύκολους αφορισμούς που έλεγα πριν. Ο γάμος είναι ένα πολύ όμορφο βήμα στη ζωή ενός ανθρώπου. Ακόμα κι αν φθείρει το πρώιμο πάθος του έρωτα, οδηγεί σε κάτι άλλο, στη βαθιά αγάπη, στη δημιουργία μιας οικογένειας, σε στιγμές που είναι και δύσκολες και όμορφες. Δεν ισχύει για όλους φυσικά, και σίγουρα δεν ίσχυε για τον Oscar Wilde. Όμως υπάρχουν ζευγάρια παντρεμένα που είναι ερωτευμένα, όπως υπάρχουν και ζευγάρια που μέσα από τον γάμο οδήγησαν τον έρωτά τους σε μια βαθιά, ζωογόνα συντροφικότητα.
«Αυτό που ισχύει για τον έρωτα είναι ό,τι ειπωθεί αφού τελειώσει.»λέει η Κική Δημουλά. Συμφωνείτε;
Όχι. Είναι σαν να κρίνεις μια ταινία από την τελευταία της σκηνή ή από τους τίτλους μετά την τελευταία της σκηνή. Εγώ θα το έθετα αλλιώς: ό,τι ισχύει για τον έρωτα είναι το σύνολο των πραγμάτων που τον σημάδεψαν. Τα καλά, τα κακά, οι ανέμελες στιγμές, οι δύσκολες στιγμές. Η αφήγηση δεν μπορεί να είναι αποσπασματική, πρέπει να περικλείει όλο το ταξίδι από την αρχή μέχρι το τέλος.
«Φλόγα και άνεμος» είναι το νέο σας βιβλίο για έναν άλλο μεγάλο έρωτα που έγραψε ιστορία. Αυτόν του Γεωργίου Παπανδρέου και της Κυβέλης.Δύο σπουδαίες προσωπικότητες, συναντήθηκαν, ερωτεύτηκαν, οδηγήθηκαν σε γάμο αλλά η σχέση τους είχε άδοξο τέλος. Θα ήθελα να μου μιλήσετε γι’αυτό το έργο σας και τι σας ενέπνευσε να ασχοληθείτε με τη δική τους ιστορία.
Από την στιγμή που γεννήθηκε ο γιος μου, ένιωσα την ανάγκη να στρέψω το βλέμμα μου στην ιστορία της χώρας μας. Όχι όμως μέσα από τα πεπραγμένα που όλοι γνωρίζουμε, με τρόπο δηλαδή απλά βιογραφικό, αλλά δια μέσου ενός μυθιστορηματικού σύμπαντος που φέρνει στο παρόν φιγούρες που σημάδεψαν αυτή την Ιστορία, φιγούρες με σάρκα και οστά, τσαλακωμένες και θνητές όπως εμείς. Ίσως με αυτό τον τρόπο θέλω να αφήσω μια παρακαταθήκη στον γιο μου και στην δική του γενιά για το πώς μέσα από σκοτεινές εποχές, δυσκολίες και θύελλες οι άνθρωποι έχτισαν τις δικές τους ελπίδες. Μια τέτοια μορφή ήταν η Κυβέλη. Υπήρξε μια τεράστια ηθοποιός που ποτέ δεν έγινε μυθιστόρημα μέχρι σήμερα παρότι η ζωή της στάθηκε απόλυτα μυθιστορηματική. Ως βρέφος εγκαταλείφθηκε από τους πραγματικούς της γονείς, ανέβηκε στο σανίδι σε ηλικία δεκατριών ετών, συνδέθηκε με την γέννηση του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου, έζησε έρωτες και σκάνδαλα, ώσπου γνώρισε τον Γεώργιο Παπανδρέου, τον άνθρωπο που θα σημάδευε το πεπρωμένο της για πάντα. Είναι ένα μυθιστόρημα βαθύτατα ερωτικό, εντούτοις περικλείει έναν ολόκληρο κόσμο, διότι δεν μιλάει μόνο για την Κυβέλη και τον Γιώργη της. Είναι το χρονικό μιας υπέρβασης, προσωπικής και εθνικής, και φωτίζει πολλά πρόσωπα ταυτόχρονα, ανθρώπους ανώνυμους, αλλά και μορφές της Ιστορίας, όπως η Κοτοπούλη, ο Μυράτ, ο Χορν, η Μελίνα… Είναι το είδος του βιβλίου που θα ήθελα να διαβάσει μια μέρα ο γιος μου και να πει, Α, τελικά αυτή η χώρα δεν είναι μόνο θόρυβος, σκάνδαλα και ριάλιτι εκπομπές, είναι και πάθος για ζωή.
