Οι περισσότεροι έφυγαν, ελάχιστοι έμειναν πίσω, ενώ τραυματίες βρίσκονται ακόμα στα νοσοκομεία. Το σίγουρο είναι ότι στο Μάτι δεν θα ξεχάσουν την κόλαση που βίωσαν.
Από την επόμενη ημέρα της πυρκαγιάς η κυβέρνηση, η τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και πολλές ΜΚΟ έστησαν έναν μηχανισμό ανακούφισης των πληγέντων. Εξιδεικευμένο προσωπικό από ψυχολόγους, ψυχιάτρους αλλά και γιατρούς άλλων ειδικοτήτων προσπαθεί να απαλύνει τον πόνο, τη θλίψη και την απόγνωση.
Στον Ευαγγελισμό νοσηλεύονται 11 άτομα, με τους τέσσερις από αυτούς να βρίσκονται στη ΜΕΘ σε κρίσιμη κατάσταση. Για τους εγκαυματίες και τους συγγενείς τους το νοσοκομείο έχει αφιερώσει μια τετραμελή ομάδα ψυχολόγων.
Η Βασιλική Τριανταφύλλου, διευθύντρια της ψυχιατρικής κλινικής στο μεγαλύτερο ελληνικό νοσοκομείο, περιγράφει στη «Νέα Σελίδα» την ψυχολογική κατάσταση των ασθενών: «Το βασικό χαρακτηριστικό είναι η αποπροσωποποίηση, δηλαδή δεν μπορούν ακόμα να συνειδητοποιήσουν καθόλου τι τους έχει συμβεί, σαν αυτό που έπαθαν να έχει συμβεί σε άλλους, όχι σε αυτούς τους ίδιους. Η μεγάλη έκρηξη της λύπης για αυτούς τους ανθρώπους θα αρχίσει σε έναν με ενάμιση μήνα από τώρα. Προς το παρόν συμπεριφέρονται σαν να τα είδαν όλα αυτά τα τρομερά σε ταινία. Σε αυτή τη φάση η ψυχολογική τους υποστήριξη εστιάζεται στο πώς θα αντιμετωπίσουν βήμα βήμα τα καθημερινά προβλήματα της ζωής, πώς δηλαδή να φροντίζουν τον εαυτό τους και να συμμετέχουν στην αποθεραπεία τους, πώς να γίνονται ολοένα και πιο λειτουργικοί». Οι συγγενείς των εγκαυματιών, από την άλλη, υποστηρίζονται ψυχολογικά από την ίδια ομάδα, αλλά εδώ τα συναισθήματα είναι διαφορετικά· εδώ επικρατούν η λύπη και η βαθιά θλίψη. «Μου κάνει παρ’ όλα αυτά τρομερή εντύπωση ότι, παρά το πένθος που βιώνουν, στους συγγενείς πρυτανεύει ο ορθολογισμός κι η ρεαλιστική αντιμετώπιση των πραγμάτων, έτσι ώστε να βοηθούν όσο πιο άμεσα και αποτελεσματικά μπορούν τους αγαπημένους τους», λέει η κ. Τριανταφύλλου.
Επτά μονάδες υποστήριξης
«Υπάρχουν πολλές αποχρώσεις και στάδια στο ψυχικό τραύμα και ποικίλουν ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασης που αντιμετώπισε ο καθένας αλλά κυρίως με τους πόρους και τα μέσα που διαθέτει για να τα παλέψει. Για παράδειγμα: “Καταστράφηκε ολοσχερώς το σπίτι μου. Τι κάνω; Εχω λεφτά να το ξαναχτίσω; Εχω να μείνω κάπου μέχρι τότε;”», αναφέρει στη «Νέα Σελίδα» ο δημοτικός σύμβουλος της Ραφήνας και γιατρός παθόλογος Γεράσιμος Βουδούρης.
Μάλιστα, όπως επισημαίνει, τα αντανακλαστικά του δήμου στο κομμάτι της ψυχολογικής υποστήριξης ήταν ταχύτατα, καθώς από την επόμενη κιόλας ημέρα των πυρκαγιών δημιουργήθηκαν δύο δομές ψυχολογικής υποστήριξης των κατοίκων, μια στο κέντρο υγείας της πόλης κι άλλη μία στο ΚΑΠΗ. Αρχικά η προσέλευση ήταν μικρή. «Ενας βασικός λόγος είναι ότι μόνο το 20% με 30% των κατοικιών είναι μόνιμες, οι υπόλοιπες είναι παραθεριστικές. Όσοι λοιπόν είδαν τα εξοχικά τους να καταστρέφονται ή να “λαβώνονται” επέλεξαν σε αυτή τη φάση να εγκαταλείψουν τον τόπο του φονικού. Θα αντιμετωπίσουν τις καταστροφές εν καιρώ – όταν πάρουν τα επιδόματα, όταν μαζέψουν τα χρήματα και βασικά το κουράγιο τους. Αλλοι, πάλι, δεν μπορούσαν να πάνε ως τις δομές γιατί τα αυτοκίνητά τους κάηκαν και τώρα είναι σαν εγκλωβισμένοι στη γειτονιά τους. Κάποιοι άλλοι δεν ήθελαν να αφήσουν τα σπίτια τους ούτε για λίγο, γιατί φοβούνταν το πλιάτσικο. Τότε ήταν που αποφασίσαμε να συγκροτήσουμε 7 κινητές μονάδες υποστήριξης, οι οποίες στελεχώνονται από ανθρώπους των ΜΚΟ», αναφέρει ο κ. Βουδούρης.
