Πάσχα ενόψει κι επιβάλλεται να μην σας αφήσουμε να ψάχνετε ταινίες στα τυφλά. Ε, μην μας κάτσει κι ο οβελίας! Έτσι, ξεκινάω με κάτι που συνηθίζω να λέω: η μεγάλη δύναμη του κινηματογράφου φαίνεται στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας κι αυτές που ονομάζουμε εποχής. Δηλαδή, εκεί που ο ρεαλισμός δεν έχει κάτι να αντιπαραβάλει. Γιατί η μυθοπλαστική έβδομη τέχνη στηρίζεται πάνω στην έννοια του ονείρου, του ιδεατού. Αυτού που δεν μπορούμε ανά πάσα στιγμή να ζήσουμε ή να δούμε μπροστά μας. Πάλι το φιλοσοφώ και θα μου ρίξω κανένα κόκκινο αβγό στο κεφάλι! Ιδού, λοιπόν, μια λίστα με ταινίες που ή τώρα τις βλέπετε ή το άλλο Πάσχα πάλι. Όλες γυρίζουν γύρω από θρησκευτικό περιεχόμενο, έστω και κάποιες λιγότερο, και μας έχουν κάνει να βλέπουμε τα ιερά κείμενα με άλλο, πιο ζωντανό, μάτι. Και μην ακούσω για κατάρα περί του ρόλου του Ιησού. Πρώτον είναι ασέβεια και δεύτερον έχει ακυρωθεί με τις περιπτώσεις των Max von Sydow, Willem Dafoe…
Δεν σας παραθέτω πολλές περεταίρω πληροφορίες για έναν απλό λόγο. Χρησιμοποιήστε το ποντίκι σας και κάντε κλικ σε κάθε μία από αυτές. Πολύ απλά, θα είναι σαν ένα ταξίδι στην ιστορία του Χριστιανισμού επί της οθόνης. Μαζί, θα μπορέσετε να εντοπίσετε και το ποιες υπάρχουν σε DVD και προλαβαίνετε να τρέξετε στο γειτονικό, κι ελπίζω ενημερωμένο, DVD Club να τις αρπάξετε, αν και οι περισσότερες έχουν προγραμματιστεί από τηλεοπτικά κανάλια. Το να βλέπουμε, βασικά, κάποιες από αυτές τις ταινίες κάθε μα κάθε Πάσχα, σχεδόν τις ίδιες και τις ίδιες, είναι μια τετριμμένη συνήθεια που έχει ως βάση την ουσία αυτού που λέμε έθιμο. Πρόκειται για ένα σύγχρονο έθιμο που απλά δεν έχουμε σταθεί να το αναλογιστούμε ότι πρόκειται για κάτι τέτοιο, ακόμη κι αν πια μας καθορίζει σαφέστατα ως σύνολο. Καλά που δεν λέω πολλά… Κάντε, λοιπόν, τον σταυρό σας και πάμε…
Οι 10 ταινίες που αν δεν δω, δεν τσουγκρίζω αυγό!
1. Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ
Jesus of Nazareth (1977)
Του Franco Zeffirelli, με τους Robert Powell, Anne Bancroft, Claudia Cardinale, Valentina Cortese
Πάσχα χωρίς αυτό το έργο δεν υφίσταται. Ο τελειομανής Franco Zeffirelli κάνει το καταπληκτικό, εμμένοντας πιστός στις γραφές: είναι σαν να «γράφει» ένα 13ο ευαγγέλιο, αποκλειστικά για την εποχή της εικόνας. Πλέον, η εικόνα του Χριστού είναι αυτή του Robert Powell και τα γεγονότα όπως αφηγούνται εδώ είναι και το πώς είναι γνωστά στον ευρύ πληθυσμό. Όταν η ταινία παίχτηκε πρώτη φορά στις αίθουσες (στην πλήρη, μάλιστα, διάρκεια της) προκάλεσε δέος και δεν ήταν λίγοι από το κοινό που έκαναν συνεχώς τον σταυρό τους!
