Η Ελλάδα παλεύει με τις καταστροφικές επιπτώσεις της καταιγίδας Daniel, που σάρωσε τη Θεσσαλία, σε ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα εξαγωγικά προϊόντα της, που είναι η φέτα, όπως αναφέρεται τη Δευτέρα (02/10).
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, περίπου το 40% των μαλακών τυριών της χώρας παρασκευάζεται από αιγοπρόβειο γάλα που παράγεται στην περιοχή της Θεσσαλίας, η οποία καταστράφηκε από τις πλημμύρες που έπληξαν πολλές μεσογειακές χώρες τον Σεπτέμβριο. Οι Έλληνες κτηνοτρόφοι έχασαν περίπου 80.000 κατσίκες και πρόβατα στην καταστροφή.
«Μικρές γεωργικές επιχειρήσεις θα καταρρεύσουν»
Oι αγρότες υποφέρουν από την καταστροφή των μέσων διαβίωσής τους, καθώς είναι να δύσκολο να συντηρήσουν και όσα ζώα επέζησαν εξαιτίας τόσο του μολυσμένου νερού όσο και της τροφής που πλέον σπανίζει. «Το μεγαλύτερο πλήγμα είναι ότι πολλοί κτηνοτρόφοι της περιοχής λένε ότι μετά την πλημμύρα δεν θέλουν να επιστρέψουν στο επάγγελμά τους», δήλωσε ο Χρήστος Αποστολόπουλος, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γάλακτος.
Πάντως, οι αγρότες αναμένουν ζημιές εκατομμυρίων ευρώ από την καταιγίδα Daniel.
Στην Ελλάδα, 16 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τις πλημμύρες. Περίπου το ένα τέταρτο της γης που χρησιμοποιείται για τη γεωργία και τη βιομηχανική παραγωγή στη Θεσσαλία, πλημμύρισε, και πιθανότατα δεν θα είναι εύφορη για τα επόμενα χρόνια – μαζί με εκατοντάδες κτήρια, ενώ πολλές γέφυρες και τμήματα του σιδηροδρομικού και οδικού δικτύου της χώρας καταστράφηκαν.
Από την πλευρά τους, οι αναλυτές προειδοποιούν για τις μακροχρόνιες επιπτώσεις της καταιγίδας στην οικονομία. «Όλοι μιλούν για το κόστος των πλημμυρών. Σε λίγους μήνες θα υπάρξουν αλυσιδωτές αντιδράσεις [που θα οδηγήσουν] κυρίως τις μικρές επιχειρήσεις σε κατάρρευση», δήλωσε ο Γιάννης Καραστέργιος, σύμβουλος Γεωργίας στην περιοχή. Εκτός από το χαμένο ζωικό κεφάλαιο, είπε ότι πολλές αποθήκες δεν μπόρεσαν να επισκευαστούν, με τους αγρότες να χάνουν τόνους ζωοτροφών.
«Χρόνια σκληρής δουλειάς καταστράφηκαν μέσα σε δύο ημέρες», συμπλήρωσε ο κ. Καραστέργιος. τονίζοντας ότι «δεν είναι εύκολο να ξαναδημιουργήσεις αποθήκες και να στήσεις ένα κοπάδι από το μηδέν».
Δύσκολη η επομένη ημέρα για τη φέτα
Η Ελλάδα παράγει περίπου 140.000 τόνους φέτας ετησίως, εξάγοντας περίπου το 65% της παραγωγής.
«Οι παραγωγοί θα αντιμετωπίσουν σύντομα ένα δίλημμα, καθώς θα έχουν λιγότερη παραγωγή γάλακτος, θα πρέπει να επιλέξουν πού θα στείλουν τα προϊόντα τους», δήλωσε ο κ. Αποστολόπουλος, ο οποίος εκτιμά ότι οι παραγωγοί φέτας θα επικεντρωθούν στις εξαγωγές. «Οι ελλείψεις θα είναι πιο εμφανείς στην Ελλάδα» είπε ο ίδιος χαρακτηριστικά.
Το μεγαλύτερο εργοστάσιο φέτας στην Ελλάδα είναι η Ελληνική Γαλακτοβιομηχανία, η οποία εδρεύει στα Τρίκαλα. Χρειάστηκε να κλείσει για δύο εβδομάδες, καθώς το νερό και η λάσπη κάλυψαν τα μηχανήματα, με εκτιμώμενες ζημιές ύψους 25 εκατ. ευρώ. Το εργοστάσιο έχει έκτοτε επαναλειτουργήσει.
