«Ότι είναι νόμιμο είναι και ηθικόν» δήλωνε ο κύριος Βουλγαράκης, όταν αποκαλύφθηκε η ιδιοκτησία του σε δεκάδες ακίνητα και σε off shore εταιρείες αλλά και η συμμετοχή συγγενικών του προσώπων στο σκάνδαλο του Βατοπεδίου.
Και ο Καντ, κλαίει.
«Δεν κάνουμε κάτι παράνομο. Εφαρμόζουμε τον νόμο του Κράτους» δηλώνει σε κάθε περίπτωση, όταν αποκαλύπτεται η κάθε προσπάθεια “αξιοποίησης – ανάπτυξης” (διάβαζε εκχέρσωσης – καταπάτησης) της δημοτικής αρχής, ξεκινώντας από την επισήμανση ορίων οικισμών στερουμένων νόμιμης έγκρισης, μέχρι την υποστήριξη αμφιλεγόμενων μελετών για την ανάπτυξη υποδομών σε αναδασωτέες εκτάσεις(!!!) (δείτε εδώ). Επιπλέον η a la carte αντίληψη, περί νομιμότητας (δείτε εδώ) είναι ειδοποιό χαρακτηριστικό της προαναφερθείσας αρχής, όπως φάνηκε στην περίπτωση της εκπόνησης τοπικού σχεδίου διαχείρισης απορριμμάτων.
Και ο Αριστοτέλης στριφογυρίζει στον άγνωστο τάφο του.
Στον χρόνο που διανύουμε και δεδομένης της κάθιδρης από αγωνία και φόβο, αυγουστιάτικης ψευδοραστώνης, ας δούμε τι σημαίνει εκείνο το “Εφαρμόζουμε Νόμο του Κράτους” που μονότονα επαναλαμβάνουν οι ιθύνοντες νόες της δημοτικής αρχής, κάθε φορά που ελέγχονται για νομότυπα μεν, ηθικά δε κολάσιμα, παραπτώματα.
Πρώτα απ’ όλα ας συμβουλευτούμε τον συγγραφέα της “Μεταφυσικής των Ηθών”, τον Ιμμάνουελ Καντ. Τι τον ενοχλεί στο Βουλγαράκειο (και όχι μόνο) συμπέρασμα και τι θα απαντούσε, λιτά και ορθολογικά ο μεγάλος στοχαστής που το έργο του αποτελεί βάση της οικοδόμησης του σύγχρονου δυτικού, (και πολιτικού) πολιτισμού;
Από τη Μεταφυσική των Ηθών, παίρνουμε την απάντηση του που λέει πως το ηθικό είναι πάντα νόμιμο, το δε νόμιμο δεν είναι πάντα ηθικό.
Πόσο μάλλον το νομότυπο, θα προσθέταμε κι εμείς.
Ας κρατήσουμε τον λόγο του αυτό, για να πάμε λίγο παρακάτω.
Από τον Φεβρουάριο του 2015 (9/2/2015) σε ένα δημοτικό συμβούλιο που διεξήχθη, η δημοτική αρχή με τις περιβαλλοντικές ευαισθησίες, προέκρινε και ενέκρινε την επέκταση μελέτης για την επισήμανση δασικών περιοχών προς οριοθέτηση, προκειμένου να αναγνωριστούν αυτές ως οικισμοί και να εξαιρεθούν ολόκληρες οι περιοχές από τους δασικούς χάρτες, σύμφωνα με το γράμμα του νόμου 3889/2010, άρθρο 24. Όλα αυτά όμως, σε αντίθεση με τη Συνταγματική επιταγή του άρθρου 24. Ή τουλάχιστον σε αντίθεση με το πνεύμα του Νόμου.
Οι περιοχές που θα γινόταν η επισήμανση, δεν αναγράφονταν στην εισήγηση της Τεχνικής Υπηρεσίας του δήμου. Κατά τη συνεδρίαση προέκυψε ότι η δημοτική διοίκηση παρήγγειλε στον μελετητή, πέραν των εγκεκριμένων περιοχών, των ορισμένων από το Δ.Σ. της 2/9/2013, να συμπεριλάβει και άλλες 4 περιοχές, μία όμως εκ των οποίων είχε ρητά απορριφθεί σε εκείνο το δημοτικό συμβούλιο.
Τέλος πάντων, η συνέχεια λίγο πολύ γνωστή. Σηκώθηκε ένα κύμα αντιδράσεων (βλέπε και την πλούσια αρθρογραφία του ιστολογίου της πρωτοβουλίας Δασαμάρι SOS εδώ) αλλά ΔΕΝ ΑΦΑΙΡΕΘΗΚΑΝ ΡΗΤΩΣ οι ΑΥΘΑΙΡΕΤΕΣ ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ, των περιοχών που δεν περιλαμβάνονταν στην απόφαση του Δ.Σ της 2ας/9/2013. Η απόφαση της 2/9/2013 αφορούσε ΜΟΝΟ περιοχές της Δημοτικής Ενότητας Ραφήνας αλλά εντέχνως μεν, παρανόμως δε, στις προς επισήμανση περιοχές (που θα εγκρίνονταν από το ΔΣ της 9ης/2/2015) προσετέθησαν ΑΝΑΔΑΣΩΤΕΕΣ και ΔΑΣΙΚΕΣ περιοχές στα όρια της Δημοτικής Ενότητας Πικερμίου.
