Δεκαπέντε πολίτες ημερησίως χάνουν τα χρήματά τους γιατί πέφτουν θύματα ηλεκτρονικής απάτης.
Πρόκειται για μία μάστιγα που στη «μετά-covid» εποχή έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Μόνο το 2022, σύμφωνα με την ΤτΕ, έκαναν «φτερά» 16,2 εκατομμύρια ευρώ μέσω συναλλαγών με κάρτες πληρωμών.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., μέσα στο 2022 καταγράφηκαν 5.600 ηλεκτρονικές απάτες, ενώ στην προ-covid εποχή, για παράδειγμα κατά το 2019, ήταν μόλις 630. Τα νούμερα αποκαλύπτουν ότι η επιτάχυνση -λόγω της πανδημίας- της προδιαγεγραμμένης «στροφής» των πολιτών προς τις ηλεκτρονικές συναλλαγές και η εκτόξευση της χρήσης ηλεκτρονικών εφαρμογών για πληρωμές και αγορές, επέφεραν την εκθετική αύξηση στις ηλεκτρονικές απάτες.
Χαρακτηριστικό είναι το μήνυμα που φτάνει τα τελευταία 24ωρα στα κινητά τηλέφωνα πολιτών, το οποίο γράφει: «Ελέγξτε την ταυτότητά σας, διαφορετικά ο λογαριασμός σας θα ανασταλεί. Επιβεβαίωση στο: www.i-bank-gr-net». Στόχος των επιτήδειων είναι ο χρήστης να πατήσει το λινκ, να βρεθεί σε ένα εικονικό περιβάλλον που θα παραπέμπει στην ιστοσελίδα μεγάλης τράπεζας και στη συνέχεια να πληκτρολογήσει τους προσωπικούς του κωδικούς ασφαλείας. Με τον τρόπο αυτό υποκλέπτουν τους κωδικούς και στη συνέχεια αδειάζουν τους τραπεζικούς λογαριασμούς είτε με εμβάσματα είτε με αγορές.
Το αστυνομικό δελτίο περιλαμβάνει καθημερινά συμβάντα με πολίτες που έπεσαν θύματα ηλεκτρονικής απάτης. Μόλις προχθές μία 43χρονη από τη Σκύρο υπέβαλε μήνυση στις Αρχές, καθώς άγνωστος της τηλεφώνησε με το πρόσχημα της επιστροφής χρημάτων από τον ΔΕΔΔΗΕ. Κατόπιν, με τη μέθοδο του phishing της απέσπασε τους κωδικούς του e banking και πραγματοποίησε εμβάσματα από δύο τραπεζικούς λογαριασμούς της ύψους 3.280 ευρώ.
Τρεις ημέρες νωρίτερα, σύμφωνα με πληροφορίες του iEidiseis, ένας 51χρονος από την Κω υπέβαλε μήνυση στις Αρχές κατ’ αγνώστου, διότι επιτήδειος κατάφερε μέσω τραπεζικής συναλλαγής να του αποσπάσει 2.000 ευρώ. Πιο συγκεκριμένα, το θύμα έλαβε ένα e-mail στο οποίο ο αποστολέας προσποιείτο την ΑΑΔΕ. Με πρόσχημα την επιβεβαίωση των στοιχείων του, ακολούθησε τον σύνδεσμο και πληκτρολόγησε τα στοιχεία τραπεζικής του, με αποτέλεσμα να υποκλαπούν οι προσωπικοί κωδικοί ασφαλείας.
Στη Μύκονο σχηματίστηκε δικογραφία σε βάρος μία 20χρονης και μία 23χρονης, οι οποίες απέκτησαν πρόσβαση στον τραπεζικό λογαριασμό 65χρονου αφαιρώντας 22.000 ευρώ.
100 είδη απάτης
Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 100 διαφορετικά είδη ηλεκτρονικής απάτης. Εφτά από αυτά τα είδη συνιστούν το 99% των περιπτώσεων που απασχολούν τις ελληνικές Αρχές. Εξ αυτών οι δύο πρώτες κατηγορίες αποτελούν το 39% των περιπτώσεων και το 92% των ποσών που υφαρπάζονται από ανυποψίαστους πολίτες.
Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία για την εκτόξευση των κρουσμάτων στη χώρα μας στις εφτά επίμαχες κατηγορίες ηλεκτρονικής απάτης.
1. Phishing (ηλεκτρονικό «ψάρεμα») μέσω e-mail ή SMS στα κινητά τηλέφωνα των πολιτών.
2. Απάτες που σχετίζονται με επενδύσεις: Στη συγκεκριμένη κατηγορία ηλεκτρονικής απάτης καταγράφεται εκρηκτική αύξηση. Στην κατηγορία αυτή πολλές φορές οι δράστες ποντάρουν στη λογική «αποσπώ μικρά χρηματικά ποσά από πολλούς».
3. Technical Support scam (Απάτη μέσω υποτιθέμενης τεχνικής υποστήριξης). Είναι μία απάτη που έχει διαδοθεί τον τελευταίο χρόνο στη χώρα μας.
