Ένα δημοφιλές τεχνητό γλυκαντικό, η Ασπαρτάμη, που χρησιμοποιείται σε χιλιάδες προϊόντα παγκοσμίως, όπως η αναψυκτικά τύπου κόλα διαίτης, τα παγωτά και οι τσίχλες, πρόκειται να κηρυχθεί ως πιθανός κίνδυνος καρκίνου για τον άνθρωπο, σύμφωνα με δημοσιεύματα.
Ο ερευνητικός βραχίονας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον καρκίνο, ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), διεξήγαγε επανεξέταση της ασφάλειας της ασπαρτάμης και θα δημοσιεύσει έκθεση τον επόμενο μήνα.
Ετοιμάζεται να χαρακτηρίσει το γλυκαντικό ως «πιθανώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο», ανέφερε την Πέμπτη το Reuters. Αυτό θα σήμαινε ότι υπάρχουν κάποια στοιχεία που συνδέουν την ασπαρτάμη με τον καρκίνο, αλλά ότι είναι περιορισμένα. Η IARC έχει δύο πιο σοβαρές κατηγορίες, την «πιθανώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο» και την «καρκινογόνο για τον άνθρωπο».
Η κίνηση αυτή είναι πιθανό να αποδειχθεί αμφιλεγόμενη. O IARC έχει αντιμετωπίσει επικρίσεις για την πρόκληση συναγερμού σχετικά με ουσίες ή καταστάσεις που είναι δύσκολο να αποφευχθούν.
Προηγουμένως είχε τοποθετήσει την εργασία κατά τη διάρκεια της νύχτας και την κατανάλωση κόκκινου κρέατος στην κατηγορία των πιθανώς καρκινογόνων και είχε καταγράψει τη χρήση κινητών τηλεφώνων ως πιθανώς καρκινογόνο.
Η ανασκόπηση της ασφάλειας του IARC διεξήχθη για να εκτιμηθεί αν η ασπαρτάμη αποτελεί ή όχι πιθανό κίνδυνο, με βάση όλα τα δημοσιευμένα στοιχεία, δήλωσε στον Guardian άτομο που γνωρίζει το θέμα. Ωστόσο, δεν λαμβάνει υπόψη πόσο από ένα προϊόν μπορεί να καταναλώσει ένα άτομο με ασφάλεια.
Η συμβουλή αυτή προέρχεται από μια ξεχωριστή επιτροπή εμπειρογνωμόνων του ΠΟΥ για τα πρόσθετα τροφίμων, την Κοινή Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων FAO/WHO για τα Πρόσθετα Τροφίμων (Jecfa), η οποία επίσης εξέτασε τη χρήση της ασπαρτάμης φέτος. Αναμένεται να ανακοινώσει τα πορίσματά της την ίδια ημέρα που η IARC θα δημοσιοποιήσει την απόφασή της, στις 14 Ιουλίου.
«Ο IARC έχει αξιολογήσει την πιθανή καρκινογόνο δράση της ασπαρτάμης (αναγνώριση κινδύνου)», επιβεβαίωσε εκπρόσωπος του IARC στον Guardian.
«Κατόπιν αυτού, η κοινή επιτροπή εμπειρογνωμόνων FAO/WHO για τα πρόσθετα τροφίμων θα επικαιροποιήσει την άσκηση εκτίμησης κινδύνου για την ασπαρτάμη, συμπεριλαμβανομένης της επανεξέτασης της αποδεκτής ημερήσιας πρόσληψης και της εκτίμησης της διαιτητικής έκθεσης για την ασπαρτάμη. Το αποτέλεσμα και των δύο αξιολογήσεων θα διατεθεί μαζί, στις 14 Ιουλίου 2023».
Η ασπαρτάμη στο προσκήνιο από το 1980
Η ασπαρτάμη χρησιμοποιείται ευρέως από τη δεκαετία του 1980 ως επιτραπέζια γλυκαντική ουσία και σε προϊόντα όπως αναψυκτικά διαίτης, τσίχλες, δημητριακά πρωινού και σταγόνες για το βήχα.
