Τοπωνύμια της Αν. Αττικής: Ποια από αυτά είναι αρβανίτικα;

Άρθρο στο protothema.gr, αναφέρει τα τοπωνύμια της Ανατολικής Αττικής. Κάποια από τα οποία είναι όντως αρβανίτικα και κάποια άλλα όχι. Για κάποια από αυτά, υπάρχουν διαφορετικές απόψεις.

Το τοπωνύμιο Καπανδρίτι, προέρχεται από το μεσαιωνικό επώνυμο Καπανδρίτης < αλβαν. Επών. Kapandrit (= του παπά Αντρέα) < του Παπαντρέα.

Όπως γράφει ο Χ. Π. Συμεωνίδης, το αλβανικό Kapandrit βασίζεται στον τύπο Παπαντρίκος. Το Καπανδρίτης, φέρεται να είναι ελληνική δημιουργία παρά το γεγονός ότι το Kapandrit μαρτυρείται μόνο ως επώνυμο αλβανόφωνων. Εξελίχθηκε σε Καπανδρίτι από το “του Καπανδρίτη (το κτήμα)”.

Ο Άγιος Στέφανος της Αττικής, ήταν γνωστός παλαιότερα ως Νέο Μπογιάτι, ενώ η Άνοιξη ως Παλαιό Μπογιάτι, ως το 1954. Μπογιάτι < Μπουγιάτη < αλβανικό τοπωνύμιο Bujati «οι απόγονοι της οικογένειας Bua ή Buja». Από τον 14 αιώνα όπως έχουμε αναφέρει, υπάρχουν μαρτυρίες για τον Αλβανό φύλαρχο Γκίνο Σπάτα Μπούα.

Στα Μεσόγεια, εγκαταστάθηκαν πολλοί Αρβανίτες και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα πόλεις και κωμοπόλεις της περιοχής, να έχουν πάρει ονόματα Αρβανιτών.

Οι Αρβανίτες, μεταφέρθηκαν στα Μεσόγεια για οικονομικούς λόγους (καλλιέργεια της γης), αλλά και στρατιωτικούς (ενίσχυση της άμυνας της περιοχής). Οι μετακινήσεις των Αρβανιτών στα Μεσόγεια, φαίνεται ότι έγιναν στα τέλη του 14ου αιώνα.

Η Παιανία, λεγόταν ως το 1915 Λιόπεσι. Ο Αλέξανδρος Ηρ. Γέροντας, γράφει: “Εκ του “Λιόπεσς” = βουστάσιου. Λιόπα δε αλβανιστί λέγεται η αγελάς”.

Κατά τον Ν. Πολίτη, πιθανότατα το Λιόπεσι πήρε το όνομα αυτό από κάποιον Αρβανίτη, ιδιοκτήτη της περιοχής.

Αλλά και ο Χ. Π. Συμεωνίδης γράφει σχετικά:
Λιόπεσι: το αλβαν. lopesi (< lope – α “αγελάδα”), “τόπος όπου σταβλίζονται αγελάδες, βουστάσιο”.

Ο Δ. Καμπούρογλου, το μεταφράζει “βουστάσιο”.

(Εβδομάς 1887, αρ. 38, 1). Το επώνυμο Lopesi αναφέρεται συχνά σε βενετσιάτικα αρχεία.
Η Αρτέμιδα, ονομαζόταν ως το 1977 Λούτσα.

Λούτσα = τέλμα < αλβαν. lluce-α “λάσπη, βόρβορος” το οποίο με τη σειρά του, βασίζεται στο σλαβικό luza= τέλμα.

Το Μαρκόπουλο, είναι τοπωνύμιο προερχόμενο από επώνυμο. Προέρχεται, όπως είναι ευκολονόητο, από το επώνυμο Μαρκόπουλος. Για ένα… άλλο Μαρκόπουλο, το Μαρκόπουλο Ηλείας, υπάρχει αναφορά σε οθωμανικό έγγραφο του 15ου αιώνα ως Markopulu.

Τα Σπάτα, πήραν το όνομά τους από τον φύλαρχο Gjin Bua Shpata, που έδρασε στην Αιτωλία τον 14ο και 15ο αιώνα. Το επώνυμο Spata υπάρχει τόσο στον ελλαδικό όσο και στον ιταλικό χώρο.

Ο Αλέξανδρος Ηρ. Γέροντας, γράφει σχετικά:
“Το εν τοις Μεσογείοις χωρίον Μπούρα ή κατά τινάς των σημερινών χωρικών “Μπουράνι” λεγόμενον, έκειτο μεταξύ των δύο απ’ αυτού τμηθέντων κατόπιν χωρίων Σπάτα και Μπάλα και ηρημώθη εις την γενικήν ερήμωσιν της Αττικής την γενομένην υπό την επί Μπορζίνη Ενετών (σημ. 1687). Τ’ ανωτέρω χωρία, κατά τας γενομένας διαιρέσεις υπό των ιδιοκτημόνων, απεσπάσθησαν του Μπούρα, όπερ κατά την αρχαιότητα ελέγετο Κίθυρος και απετέλει μίαν των δώδεκα πόλεων του Κέκροπος, είναι όμως μία και η αυτή περιφέρεια. Οι Τουρκαλβανοί Σπάτης και Μπάλας, όστις και Μπαλής επροφέρετο, ήσαν οι κύριοι του τόπου και οι τελευταίος μάλιστα πωλητής του Μπάλα, Μπαλής ελέγετο”.

Το Κορωπί ή Κοροπί, είναι καθαρά ελληνικό τοπωνύμιο, προέρχεται δε η ονομασία του, είτε από το αρχαίο Κρωπεία = η περιοχή του αρχαίου Δήμου των Κρωπιδών, είτε από τον αρχαίο αττικό Δήμο Κεκροπίς.

Ελληνικότατο είναι και το τοπωνύμιο Κερατέα, από την λέξη “κερατία, κερατέα” (λέξη που υπάρχει από ελληνιστική περίοδο) και σημαίνει “ξυλοκερατιά, χαροπιά” Ανάλογο τοπωνύμιο στην Κρήτη, Κερατέα, μαρτυρείται από το 1577!

Τέλος και η Βάρη, που από κάποιους έχει χαρακτηριστεί ως αρβανίτικο τοπωνύμιο, είναι ελληνικό και δηλώνει ελώδη περιοχή (Σαράντος Καργκάκος). Στον ελλαδικό χώρο, υπάρχουν πολλά χωριά με τα όνομα Βαρκά και Βαρικό (ν). Η Βάρη της Αττικής, βρίσκεται στη θέση του αρχαίου Αναγυρούντα < ανάγυρος < το φυτό βρομόχορτο.

Δείτε τις ειδήσεις από την Ανατολική Αττική και όλη την Ελλάδα και όλο τον κόσμο στο irafina.gr.
Κάντε like στη σελίδα του irafina.gr στο Facebook
Ακολούθηστε το irafina.gr στο Twitter

© 2022 - iRafina. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.

© 2022 - iRafina. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.