Με τη σύζυγο του κ. Δάνδολου, Κάλλι Τσιλίδου και τον επτάχρονο γιο τους για το περιοδικό People
«Αν δεν είχα συναντήσει τον Γιώργη δεν θα είχα μάθει ποτέ τι πράγμα είναι ο έρωτας» είπε κάποτε η Κυβέλη. Και όμως αυτός ο έρωτας κάποτε έληξε κι αυτοί οι δύο άνθρωποι απομακρύνθηκαν ο ένας από τον άλλον. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα απαραίτητα στοιχεία που μπορούν να κρατήσουν ζωντανή μια σχέση με το πέρασμα των χρόνων και ποια εκείνα που οδηγούν στο τέλμα ;
Το παράδοξο είναι ότι την ίδια περίπου εποχή που η Πηνελόπη Δέλτα είχε καταλήξει σε ένα σανατόριο της Βιέννης για να αποφασίσει αν έπρεπε να αφήσει το σπίτι της και τις κόρες της για τον Ίωνα Δραγούμη, η Κυβέλη εγκατέλειπε τον Μήτσο Μυράτ για να ζήσει με τον Κώστα Θεοδωρίδη, διότι ενσαρκώνοντας όλες εκείνες τις καταραμένες σεξπηρικές ηρωίδες επί σκηνής ήταν απόλυτα εξαρτημένη από τον έρωτα. Ήταν ολόκληρη μια φλόγα, και μια τέτοια φλόγα μπορεί να μείνει ζωντανή μόνο με έναν άντρα που δεν θα ήταν απόλυτα δεδομένος. Οπότε ναι, αν δεν είχε συναντήσει τον Παπανδρέου δεν θα είχε μάθει όντως τι πράγμα είναι στ’ αλήθεια ο έρωτας, γιατί ο Παπανδρέου δεν ήταν Γη όπως ο Θεοδωρίδης, ούτε Νερό όπως ο Μυράτ, ήταν ένας άντρας που στην πραγματικότητα δεν ανήκε πουθενά, ένας Άνεμος. Μπορούν να συμβιώσουν για πάντα η Φλόγα και ο Άνεμος; Όχι, δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα που μπορεί να τρέφει το πάθος, αλλά διαλύει την καθημερινότητα. Και το μυστικό στις μακρόχρονες υγιείς σχέσεις είναι η καθημερινότητα. Να μπορείς να συνυπάρχεις αρμονικά, να κάνεις εύκολη τη ζωή του άλλου, να σέβεσαι τις σιωπές του, τις ιδιαιτερότητές του, να του δίνεις χώρο να ανασάνει, να του προσφέρεις ασφάλεια και ηρεμία. Αν στο βωμό του έρωτα, τον οδηγείς σε διαρκείς αναταράξεις και ασφυξία, τότε οδεύεις μαθηματικά προς το τέλμα.