Έχει εγκριθεί η χρήση της σε παγκόσμιο επίπεδο από τις ρυθμιστικές αρχές που έχουν εξετάσει όλα τα διαθέσιμα στοιχεία και οι μεγάλοι κατασκευαστές τροφίμων και ποτών υπερασπίζονται εδώ και δεκαετίες τη χρήση του.
Η βιομηχανία τροφίμων εξέφρασε σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις εκθέσεις την Πέμπτη.
«O IARC δεν είναι φορέας ασφάλειας τροφίμων», δήλωσε η Frances Hunt-Wood, γενική γραμματέας της Διεθνούς Ένωσης Γλυκαντικών. «Η ασπαρτάμη είναι ένα από τα πιο διεξοδικά ερευνημένα συστατικά στην ιστορία, με πάνω από 90 οργανισμούς ασφάλειας τροφίμων σε όλο τον κόσμο να δηλώνουν ότι είναι ασφαλής, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων, η οποία πραγματοποίησε την πιο ολοκληρωμένη αξιολόγηση της ασφάλειας της ασπαρτάμης μέχρι σήμερα».
Η εκτελεστική διευθύντρια του Διεθνούς Συμβουλίου Ενώσεων Ποτών, Kate Loatman, υποστήριξε ότι η κίνηση αυτή «θα μπορούσε να παραπλανήσει άσκοπα τους καταναλωτές ώστε να καταναλώνουν περισσότερη ζάχαρη αντί να επιλέγουν ασφαλείς επιλογές χωρίς ή με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη».
Ερωτήματα για τις επιπτώσεις της Ασπαρτάμης – Η μελέτη που βάζει στο κάδρο την ασπαρτάμη
Υπάρχουν στοιχεία που εγείρουν ερωτήματα σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις της ασπαρτάμης στον κίνδυνο καρκίνου. Μια μελέτη στη Γαλλία, στην οποία συμμετείχαν περίπου 100.000 ενήλικες πέρυσι, έδειξε ότι όσοι κατανάλωναν μεγαλύτερες ποσότητες τεχνητών γλυκαντικών, συμπεριλαμβανομένης της ασπαρτάμης, είχαν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου. Μια μελέτη από το Ινστιτούτο Ramazzini στην Ιταλία στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ανέφερε ότι ορισμένοι καρκίνοι σε ποντίκια και αρουραίους συνδέονταν με την ασπαρτάμη.
Ο Guardian αναφέρει πως ο IARC συγκέντρωσε 7.000 ερευνητικές αναφορές για την ασπαρτάμη και συμπεριέλαβε 1.300 μελέτες στο πακέτο υλικού που αξιολογήθηκε από τους εμπειρογνώμονες. «Πρέπει πραγματικά να περιμένουμε και να δούμε την πλήρη αξιολόγηση της IARC προτού μπορέσουμε να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα», δήλωσε ο Oliver Jones, καθηγητής χημείας στο Πανεπιστήμιο RMIT στη Μελβούρνη της Αυστραλίας. «Χωρίς αυτό είμαστε πραγματικά στο σκοτάδι».
Ο καθηγητής Kevin McConway, ομότιμος καθηγητής εφαρμοσμένης στατιστικής στο Open University, δήλωσε ότι η επισήμανση του IARC ότι είναι πιθανώς καρκινογόνος «δεν σημαίνει ότι μια ουσία παρουσιάζει πράγματι κίνδυνο για τον άνθρωπο υπό κανονικές συνθήκες».
Το πιο σημαντικό εύρημα θα ήταν το συμπέρασμα της Jecfa σχετικά με την πρόσληψη ασπαρτάμης, είπε.