«Υπάρχουν πολλές αποχρώσεις και στάδια στο ψυχικό τραύμα», τονίζει στη «Νέα Σελίδα» ο δημοτικός σύμβουλος της Ραφήνας και γιατρός παθολόγος Γεράσιμος Βουδούρης
Ετσι η πληγείσα περιοχή χωρίστηκε σε 7 διαμερίσματα και κάθε βαν επισκέπτεται καθημερινά την ίδια περιοχή. Εκτός από τους ψυχολόγους, τα υπόλοιπα μέλη της κινητής μονάδας φροντίζουν τα τραύματα και τα εγκαύματα όσων έχουν επιστρέψει από το νοσοκομείο, ενώ βοηθούν τους ανθρώπους και σε καθημερινά πρακτικά ζητήματα που προκύπτουν, όπως η συνταγογράφηση των φαρμάκων για όσους τα χρειάζονται. Μέχρι στιγμής οι κινητές μονάδες έχουν επισκεφτεί 1.550 άτομα. Περίπου 300 ενήλικοι και 80 παιδιά μίλησαν στους ψυχολόγους των ομάδων. Οι ίδιες μονάδες έχουν φροντίσει ακόμα 100 υπερήλικες. Oσον αφορά στα παιδιά, επειδή η ανάγκη είναι πιο ειδική, το Κέντρο Υγείας στελεχώθηκε και με παιδοψυχολόγους – από την Praksis, το Χαμόγελο του Παιδιού αλλά και από μια εθελόντρια. «Με αυτό τον τρόπο ο κόσμος αισθάνεται ότι κάποιος ενδιαφέρεται για αυτόν, ότι δεν είναι μόνος του», λέει ο κ. Βουδούρης. «Το καλό με τις κινητές μονάδες είναι ότι λαμβάνουμε τα μηνύματα που μας στέλνουν άμεσα -για παράδειγμα, στην τάδε οδό είναι ένας παππούς που πρέπει να μεταφερθεί τώρα στο νοσοκομείο- και στέλνουμε εμείς ασθενοφόρο αμέσως…».
Στη Ραφήνα συναντήσαμε και τη συντονίστρια του ψυχιατρικού τμήματος στο κέντρο υγείας, Αναστασία Ζαρζάλη. Μας μετέφερε την είδηση ότι τα σχολεία της περιοχής είναι ανοιχτά και υποδέχονται τα παιδιά για παιχνίδι κι απασχόληση με τον συντονισμό παιδοψυχολόγων. «Η φάση όμως που περνάει τώρα ο κόσμος στις κατεστραμμένες περιοχές είναι περίεργη. Πολλοί έχουν μείνει εκεί και βιώνουν το πένθος τους αλλά πολλοί έχουν φύγει από τα σπίτια τους και φιλοξενούνται στους συγγενείς τους. Δεν είναι έτοιμοι ακόμα να αρχίσουν να χτίζουν ξανά τα πάντα από την αρχή».
Εδώ συναντήσαμε και δύο ψυχολόγους του ΚΕΕΛΠΝΟ, που τρέχει, σε συνεργασία με το κέντρο υγείας, το τμήμα ψυχολογικής στήριξης τις καθημερινές αλλά και τα Σάββατα. «Είμαστε στη δεύτερη εβδομάδα μας εδώ. Καθημερινά βλέπουμε κατά μέσο όρο τρία περιστατικά. Είναι πολύ νωρίς για να μιλάμε ακόμα για την ψυχολογική τους κατάσταση. Αυτό που κάνουμε το χαρακτηρίζουμε “ψυχολογική συνοδεία”. Οι άνθρωποι δεν μπορούν ακόμα να εκφράσουν τον πόνο τους ολοκληρωτικά. Προς το παρόν προσπαθούν να λύσουν τα πρακτικά ζητήματα της καθημερινότητας. Αλλωστε το εύρος μέσα στο οποίο μπορεί να ξεδιπλωθεί η διαταραχή του μετατραυματικού στρες μπορεί να φτάσει ακόμα και τους εννέα μήνες».
Της Δήμητρας Τριανταφύλλου
Πηγή: neaselida.gr