Αν και κάθε έργο ενός συγγραφέα θα το παρομοίαζα σαν ένα λογοτεχνικό του «παιδί»- και τα παιδιά μας δεν τα ξεχωρίζουμε- υπάρχει κάποιο βιβλίο σας που το αγαπήσατε ίσως περισσότερο και γιατί ;
Πάντα ένα καινούργιο βιβλίο το αγαπάς περισσότερο γιατί συμβολίζει αυτό που είσαι τώρα, οπότε θα πω το «Φλόγα και άνεμος» που νομίζω ότι στάθηκε ένα σημαντικό συγγραφικό στοίχημα για μένα. Όμως ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου κατέχουν και τα τρία μυθιστορήματα της προηγούμενης δεκαετίας. Το «Όταν θα δεις τη θάλασσα» και η «Χορεύτρια του Διαβόλου» λόγω της γραφής τους, και ασφαλώς η «Ιστορία χωρίς όνομα» που στάθηκε ιδιαίτερα γενναιόδωρη απέναντί μου.
Ποια ιστορικά πρόσωπα που έζησαν μεγάλο έρωτα θα επιλέγατε για κάποιο επόμενο βιβλίο σας;
Το κριτήριο δεν είναι ο έρωτας. Το κριτήριο είναι τι αφηγείσαι μέσα από έναν έρωτα. Αυτό αναζητώ πάντα. Ψάχνω να βρω μέσα από ιστορίες αληθινές ή μυθοπλαστικές την αντοχή της ανθρώπινης ψυχής μέσα σε έναν ευρύτερο κόσμο. Μόνο έτσι ένα μυθιστόρημα εποχής μπορεί να αγγίζει πραγματικά το σήμερα και αντιστοίχως ένα σύγχρονο μυθιστόρημα να αγγίζει πραγματικά το χθες και το αύριο. Υπάρχουν ιδέες στο μυαλό μου, αλλά δεν βιάζομαι. Ο μεγαλύτερος εχθρός ενός συγγραφέα είναι η βιασύνη.
Συντελεστές:
Συγγραφέας του έργου «Ιστορία χωρίς Όνομα»: Στέφανος Δάνδολος
Θεατρική Διασκευή: Ανθή Φουντά –Κώστας Γάκης
Σκηνοθεσία-Μουσική: Κώστας Γάκης
Σκηνικά – Κοστούμια: Κωνσταντίνος Ζαμάνης
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Ηair and makeup artist: Άννα Μαρία Προκοπίδου
Βοηθός σκηνοθέτη: Νατάσα – Φαίη Κοσμίδου
Φωτογράφιση: Σταύρος Χαμπάκης
Promo Video: Γιώργος Γεωργόπουλος
Παίζουν:
Ίωνας Δραγούμης: Τάσος Νούσιας
Πηνελόπη Δέλτα: Μπέτυ Λιβανού
Νεαρή Πηνελόπη Δέλτα: Μαρία Παπαφωτίου
Στέφανος Δέλτα: Στάθης Μαντζώρος
Γιατρός Φρίντμαν: Αργύρης Γκαγκάνης
Γραμματέας Γιατρού: Στέλιος Γιαννακός
Μαριάνθη: Ανθή Φουντά
Μουσική εκτέλεση : Μιχάλης Κωτσόγιαννης
Διεύθυνση Παραγωγής: Κατερίνα Διακουμοπούλου
Προβολή & Επικοινωνία Παραγωγής: Άννα Θεοδόση, Ίρια Κατσαντώνη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Performing Arts & Entertainment Ltd
Έγραψαν για την παράσταση
«αυτό που μένει από την εμπνευσμένη παράσταση που προσέγγισε με τολμηρή, σύγχρονη ματιά ένα ιστορικό ερωτικό δράμα, είναι η ευλογημένη πληρότητα… αυτή που εισπράττει ο θεατής όταν η θεατρική πράξη δικαιώνει απόλυτα την αποστολή της και νιώθει την ανάγκη να ευχαριστήσει τους συντελεστές για το «δώρο» τους!»