Μάλιστα, στις σχετικές συζητήσεις, η επανάληψη της φράσης “Εφαρμόζουμε νόμο του Κράτους” ήταν μόνιμη επωδός σε όλους τους ισχυρισμούς των δημοτικών αρχόντων. Πάλι ενάντια σε κάθε Συνταγματική αλλά κυρίως ηθική, επιταγή. Το θέμα βρίσκεται υπό εξέταση από αρμόδια επιτροπή, κατόπιν προσφυγών στην αποκεντρωμένη διοίκηση.
Τα ίδια επαναλήφθηκαν (όπως ήταν αναμενόμενο) στη συζήτηση του Δημοτικού Συμβουλίου στις 16/7/2015, όταν ήρθε προς συζήτηση και έγκριση η “αξιοποίηση” ενός αντιδασικού και αντιπεριβαλλοντικού νόμου που δημοσιεύτηκε άρον άρον, παραμονή Χριστουγέννων του 2014 και πιο συγκεκριμένα, το θέμα ήταν η νομιμοποίηση αθλητικών εγκαταστάσεων εντός δασικών εκτάσεων βάσει του άρθρου 12, του Ν. 4315/2014.
Όπως είναι άμεσα αντιληπτό, το ζήτημα που προέκυψε ήταν εκτός από νομικής φύσεως, κυρίως ηθικής.
“Εφαρμόζουμε νόμο του Κράτους”
Πως γίνεται ένας δήμος που δηλώνει πως διαθέτει περιβαλλοντικές ευαισθησίες, να νομιμοποιεί και να ενεργοποιεί δημιουργώντας λυγρό προηγούμενο, την πιο αντιδασική και αντιπεριβαλλοντική νομοθεσία; [1]
Γιατί δεν ακολούθησε ποτέ τη διαδικασία που προβλέπεται από το άρθρο 52 του Ν.998/79 που προβλέπει αθλητικές εγκαταστάσεις σε δασικές εκτάσεις; Μήπως γιατί στην δεύτερη περίπτωση, απαγορεύεται η μεταβολή χρήσης; Αυτό δηλαδή είναι το επιδιωκόμενο;
Μπορεί η κεντρική εξουσία να μην ασχολείται με το περιβάλλον και να ψηφίζει ότι χειρότερο, εις βάρος του δάσους και του τόπου εν γένει, η αυτοδιοίκηση όμως γιατί σπεύδει να το εκμεταλλευτεί;
Εκτός αν είναι καμωμένοι από την ίδια πάστα, το ίδιο μείγμα περιβαλλοντικής αναισθησίας και πρόθυμοι υπηρέτες ανόμων συμφερόντων που λειτουργούν εις βάρος του μέλλοντος και της ποιότητας ζωής. Ποια η ηθική της αυτοδιοίκησης, που καρπώνεται την εύνοια καταπατητών εκμεταλλευόμενη νομοθετήματα ανήθικου νομοθέτη;
Η παρότρυνση του -αμφιλεγόμενου ως πρόεδρος των ΗΠΑ αλλά η Ιστορία ακόμα γράφεται- Θ. Ρούζβελτ που έλεγε “Μην καταστρέφετε το ωραίο με τη νομιμότητα” παίρνει μία άλλη υπόσταση στην περίπτωση των επιλογών του δήμου μας. Στην περίπτωση μας έχουμε την καταστροφή του ωραίου, της φύσης δια της νομιμότητας, μέσω της άλωσης πρώτα πρώτα, του ηθικού υποβάθρου, του νόμου.
Εφαρμόζονται ανήθικοι νόμοι σαν να είναι υποχρεωτική η εφαρμογή τους για την αυτοδιοίκηση. Και αναρωτιόμαστε. Τι αυτοδιοίκηση είναι αυτή που εφαρμόζει τις πιο αντιπεριβαλλοντικές διατάξεις με πρόσχημα την “υπακοή στη νομιμότητα”; Και ποια νομιμότητα μπορεί να παραβαίνει κάθε έννοια ηθικής τάξης, προωθώντας την καταστροφή του περιβάλλοντος, του πυρήνα της ύπαρξης μας;
Αναφερθήκαμε στη δεύτερη παράγραφο στην απόπειρα ανάπτυξης υποδομών σε δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις με πρόσχημα την αντιπλημμυρική προστασία (δείτε εδώ). Δεν χρειάζεται να επεκταθούμε και πολύ, αφού το θέμα έχει εξαντληθεί και το αχρείαστο των προτεινόμενων επεμβάσεων έχει τεκμηριωθεί σε αναρτήσεις, άρθρα αλλά και αποτυπωθεί στην πρόσφατη ομόφωνη απόφαση του περιφερειακού συμβουλίου, σχετικά με τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για το -ψευδεπίγραφο Δασαμάρι- ρέμα Μπάκα. Και εν μέρει μπορούμε να δεχτούμε την ανασφάλεια που διακατέχει τον αγνοούντα ώστε να προκρίνει αχρείαστες λύσεις για κάθε ενδεχόμενο. Δεν μπορούμε όμως να καταλάβουμε την επιμονή σε επεμβάσεις που έχουν νόημα, μόνο αν επέλθει αλλαγή χρήσης στην περιοχή τους. Δηλαδή, οι επεμβάσεις θα έχουν νόημα μόνο αν εκεί που είναι αναδασωτέα έκταση, προκύψουν οικίες οι οποίες θα πρέπει να προστατευτούν από ενδεχόμενα πλημμυρικά φαινόμενα (που στα ανάντη όπως έχουμε καταδείξει, δεν εμφανίζονται παρά κάτω από πολύ ειδικές προϋποθέσεις).