4. Vishing – Voice Phishing (Ηλεκτρονικό ψάρεμα μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας). Οι απατεώνες καλούν από νούμερα -«φαντάσματα» πολίτες, οι οποίοι μόλις σηκώσουν το τηλέφωνο αυτομάτως χρεώνονται υπέρμετρα χωρίς να το γνωρίζουν. Καταλαβαίνουν ότι έπεσαν θύματα μόλις δουν τον «φουσκωμένο» λογαριασμό του τηλεφώνου τους.
5. Μεταφορά παράνομου χρήματος (money mule). Είναι μία μέθοδος απάτης που χρησιμοποιείται κυρίως από άτομα που διακινούν μαύρο χρήμα από παράνομες δραστηριότητες.
6. Απάτη μέσω αγγελίας (συνήθως στο διαδίκτυο) για αγορά/πώληση αγαθών. Ο πολίτης αποστέλλει ηλεκτρονικά χρήματα στον «πωλητή» και δεν παραλαμβάνει ποτέ το αγαθό που ήθελε να αγοράσει.
7. Εγκατάσταση κακόβουλου λογισμικού (malware) στον υπολογιστή ή στο κινητό τηλέφωνο των πολιτών με σκοπό την υφαρπαγή κωδικών ασφαλείας και ακολούθως τραπεζικών καταθέσεων.
To phishing
Το ενδιαφέρον των ελληνικών Αρχών εστιάζεται στις απάτες με τη μέθοδο του ηλεκτρονικού «ψαρέματος», που καταγράφουν εκρηκτική αύξηση.
Στόχος των απατεώνων είναι η απόσπαση στοιχείων τραπεζικών λογαριασμών και τραπεζικών καρτών.
Αστυνομικές πηγές εξηγούν ότι σε εκθέσεις της ΕΛ.ΑΣ. περιγράφεται ότι οι δράστες ενεργούν είτε από τη χώρα μας είτε από χώρες του εξωτερικού, ενώ τα χρηματικά ποσά που αποσπώνται αποστέλλονται σε τραπεζικούς λογαριασμούς εντός ή εκτός της χώρας, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις πραγματοποιούνται άμεσα διαδικτυακές αγορές.
Στις περιπτώσεις όπου οι δράστες ή οι τραπεζικοί λογαριασμοί βρίσκονται στο εξωτερικό, για την εξιχνίαση της υπόθεσης πραγματοποιείται συνεργασία των Ελληνικών Αρχών με τις αλλοδαπές Αρχές: α) μέσω της Διεθνούς Αστυνομικής Συνεργασίας, β) με αποστολή αιτήματος Ευρωπαϊκής Εντολής Έρευνας (επικυρωμένη από τις Εισαγγελικές Αρχές), γ) με αποστολή επίσημου αιτήματος Δικαστικής Συνδρομής (υποβαλλόμενο από την Εισαγγελία Εφετών μέσω του Υπουργείου Δικαιοσύνης).
Στις περιπτώσεις όπου οι δράστες και οι τραπεζικοί λογαριασμοί βρίσκονται στο εσωτερικό για την εξιχνίαση των υποθέσεων πραγματοποιείται, το προανακριτικό υλικό που συλλέγεται υποβάλλεται στην κατά τόπο αρμόδια Εισαγγελία Πρωτοδικών και ακολούθως πραγματοποιείται άμεση επικοινωνία με τα Τραπεζικά Ιδρύματα, και τους παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου και τηλεφωνίας, καθώς και αστυνομική και ψηφιακή – διαδικτυακή έρευνα, για τη συλλογή των αποδεικτικών στοιχείων και δεδομένων της υπόθεσης.
ΤτΕ: 16,2 εκατ. Ευρώ έκαναν φτερά
Το πρόβλημα αποτυπώνεται και στα στοιχεία της ΤτΕ, σύμφωνα με την οποία οι ηλεκτρονικές απάτες παρουσίασαν αύξηση κατά το 2022, καθώς μέσω συναλλαγών με κάρτες πληρωμών «έκαναν φτερά» 16,2 εκατ. ευρώ έναντι 13,4 εκατ. ευρώ το 2021.
Οι επιθέσεις στους κατόχους καρτών μέσω e-mails, SMS και τηλεφώνου συνεχίζονται με αμείωτη ένταση, οδηγώντας τα υποψήφια θύματα στην απώλεια μεγάλων σε αρκετές περιπτώσεις χρηματικών ποσών.
Στα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες πληρωμών το 2022 ναι μεν καταγράφηκε μείωση του αριθμού συναλλαγών απάτης κατά 27% σε σχέση με το 2021, μια στις 6,7 χιλ. συναλλαγές αποτελεί απάτη, παρόλα αυτά τα ποσά που «κάνουν φτερά» είναι περισσότερα, καθώς σύμφωνα με την ΤτΕ η αξία των συναλλαγών απάτης αυξήθηκε κατά 21% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Παρά ταύτα, ο δείκτης της αναλογίας της αξίας των συναλλαγών εξακολούθησε να διατηρείται στο χαμηλό επίπεδο του 0,002% αντιστοιχώντας σε 1 ευρώ αξία απάτης ανά 5.700 ευρώ αξία συναλλαγών.
ieidiseis.gr