Πίτσα Στασινοπούλου, kulturosupa.gr
«…Πρόκειται για μια απίστευτη ροή του ιστορικού ενεστώτα, ένας καταιγιστικός κινηματογραφικός ρυθμός από το τώρα στο τότε και ξανά στο σήμερα και πάλι πίσω. Ένας πρωταθλητής δρομέας όλη η σύλληψη, που δρασκελίζει δεκαετίες κι εποχές, δίχως να χαθεί ο ειρμός, η λογική συνέπεια. ΄Όλα, μια συνθήκη που κρατά δέσμιο τον θεατή στη σκηνή, έως το μοιραίο ζοφερό τέλος των ηρώων. Αναρίθμητα ευρήματα, έξοχες ιδέες. Από την έμμεση αναφορά στα «Μυστικά του Βάλτου», την άμεση στον «Τρελαντώνη», έως την συνεχή παρουσία του θιάσου στη σκηνή, άλλοτε ως Χορός σύγχρονης τραγωδίας, άλλοτε ως χαρακτήρες κι άλλοτε ως σύμβολα…»
Παύλος Λεμοντζής, kavalawebnews.gr
Μια ιστορία πάθους, πόθου και πολύ πόνου, μια σχέση καθαρά πλατωνική, ιδανική στην ονειρώδη κατάσταση, ηδονική και οδυνηρή ταυτόχρονα, διαρκής και σταθερή συνάμα, ατελέσφορη και επίμονη, με τη σκηνοθεσία να ακολουθεί και να σέβεται τη γραμμή και την τεχνοτροπία του συγγραφέα, παρέσυρε τους θεατές σε οθρανομήκη επιφωνήματα, χειροκροτήματα έντονα και άκρατο ενθουσιασμό.
Βαγγέλης Ραφτόπουλος, cityculture.gr
Πρώτη παράσταση: Παρασκευή 17 Ιανουαρίου 2020
ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗ
Ημέρες & Ώρες Παραστάσεων:
Τετάρτη – Πέμπτη – Παρασκευή στις 20.30
Σάββατο και Κυριακή στις 18.00
Από το Σάββατο 22/02/2020 έως το Σάββατο 11/04/2020 & βραδινή παράσταση στις 21:00
Τιμές εισιτηρίων:
Α ΖΩΝΗ:€25 κανονικό, €22 φοιτητικό, ανέργων, πολυτέκνων, άνω των 65
Β ΖΩΝΗ: €20 κανονικό, €17 φοιτητικό, ανέργων, πολυτέκνων, άνω των 65
Σημεία προπώλησης εισιτηρίων:
Στα ταμεία του Ιδρύματος (Πειραιώς 206, Ταύρος) από Δευτέρα έως Παρασκευή, ώρες 11:00 – 14:00, καθώς και μία ώρα πριν την προκαθορισμένη ώρα έναρξης της κάθε παράστασης.
Στο εκδοτήριο εισιτηρίων της Ticketservices, στην οδό Πανεπιστημίου 39, Αθήνα, (Δευτέρα & Παρασκευή 09:00 – 20:00, Τρίτη, Τετάρτη & Πέμπτη 09:00 – 21:00, Σάββατο 09:00 – 15:00).
Στα καταστήματα PUBLIC σε όλη την Ελλάδα (ώρες καταστημάτων).
Μέσω τηλεφώνου:
στο τηλεφωνικό κέντρο της Artinfo 210 9213310 (Δευτέρα – Παρασκευή 10.00-22.00)
στο τηλεφωνικό κέντρο της Ticketservices 210 7234567 (Δευτέρα & Παρασκευή 09:00 – 20:00, Τρίτη, Τετάρτη & Πέμπτη 09:00 – 21:00, Σάββατο 09:00 – 15:00
Μέσω διαδικτύου με χρέωση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας στις διευθύνσεις
www.mcf.gr
www.artinfo.gr
www.ticketservices.gr
tickets.public.gr
www.viva.gr
- Από τη Μανταλένα Μαρία Διαμαντή
Πηγή: klik.gr