2. Μπεν Χουρ
Ben-Hur (1959)
Του William Wyler, με τους Charlton Heston, Jack Hawkins, Stephen Boyd, Hugh Griffith, Martha Scott
Η απόλυτη χλαμύδα και η πρώτη ταινία που πάτησε τα έντεκα Όσκαρ. Μπορεί να φταίει η επική της διάρκεια, ίσως πάλι η κατανυκτική της ατμόσφαιρα σε συνδυασμό με την έντονη δράση, αλλά απαγορεύουμε στον εαυτό μας να παρακολουθήσει αυτή την ταινία εκτός Πάσχα. Κι αν κάποιοι δεν είναι του παλιού Χόλιγουντ, υπάρχει η πιο δύσκολη σκηνή που γυρίστηκε ποτέ, αυτή της αρματοδρομίας, για να ξεπληρώσει και τους πιο δύσκολους. Ο Charlton Heston είναι ο Μπεν Χουρ, ο άνθρωπος που υποφέρει για την πίστη του, που καταδικάζεται από μια βεντέτα και μάχεται μέχρι τέλους και μέχρι θανάτου. Προσοχή για να μην ανησυχήσουν και τα παιδιά: η λέπρα δεν είναι μεταδοτική όπως επιμένει η ταινία…
3. Οι Δέκα Εντολές
The Ten Commandments (1956)
Του Cecil B. DeMille, με τους Charlton Heston, Yul Brynner, Edward G. Robinson, Anne Baxter, Nina Foch, Yvonne De Carlo
Τι είπαμε πριν; Ο Charlton Heston είναι ο Μπεν Χουρ; Μα, είναι κι ο Μωυσής! Άνθρωπος και λευκό μούσι δεν ταίριαξαν ποτέ ιδανικότερα επί της οθόνης κι ο Cecil B. DeMille το εκμεταλλεύτηκε δεόντως. Η σκηνή της Ερυθράς Θάλασσας στέκει ως απόδειξη για τα καλύτερα ειδικά εφέ που είχε δει ως τότε το σινεμά και η σκηνή της Εξόδου ως υπόδειγμα των οραμάτων του πιο μεγαλεπήβολου σκηνοθέτη που έβγαλε ποτέ το Χόλιγουντ πριν τον James Cameron. Η Παλιά Διαθήκη μένει στο συρτάρι γιατί η ταινία αυτή την αναπληρώνει και την χρωματίζει με τον ιδανικότερο τρόπο. Δείτε και τον Yul Brynner ως Ραμσή, έναν Φαραώ που δεν θα θέλατε να σας διοικεί…
4. Ο Χιτών
The Robe (1953)
Του Henry Koster, με τους Richard Burton, Jean Simmons, Michel Rennie, Victor Mature, Jay Robinson
Η ταινία που άνοιξε τον μεγάλο χορό των Cinemascope ταινιών στο σινεμά και το κάδρο πλέον δεν ήταν τετράγωνο. Μια ιστορία βγαλμένη από το κεφάλι του συγγραφέα Lloyd C. Douglas κι όμως θα ορκιζόσασταν πως είναι γραμμένο κάπου από τα τότες ή έχει συμβεί στην πραγματικότητα. Αγγίζει το θρησκευτικό πνεύμα, ομορφαίνει τις οπτικές αισθήσεις και είναι, επί του συνόλου, Χόλιγουντ με τα όλα του. Ο Richard Burton είναι πολύ όμορφος για να υποφέρει κι ο Jay Robinson ο πιο παρανοϊκός Καλιγούλας επί της οθόνης. Απαραίτητα θα δείτε και το «Δημήτριος και οι Μονομάχοι» που είναι το σίκουελ, με τον Victor Mature να βγάζει τα εντόσθια του επί των αρένων.