«Πίσω στο 1981 καθόρισαν μια αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη ασπαρτάμης, 40 χιλιοστόγραμμα ανά κιλό σωματικού βάρους την ημέρα. Για την κατανάλωση πάνω από αυτό το όριο θα χρειαζόταν πολύ μεγάλη ημερήσια κατανάλωση αναψυκτικών τύπου κόλα διαίτης ή παρόμοιων ποτών. Στις 14 Ιουλίου, η Jecfa (σ.σ. Κοινή επιτροπή εμπειρογνωμόνων FAO/WHO για τα πρόσθετα τροφίμων) μπορεί να αλλάξει αυτή την εκτίμηση κινδύνου, ή μπορεί και όχι».
Και τι ακριβώς είναι η ασπαρτάμη;
Χημικά, η ασπαρτάμη είναι ένας μεθυλεστέρας του διπεπτιδίου δύο φυσικών αμινοξέων, του L-ασπαρτικού οξέος και της L-φαινυλαλανίνης. Ανακαλύφθηκε από τον James M Schlatter, χημικό της αμερικανικής φαρμακευτικής εταιρείας G D Searle & Co. (η οποία σήμερα είναι θυγατρική της Pfizer) το 1965, προφανώς τυχαία, όταν, κατά τη διάρκεια της έρευνας για ένα φάρμακο κατά του έλκους, έτυχε να γλείψει το δάχτυλό του και να ανιχνεύσει μια γλυκιά γεύση.
Σύμφωνα με τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), η ασπαρτάμη είναι περίπου 200 φορές πιο γλυκιά από την επιτραπέζια ζάχαρη – γεγονός που καθιστά την ασπαρτάμη πολύ λιγότερο γλυκιά από άλλες τεχνητές γλυκαντικές ουσίες όπως η advantame και η neotame, αλλά ακόμη και τότε, 1 γραμμάριο ασπαρτάμης έχει την ένταση γλυκύτητας περίπου 2 κουταλιών του γλυκού (περίπου 8 g) ζάχαρης.
Η ασπαρτάμη προτιμάται από τα άτομα που προσπαθούν να μειώσουν τις θερμίδες ή να χάσουν βάρος ή από τους διαβητικούς, επειδή ενώ 2 κουταλάκια του γλυκού (8 g) ζάχαρης παρέχουν περίπου 32 kcal ενέργειας, 1 g ασπαρτάμης είναι μόνο 4 kcal.
Συχνά υποστηρίζεται ότι ένα κουτάκι κανονικής κόκα κόλα (περίπου 350 ml) περιέχει περίπου 10 κουταλάκια του γλυκού ζάχαρη, ενώ η ίδια ποσότητα αναψυκτικών τύπου κόλα διαίτης που περιέχει ασπαρτάμη έχει μόνο 7 θερμίδες. Πράγματι, τα κουτιά/μπουκάλια των ανθρακούχων ποτών διαίτης συχνά αναγράφουν στη συσκευασία «μηδέν ζάχαρη» ή «μηδέν θερμίδες».
Είναι λοιπόν η ασπαρτάμη επικίνδυνη;
Για περισσότερα από 40 χρόνια, η ασπαρτάμη υπήρξε ένα από τα πιο ευρέως μελετημένα και αυστηρά δοκιμασμένα χημικά πρόσθετα στα τρόφιμα, μεταξύ άλλων και για τις πιθανές σχέσεις της με τον καρκίνο. Περισσότερες από 100 μελέτες δεν έχουν βρει καμία ένδειξη βλάβης από την ασπαρτάμη.
Σύμφωνα με το indianexpress.com παρόλο που εξακολουθούν να εγείρονται αμφιβολίες και ανησυχίες από ορισμένους επικριτές και μερικές μελέτες, υπάρχει ευρεία επιστημονική συναίνεση σχετικά με την ασφάλεια της ασπαρτάμης για όλες τις ομάδες ανθρώπων εκτός από μία – όσους πάσχουν από φαινυλκετονουρία (PKU), μια σπάνια κληρονομική διαταραχή κατά την οποία ο ασθενής δεν διαθέτει το ένζυμο που απαιτείται για τη διάσπαση της φαινυλαλανίνης, ενός από τα δύο αμινοξέα της ασπαρτάμης.
ieidiseis.gr
