Σε είδος πολυτελείας τείνει να μετατραπεί ο καφές και παρ’ όλο που ο χαρακτηρισμός είναι ο πιο συνηθισμένος των τελευταίων ετών, δικαιολογείται πλήρως, αν απλά ρίξει κανείς μια ματιά στην άνοδο της τιμής του μέσα στα χρόνια, αλλά και στο ρεκόρ που κατέγραψε αυτή πρόσφατα.
Ναι, το αγαπημένο ρόφημα των περισσότερων, η καθημερινή πρωινή -αλλά και απογευματινή παρέα- εκατομμυρίων ανθρώπων είναι πιθανό να πάψει να συνοδεύει την ρουτίνα μας. Όχι τουλάχιστον κάθε μέρα. Γιατί τα πορτοφόλια των πολιτών δεν θα το αντέχουν.
Έρχονται αυξήσεις στις τιμές καταναλωτή;
Ας γίνουμε όμως πιο συγκεκριμένοι. Γιατί υπάρχει διάχυτη ανησυχία τους τελευταίους μήνες; Η τιμή για τους κόκκους Arabica, που είναι η βάση για την παραγωγή καφέ σε παγκόσμιο επίπεδο, ξεπέρασε τα 3,44 δολάρια ανά λίβρα (0,45 κιλά), καταγράφοντας άνοδο που άγγιξε το 80% μέσα στην τρέχουσα χρονιά. Από τον Σεπτέμβριο, η τιμή για τους κόκκους Robusta έχει επίσης κυμανθεί σε υψηλά επίπεδα.
Ενδιαφέρον είναι πως η τελευταία φορά που η τιμή του καφέ διαπραγματευόταν τόσο υψηλά ήταν το μακρινό 1977, όταν το χιόνι είχε καταστρέψει μεγάλες εκτάσεις των φυτειών της Βραζιλίας.
Οι ανατιμήσεις, όπως αναφέρουν διεθνή μέσα ενημέρωσης, οφείλονται στη μείωση της σοδειάς που καταγράφεται στις δύο μεγαλύτερες χώρες παραγωγής καφέ, δηλαδή τη Βραζιλία και το Βιετνάμ, εξαιτίας των ακραίων καιρικών φαινομένων. Από την άλλη βέβαια, η αγορά ζητά καφέ και το αποτέλεσμα είναι οι πιέσεις να αυξάνονται.
Το μεγάλο ερώτημα τώρα βέβαια είναι πότε και κατά πόσο το φαινόμενο αυτό θα γίνει ορατό και στις τιμές λιανικής. Μεγάλες εταιρείες καφέ, όπως η Nestlé και η JDE Peet (ιδιοκτήτρια της μάρκας Douwe Egberts), ήδη εξετάζουν τις κινήσεις τους.
Ο CEO της Tuan Loc Commodities, Vinh Nguyen, εξήγησε χαρακτηριστικά στο BBC πως μέχρι τώρα οι μεγάλες εταιρείες απορροφούσαν τις αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών, προκειμένου να διατηρήσουν τους πελάτες τους. Ωστόσο, όπως λένε, είναι πιθανόν μέσα στο 2025 να δούμε αυξημένη την τιμή του καφέ και στο σούπερ μάρκετ, γιατί δεν θα μπορούν να κάνουν αλλιώς.
Η εταιρεία συμβούλων StoneX προβλέπει πως η παραγωγή καφέ Arabica της Βραζιλίας θα μειωθεί κατά 10,5%, που σημαίνει 40 εκατομμύρια σακούλες, μέσα στην επόμενη χρονιά, αντισταθμιζόμενη κάπως από την υψηλότερη παραγωγή Robusta, μειώνοντας έτσι τη συνολική σοδειά της χώρας κατά 0,5%.
Στο Βιετνάμ, η σοδειά θα μπορούσε να συρρικνωθεί έως και 10% μέσα στο έτος μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2025, λειτουργώντας συνδυαστικά με την παγκόσμια έλλειψη robusta. Η Βραζιλία βίωσε τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 70 ετών τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, ενώ τον Οκτώβριο σημειώθηκαν έντονες βροχοπτώσεις, θέτοντας σε κίνδυνο την άνθιση των καλλιεργειών.
Οι χώρες που το πλήρωσαν πιο ακριβά
Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση της Eurostat για το θέμα, η τιμή του μαύρου κόκκου συνεχίζει να αυξάνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ακόμη και αν η αύξηση αυτή βρίσκεται σε πτωτική πορεία σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα. Τον Μάρτιο του 2024, το κόστος του καφέ αυξήθηκε κατά 1% ετησίως, σε σύγκριση με το άλμα του 13,5% που καταγράφηκε την αντίστοιχη περίοδο του 2023.
Ο πληθωρισμός λοιπόν δεν φαίνεται να σταματά όσον αφορά την τιμή του καφέ, η οποία επηρεάζει διαφορετικά τις χώρες της ΕΕ. Η Κροατία (7,4%), η Ρουμανία (6,8%) και η Βουλγαρία (6,6%) είδαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις, ενώ η Φινλανδία (-15,5%), η Λιθουανία (-15,4%) και η Δανία (-7,5%) είδαν το κόστος των πολύτιμων μαύρων κόκκων να μειώνεται περισσότερο. Στην Ελλάδα η τιμή του καφέ διαμορφώνεται ως εξής:
Ελληνικός: από 2,10€ > 2,40€ ( +14,3% )
Freddo espresso: από 3,80 > 4,20€ ( + 10,5% )
Freddo cappuccino: από 4€ > 4,30€ ( + 7,5% )
Στην περίπτωση των αφεψημάτων στο χέρι, που ο ΦΠΑ παραμένει στο 13%, οι τιμές διαμορφώνονται:
Ελληνικός: 1,50 – 2 ευρώ
Freddo espresso: 2 – 2,50 ευρώ
Freddo capuccino: από 2,30 – 2,70 ευρώ
Στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη αγορά καφέ στην Ευρώπη, οι τιμές λιανικής για τον αλεσμένο καφέ και τους κόκκους καφέ έχουν αυξηθεί κατά μέσο όρο 10% από το 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία του Statista.
Έρευνα της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Καφέ (ECF) με έδρα τις Βρυξέλλες από την άλλη διαπίστωσε ότι σχεδόν το 65% των καφετεριών στην Ευρώπη έχουν αυξήσει τις τιμές τους κατά 5% έως 15% από την αρχή του 2023. Οι ερευνητές σημείωσαν ότι οι αυξήσεις είναι πιθανό να οφείλονται σε μια σειρά παραγόντων πέραν του κόστους των κόκκων καφέ, καθώς ο πληθωρισμός έχει οδηγήσει σε αύξηση των τιμών άλλων βασικών ειδών, όπως το γάλα, η ζάχαρη και τα ποτήρια μιας χρήσης. Σίγουρα η συνέχεια θα έχει ενδιαφέρον.
reader.gr