5. Σπάρτακος
Spartacus (1960)
Του Stanley Kubrick, με τους Kirk Douglas, Laurence Olivier, Peter Ustinov, Jean Simmons, Tony Curtis
Ο Stanley Kubrick κάνει έπος χλαμύδας; Ναι, αλλά τι άλλο θα επέλεγε από την ιστορία του Θρακιώτη Σπάρτακου, του ανθρώπου που ηγήθηκε της επανάστασης των σκλάβων και που παρά τρίχα να κατέλυε τον γίγαντα Ρώμη. Ο Kirk Douglas επιδεικνύει τα κάλλη του τόσο υπό την σκιά της αρένας όσο κι από αυτήν της Nina Foch. Ο Tony Curtis σε έναν από τους λίγους ρόλους που είχε να περηφανεύεται κι ο Peter Ustinov ιδανικός όπως συνήθως. Πρέπει, βέβαια, να σας επισημάνουμε πως το φινάλε που θα δείτε είναι καθαρά συμβολικό και υποθετικό, αφού κανείς δεν γνωρίζει την αληθινή μοίρα του Σπάρτακου. Σίγουρα, όμως, μέχρι και σήμερα, θα έχει πεθάνει…
6. Βαραββάς
Barabbas (1961)
Του Richard Fleischer, με τους Anthony Quinn, Silvana Mangano, Vittorio Gassman, Ernest Borgnine, Jack Palance
Παραγνωρισμένη κριτικά, αφού πρόκειται για μια θαυμάσια ταινία που αφορά την πορεία του μαρτυρίου ενός άντρα που η ιστορία θέλει να τον έχει γραμμένο σε μαύρα κατάστιχα. Όχι, η ζωή του Βαραββά της ταινίας δεν είναι βγαλμένη από ιστορικά κιτάπια αλλά από το μυαλό του Par Lagerkvist που βρήκε την ευκαιρία να αναλύσει τον όρο της εξιλέωσης. Η ταινία στέκει ως μοναδική για ένα τρομερό τρίβια. Η έκλειψη Ηλίου που θα δείτε στην αρχή και που συνοδεύει το τέλος του Ιησού είναι πέρα για πέρα αληθινή. Συνέβη στη Νίκαια της Γαλλίας και οι παραγωγοί πήγαν εκεί επίτηδες για να την συμπεριλάβουν στο έργο τους. Αλήθεια, όμως, υπήρχε ποτέ πιο «γήινος» ηθοποιός από τον Anthony Quinn;
7. Η Βίβλος
The Bible: In the Beginning… (1966)
Του John Huston, με τους Richard Harris, John Huston, George C. Scott, Ava Gardner, Peter O`Toole
Μια ταινία που γνώρισε τρομακτική αμφισβήτηση στην εποχή της κι αποκαθίσταται χρόνο με τον χρόνο. Είναι αλήθεια πως ο John Huston είναι άνισος ανάμεσα στα επεισόδια της Βίβλου που παρουσιάζει. Δίπλα σε έναν μάλλον ανιαρό Αβραάμ υπάρχει ο καταπληκτικός Νώε και η σινεφιλική Γένεση. Μια πλειάδα διάσημων ηθοποιών σε μια ταινία τόλμημα, αφού κανείς άλλος δημιουργός δεν έχει ξαναπιάσει το ίδιο θέμα με τόση σοβαρότητα. Αν δεν αναγνωρίσετε αυτόν που παίζει τον Νώε, δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον σκηνοθέτη…
8. Κβο Βάντις
Quo Vadis? (1951)
Του Mervyn LeRoy, με τους Robert Taylor, Deborah Kerr, Peter Ustinov, Leo Genn