Πέρα από την τεχνική πρόταση, η αναγκαιότητα των επεμβάσεων αυτών, σε ποια νομιμότητα υπακούει; Σε ποια δεοντολογία και ποιο κανονιστικό ηθικό πλαίσιο;
Μάλλον σε κανένα γι’ αυτό και η πρώτη μελέτη [2] κατέπεσε πανηγυρικά και ομόφωνα, στις 23/7 στο περιφερειακό συμβούλιο.
Ας δούμε τώρα, μία (από τις πολλές) περίπτωση που η άχρηστη πια για τους εμπόρους της, νομιμότητα θα κηρυχθεί …εκτός νόμου ή απλά δεν θα επιδιωχθεί η εφαρμογή της, από τους -κατά δήλωση τους- λάτρεις της. Αυτό, κρίνοντας από τα μέχρι σήμερα, δείγματα γραφής.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας πρόσφατα έχει εκδώσει κάποιες αποφάσεις οι οποίες αφενός ορίζουν πως για να προχωρήσει η κατεδάφιση του αυθαιρέτου εντός δάσους ή δασικής έκτασης, δεν χρειάζεται να έχει καταρτιστεί δασολόγιο η δασικός χάρτης (δείτε εδώ). Επίσης σε προηγούμενη απόφαση του το ΣτΕ, αποφάσισε πως τυχόν δικαιώματα ιδιωτικού δικαίου σε δασική ή αναδασωτέα έκταση δεν αποκλείουν την εφαρμογή της νομοθεσίας, κατ’ εφαρμογή της οποίας εκδόθηκε η πράξη κατεδάφισης αυθαιρέτων κατασκευών (εντός δάσους ή δασικής έκτασης)(δείτε εδώ). Η νομολογία ξεκαθαρίζει αυτά στα οποία η νομοθεσία έχει δώσει την αύρα του νομότυπου. Δηλαδή η νομολογία των δικαστών, μας λέει πως υπεράνω των νόμων, το Σύνταγμα, ο καταστατικός χάρτης του Πολιτεύματος και πεδίο αποτύπωσης της ηθικής μιας Πολιτείας.
Εδώ η νομολογία, μειώνει δραματικά την αξία του διαμεσολαβητικύ μέσου εξαγοράς ψηφαλακίων. Αυτό, από μόνο του την θέτει (τη νομολογία) εκτός …”νομιμότητας”
Και εδώ, περνάει και ο Αριστοτέλης από την πιάτσα μας.
Αν ο Αριστοτέλης αναβίωνε κάποτε και έκανε μία βόλτα από την περιοχή μας, θα είχε μεγάλο πρόβλημα, με τις αντιπάθειες που θα δημιουργούσε. Φανταστείτε τον Αριστοτέλη να επισκέπτεται το δημοτικό συμβούλιο της 16ης Ιουλίου που προαναφέραμε και να ακούει τους ισχυρισμούς της δημοτικής αρχής περί “εφαρμογής νόμων του Κράτους”.
Το πιο πιθανό είναι να ζητούσε τον λόγο και εφόσον τον έπαιρνε χωρίς να τον διακόπτουν διαρκώς, θα απαντούσε με απόσπασμα από τα Ηθικά Νικομάχεια, λέγοντας: “Τίμιος δεν είναι αυτός που δεν κλέβει, επειδή φοβάται την τιμωρία που προβλέπει ο νόμος. Τίμιος είναι αυτός που δεν κλέβει, επειδή πιστεύει ότι η κλοπή δεν είναι σωστό πράγμα.“
Όλοι θα χειροκροτούσαν, όλοι θα συμφωνούσαν και βέβαια το επιχείρημα της “τήρησης του νόμου” θα παρέμενε ως ταφικό μαρμάρινο επίγραμμα, παρακαταθήκη “χρηστής διοίκησης”, στις επόμενες δημοτικές διοικήσεις.
Νίκος Σίμος
[1] Σύμφωνα ΚΑΙ με την Αυτόνομη Δημοκρατική Συνεργασία Δασολόγων Δ.Υ. Εδώ και η σχετική πρόταση
[2] Για το ρ. Μπάκα (το ψευδεπίγραφο Δασαμάρι)