Ο Στέλιος Σαράντης, εμπορικός διευθυντής της Hellenic Diaries, αναγνώρισε ότι μεγάλες επιχειρήσεις όπως η δική του θα πρέπει να αναλάβουν μέρος των ζημιών. «Κάθε χρόνο χρηματοδοτούμε τους κτηνοτρόφους, αυτή τη φορά, το ποσό που θα δώσουμε θα είναι μεγαλύτερο, δεν έχουμε άλλη επιλογή», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Οι τιμές της φέτας είχαν ήδη εκτοξευθεί κατά περίπου 40% τα τελευταία δύο χρόνια λόγω του πληθωρισμού, οδηγώντας σε πτώση της τοπικής ζήτησης κατά 10%. Για τον κ. Σαράντη, αυτή η μείωση θα είναι αρκετή για να αποτρέψει τις ελλείψεις, αφού είπε το εξής: «Θα υπάρχει λιγότερη φέτα τριγύρω, αλλά δεν νομίζω ότι θα υπάρξουν ελλείψεις».
Ένας άλλος παραγωγός, ο Νικόλαος Μπίζιος, της ομώνυμης γαλακτοβιομηχανίας, δήλωσε ότι οι τιμές του τυριού θα μπορούσαν να εκτοξευθούν ακόμα περισσότερο αν αυξηθεί το κόστος των ζωοτροφών. «Είναι μια δύσκολη εξίσωση που πρέπει να λυθεί, καθώς οι καλλιέργειες και τα εργοστάσια με ζωοτροφές έχουν πλημμυρίσει» δήλωσε χαρακτηριστικά.
«Κάποιος πρέπει να λογοδοτήσει γι’ αυτή την καταστροφή»
Πάντως, ενώ διαμορφώνεται μια σαφέστερη εικόνα του συνολικού κόστους των ζημιών από τα ακραία καιρικά φαινόμενα που έπληξαν τη Θεσσαλία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι η Αθήνα θα μπορούσε να αντλήσει έως και 2,25 δισ. ευρώ σε έκτακτη χρηματοδότηση. Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ανέφερε ότι η ισχυρή οικονομία της χώρας θα τη βοηθήσει να «αντέξει το κόστος της ανοικοδόμησης».
Η Ελλάδα διαθέτει επιπλέον 600 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό για την αντιμετώπιση των άμεσων χρηματοδοτικών αναγκών που προκλήθηκαν από τις ζημιές της κακοκαιρίας Daniel. Ο κ. Μητσοτάκης πρόσθεσε ότι ένας ειδικός λογαριασμός αποθεματικού για εθνικές καταστροφές θα διπλασιαστεί από το επόμενο έτος σε 600 εκατ. ευρώ, ο οποίος θα χρηματοδοτηθεί μέσω ενός υψηλότερου φόρου στα πολυτελή ξενοδοχεία.
Ωστόσο, η υπόσχεση για βοήθεια προσφέρει ελάχιστη παρηγοριά στις γεωργικές επιχειρήσεις που έχουν αρχίσει να μην εμπιστεύονται τους χειρισμούς των Aρχών στις φυσικές καταστροφές. Η Ελλάδα διέθεσε 200 εκατ. ευρώ για την περιφερειακή ανοικοδόμηση και την πρόληψη πλημμυρών σε περιοχές όπως η Θεσσαλία, όταν χτυπήθηκε από την κακοκαιρία Ιανός το 2020.
«Κάποιος πρέπει να λογοδοτήσει – ποιος φταίει γι’ αυτή την καταστροφή και τι συνέβη με τα κονδύλια που δόθηκαν πριν από μερικά χρόνια και υποτίθεται ότι θα μας προστάτευαν από μελλοντικές καταιγίδες;» αναρωτήθηκε ο Βασίλης Πατσιαλής, ένας μεγάλος παραγωγός σιταριού και βαμβακιού που εδρεύει στην Καρδίτσα.
Αυτό το αίσθημα αδυναμίας είναι διάχυτο σε όλη την περιοχή της Θεσσαλίας.
«Είναι η δεύτερη φορά που καλούμαστε να ξαναφτιάξουμε τα κοπάδια μας», δήλωσε ο Φώτης Πατούνης, πρόεδρος του συλλόγου κτηνοτρόφων του Παλαμά, του χωριού που επλήγη περισσότερο από την καταιγίδα Daniel, ο οποίος πρόσθεσε: «Στην προηγούμενη πλημμύρα, τα ζώα μας πνίγηκαν και τα χωράφια μας πλημμύρισαν, αλλά καταφέραμε να επιβιώσουμε».
Εκτός από τις χαμένες κατσίκες και τα πρόβατα, οι ντόπιοι έχουν τώρα να αντιμετωπίσουν σοβαρές ζημιές στα σπίτια τους και κατεστραμμένο γεωργικό εξοπλισμό και μηχανήματα. «Πολλοί από τους συναδέλφους μου μού λένε ότι δεν έχουν τη δύναμη να ξεκινήσουν ξανά», τόνισε ο κ. Πατούνης, συμπληρώνοντας το εξής: «Αυτή τη φορά, η καταστροφή μπορεί να είναι ανεπανόρθωτη. Πολλοί ντόπιοι παραγωγοί είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν τα χωριά τους και να μετακομίσουν στις πόλεις. Όλα εξαρτώνται από το πόση βοήθεια θα τους παράσχει η κυβέρνηση».
ieidiseis.gr