Έχει μεταφερθεί πολλάκις στην μεγάλη οθόνη, ειδικά από τους Ιταλούς, αλλά αυτή είναι η διασημότερη μεταφορά του βιβλίου του Πολωνού Henryk Sienkiewicz. Είναι ένα μεγαλούτσικο -σε σχέση με αυτό που θα έπρεπε- έπος που καταλήγει με το διαβόητο κάψιμο της Ρώμης. Μπορεί ο Peter Ustinov να πείθει ως παρανοϊκός Νέρωνας, αλλά οι ιστορικοί δεν έχουν πειστεί καθόλου για το αν πράγματι ο Ρωμαίος αυτοκράτορας ήταν υπεύθυνος για την τραγωδία. Η ταινία γυρίστηκε στα στούντιο της νέας Τσινετσιτά, σε σκηνικά φτιαγμένα από τον ίδιο τον Μπενίτο Μουσολίνι που είχε κρυφό όνειρο να κάνει την ταινία. Μήπως ένιωθε πολύ κοντά στον Νέρωνα;
9. Η Ωραιότερη Ιστορία του Κόσμου
The Greatest Story Ever Told (1965)
Του George Stevens, με τους Max von Sydow, Dorothy McGuire, Claude Rains, David McCallum, Charlton Heston, Jose Ferrer
Από τις κλασικές ταινίες που εξιστορούν την ζωή του Ιησού απορρίψαμε το «The Gospel According to St. Matthews» επειδή ο Pasolini δεν προτιμάται εύκολα από την τηλεόραση (κακώς).. Έτσι, μένει το έπος του George Stevens που ξεχωρίζει για την άποψη πάνω στο πρόσωπο του Σωτήρα. Ο Stevens επέλεξε έναν Σουηδό ηθοποιό, γνωστό μόνο από ταινίες του Ingmar Bergman, για να αποδώσει με βιβλικότητα κι ευλάβεια έναν Χριστό μακριά από τον πλαστικά όμορφο που έχουμε συνηθίσει. Ο Max von Sydow είναι ο πιο κοντινός στο κλίμα Ιησούς επί της οθόνης αλλά η ταινία δεν το εκμεταλλεύεται πλήρως. Έτσι, μείναμε στον Zeffirelli…
10. Ο Βασιλεύς των Βασιλέων
King of Kings (1961)
Του Nicholas Ray, με τους Jeffrey Hunter, Robert Ryan, Siobhan McKenna, Frank Thring
Εδώ τραβάμε το αυτί του μεγάλου Nicholas Ray, αφού μας παρουσιάζει μια βιογραφία του Ιησού που δεν θα έπαιρνε την θεία έγκριση. Όμορφος αλλά άνευρος ο Jeffrey Hunter στον κύριο ρόλο κι λίγοι από τους δεύτερους ξεχωρίζουν. Το κυριότερο είναι πως θα πιάσετε επ`αυτοφώρω το σενάριο να έχει παρασπονδίες σε σχέση με τις γραφές και είναι πολύ επιδερμική η παρουσίαση του θείου δράματος. Λίγο πειράζει τους πολλούς, αφού την θρησκευτική του δουλειά την κάνει κι από το να δει κανείς τα 300 περίπου λεπτά του Zeffirelli μπορεί κάλλιστα να την βγάλει με τα 170 του Ray. Στην εποχή του θεωρήθηκε τρανή αποτυχία που δεν είχε ούτε μια υποψηφιότητα στα Όσκαρ, κάτι που για την MGM ήταν ανεπίτρεπτο.
Οι υπόλοιπες απαραίτητες ταινίες του οβελία.
Η Βασίλισσα του Σαββά
The Queen of Sheba (1921)
Του J. Gordon Edwards, με τους Betty Blythe, Fritz Leiber, Claire de Lorez, George Siegmann
Οι Δέκα Εντολές
The Ten Commandments (1923)
Του Cecil B. DeMille, με τους Theodore Roberts, Richard Dix, Rod La Rocque, Edythe Chapman
Ιησούς ο Ναζωραίος
I.N.R.I. (1923)
Του Robert Wiene, με τους Gregori Chmara, Henny Porten, Asta Nielsen, Werner Krauss
Μπεν Χουρ
Ben-Hur: A Tale of the Christ (1925)
Του Fred Niblo, με τους Ramon Novarro, Francis X. Bushman, Carmel Myers, Mary McAvoy
Ο Βασιλεύς των Βασιλέων
The King of Kings (1927)
Του Cecil B. DeMille, με τους H.B. Warner, Jacqueline Logan, Joseph Schildkraut, Ernest Torrence
Η Κιβωτός του Νώε
Noah`s Ark (1928)
Του Michael Curtiz, με τους Paul McAllister, Dolores Costello, Noah Beery
Το Σημείο του Σταυρού
The Sign of the Cross (1932)
Του Cecil B. DeMille, με τους Fredric March, Elissa Landi, Claudette Colbert, Charles Laughton
Σαμψών και Δαλιδά
Samson and Delilah (1949)
Του Cecil B. DeMille, με τους Hedy Lamarr, Victor Mature, Angela Lansbury, George Sanders
Δαβυίδ και Βησθαβέε
David and Bathsheba (1951)
Του Henry King, με τους Gregory Peck, Susan Hayward, James Robertson Justice, Raymond Massey
Η Βασίλισσα του Σαββά
La Regina di Saba (1952)
Του Pietro Francisci, με τους Leonora Ruffo, Gino Cervi, Gino Leurini
Ο Χορός της Σαλώμης
Salome (1953)
Του William Dieterle, με τους Rita Hayworth, Stewart Granger, Charles Laughton, Judith Anderson
Ο Δημήτριος και οι Μονομάχοι
Demetrius and the Gladiators (1954)
Του Delmer Daves, με τους Victor Mature, Susan Hayward, Michael Rennie, Debra Paget, Ann Bancroft
Το Ασημένιο Δισκοπότηρο
The Silver Chalice (1954)
Του Victor Saville, με τους Paul Newman, Virginia Mayo, Pier Angeli, Jack Palance, Walter Hampden
Ο Σολομών και η Βασίλισσα του Σαβά
Solomon and Sheba (1959)
Του King Vidor, με τους Yul Brynner, Gina Lollobrigida, George Sanders, Marisa Pavan, John Crawford
Ο Μεγάλος Ψαράς
The Big Fisherman (1959)
Του Frank Borzage, με τους Howard Keel, Alexander Scoubry, Susan Kohner, Martha Hyer
Η Εσθήρ κι ο Βασιλιάς
Esther and the King (1960)
Του Raoul Walsh, με τους Joan Collins, Richard Egan, Denis O`Dea, Sergio Fantoni
Η Ιστορία της Ρουθ
The Story of Ruth (1960)
Του Henry Koster, με τους Elana Eden, Tom Tryon, Peggy Wood, Stuart Whitman
Δαυίδ και Γολιάθ
David e Golia (1960)
Των Ferdinando Baldi, Richard Pottier, Orson Welles, με τους Ivica Pajer, Orson Welles, Hilton Edwards, Massimo Serato
Ελ Σιντ
El Cid (1961)
Του Anthony Mann, με τους Charlton Heston, Sophia Loren, Raf Vallone, Genevieve Page
Σαμψών
Sansone (1961)
Του Gianfranco Parolini, με τους Brad Harris, Sergio Ciani, Mara Berni, Serge Gainsbourg
Σόδομα και Γόμορρα
Sodom and Gomorrah (1962)
Του Robert Aldrich, με τους Stewart Granger, Stanley Baker, Pier Angeli, Rossana Podesta, Rik Battaglia
Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο
Il Vangelo Secondo Matteo (1964)
Του Pier Paolo Pasolini, με τους Enrique Irazoqui, Susanna Pasolini, Mario Socrate
Η Πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
The Fall of the Roman Empire (1964)
Του Anthony Mann, με τους Alec Guiness, Christopher Plummer, Stephen Boyd, James Mason, Sophia Loren
Ιησούς Χριστός, Υπέρλαμπρο Άστρο
Jesus Christ Superstar (1973)
Του Norman Jewison, με τους Ted Neeley, Carl Anderson, Yvonne Eillman, Barry Dennen
Γκόντσπελ
Godspell (1973)
Του David Greene, με τους Victor Garber, David Haskell, Gilmer McCormick, Lynne Thigpen
Βασιλιάς Δαυίδ
King David (1985)
Του Bruce Beresford, με τους Richard Gere, Edward Woodward, Alice Krige, Denis Quilley
Ο Τελευταίος Πειρασμός
The Last Temptation of Christ (1988)
Του Martin Scorsese, με τους Willem Dafoe, Harvey Keitel, Barbara Hershey, Harry Dean Stanton
Ο Πρίγκιπας της Αιγύπτου
The Prince of Egypt (1998)
Των Brenda Chapman, Simon Wells, Steve Hickner
Joseph: Ο Βασιλιάς των Ονείρων
Joseph: King of Dreams (2000)
Των Rob LaDuca, Robert C. Ramirez, με τις φωνές των Ben Affleck, Mark Hamill, Richard Herd
Τα Πάθη του Χριστού
The Passion of the Christ (2004)
Του Mel Gibson, με τους Jim Caviezel, Monica Bellucci, Claudia Gerini, Maia Morgenstern
Η Ιστορία της Γέννησης
The Nativity Story (2006)
Της Catherine Hardwicke, με τους Keisha Castle-Hughes, Sohreh Aghdashloo, Ciaran Hinds
Μια Νύχτα με τον Βασιλιά
One Night with the King (2006)
Του Michael O. Sajbel, με τους Tiffany Dupont, Luke Goss, Omar Sharif
Οι Δέκα Εντολές
The Ten Commandments (2007)
Των Bill Boyce, John Stronach, με τις φωνές των Christian Slater, Alfred Molina
Νώε
Noah (2014)
Του Darren Aronofsky, με τους Russell Crowe, Jennifer Connelly, Anthony Hopkins, Emma Watson
Ο Υιός του Θεού
Son of God (2014)
Του Christopher Spencer, με τους Diogo Morgado, Greg Hicks, Adrian Schiller, Darwin Shaw
Η Έξοδος: Θεοί και Βασιλιάδες
Exodus: Gods and Kings (2014)
Του Ridley Scott, με τους Christian Bale, Joel Edgerton, Aaron Paul, John Turturro
Ανάσταση
Risen (2016)
Του Kevin Reynolds, με τους Joseph Fiennes, Tom Felton, Peter Firth, Cliff Curtis
Μπεν-Χουρ
Ben-Hur (2016)
Του Timur Bekmambetov, με τους Jack Huston, Morgan Freeman, Toby Kebbell, Nazanin Boniadi
Δύο με πιο σύγχρονη θεματολογία
Πασχαλινή Παρέλαση
Easter Parade (1948)
Του Charles Walters, με τους Fred Astaire, Judy Garland, Peter Lawford
Hop (2011)
Του Tim Hill, με τους James Marsden, Kaley Cuoco και τη φωνή του Russell Brand
Και τρεις εναλλακτικές προτάσεις…
The Passover Plot (1976)
Του Michael Campus, με τους Zalman King, Harry Andrews, Hugh Griffith, Dan Hedaya, Donald Pleasence
Ένας Προφήτης Μα Τι Προφήτης!
Life of Brian (1979)
Του Terry Jones, με τους Graham Chapman, John Cleese, Terry Gilliam, Michael Palin, Terry Jones
Ένας Υπέροχος… Μωυσής!
Wholly Moses! (1980)
Του Gary Weis, με τους Dudley Moore, Laraine Newman, James Coco, Paul Sand, Dom DeLuise
Πηγή:cine.gr
