Χαρακτηρισμένος από το 1992 ως Αρχαιολογική Ζώνη, ο υδροβιότοπος της περιοχής παραμένει, με τις ευλογίες του ΥΠΕΝ και του Δήμου Μαραθώνα, Χώρος Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων, κοστίζοντας στο ελληνικό Δημόσιο μερικές χιλιάδες ευρώ ετησίως.
«Εγκλημα διαρκείας» χαρακτηρίζεται αυτό που συντελείται επί 24 χρόνια στον αρχαιολογικό χώρο και τον υδροβιότοπο της Μπρέξιζας, στα σύνορα Νέας Μάκρης και Μαραθώνα, εις βάρος της φύσης και της πολιτιστικής κληρονομιάς, της ιστορικής μνήμης, της αρχαιολογίας και του σύγχρονου πολιτισμού. Παρ’ ότι χαρακτηρισμένος από το 1992 ως Αρχαιολογική Ζώνη Α’ και Β’ Προτεραιότητας, έχει μετατραπεί σε σκουπιδότοπο και αποθετήριο κάθε είδους απορριμμάτων, μπάζων και συναφών υλικών. Μια ντροπή δηλαδή για τον πολιτισμό, με τις ευλογίες του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Δήμου Μαραθώνα, παρότι οι υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ, η καθ’ ύλην αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής αλλά και η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη ζητούν την αποκατάσταση του χώρου.
Εξέχουσας σημασίας η θέση Μπρέξιζα –το Μικρό Ελος–, έπαιξε σημαντικό ρόλο στη μάχη του Μαραθώνα κατά των Περσών το 490 π.Χ. Εκεί αποκαλύφθηκε το Ιερό των Αιγυπτίων Θεών και το πολυτελές συγκρότημα που έχτισε ο Ηρώδης Αττικός το 160 μ.Χ., ενώ ολόκληρη η περιοχή έχει χαρακτηριστεί «παράκτιο έλος» Υγρότοπος Α’ Προτεραιότητας.
Ο Σύλλογος «Οι φίλοι του Αρχαιολογικού Μουσείου Μαραθώνα», φορείς, συλλογικότητες και πολιτικά πρόσωπα έχουν καταγγείλει την καταστροφή του αρχαιολογικού χώρου και του φυσικού περιβάλλοντος. Μάλιστα, ο Σύλλογος έχει προσφύγει στον Ευρωπαίο επίτροπο Περιβάλλοντος και στην Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ζητάει τη μεταφορά όλων των μπάζων σε γειτονικό λατομείο καθώς και την αποκατάσταση του υδροβιότοπου. Τι συμβαίνει, όμως, και για πολλοστή φορά στη χώρα μας το αυτονόητο γίνεται εξωπραγματικό; Για το οποίο μάλιστα πληρώνουμε πρόστιμο μερικές χιλιάδες ευρώ μηνιαίως, όπως αποκάλυψε από το βήμα της Βουλής ο Νάσος Αθανασίου, βουλευτής Αν. Αττικής του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
«Από το 1997 έως το 2009, ιδιώτες και δήμος εναπόθεσαν 85.000 τόνους μπάζων, τα οποία σήμερα σχηματίζουν έναν μικρό λόφο και μετατρέπουν την πολιτιστικού και περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος περιοχή σε χωματερή», επεσήμαναν οι «Φίλοι του Αρχαιολογικού Μουσείου Μαραθώνα» σε συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσαν. Ανέφεραν ότι η κατάσταση δεν βελτιώθηκε παρότι έχουν υπάρξει «…πλήθος αποφάσεων και εντολών για απομάκρυνσή τους, από δικαστικές αρχές, δημόσιους και θεσμικούς και πολιτικούς φορείς…
Κορωνίδα αποτελεί η θέση της υπουργού Πολιτισμού κ. Λίνας Μενδώνη, όπως διατυπώθηκε το καλοκαίρι στη Βουλή, όπου επεσήμαινε την πάγια θέση του ΥΠΠΟ για επαναφορά του χώρου στη φυσική του κατάσταση με απομάκρυνση των απορριμμάτων αναφέροντας σειρά σχετικών ενεργειών των υπηρεσιών του, από το 2007 μέχρι και σήμερα».
Ο Σύλλογος καταγγέλλει μεθοδεύσεις και παρατυπίες από τον Δήμο Μαραθώνα και το υπουργείο Ενέργειας. Ο δήμος το 2009 είχε συντάξει Μελέτη Αποκατάστασης του Χώρου Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ) «με παραμονή των 55.000 κ.μ. υλικών, και τη δημιουργία λόφου μπάζων και απορριμμάτων ύψους 3 μέτρων!!!»
Μάλιστα το 2020 πραγματοποιήθηκε αυτοψία τριμελούς Επιτροπής με υπαλλήλους της Περιφέρειας και του Δήμου Μαραθώνα, χωρίς παρουσία αρχαιολόγου. Στην έκθεσή τους αργότερα υποστήριζαν ότι ο χώρος έχει «φυσικώς αποκατασταθεί»! Αυτή την έκθεση έστειλε το υπουργείο Περιβάλλοντος στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις Βρυξέλλες! Το γεγονός έφερε στη Βουλή ο Νάσος Αθανασίου με σχετική ερώτηση (15/11/21) προς το υπουργείο Περιβάλλοντος που θέλησε να ρίξει «στάχτη στα μάτια» των Ευρωπαίων.
«…Με μπάζα, ερειπωμένα κτίρια και υπολείμματα αμιάντου, που φθάνουν σε ύψος πέντε μέτρων και γέμισαν χόρτα, “αποκαταστάθηκε” ο ΧΑΔΑ. Μάλιστα, είπατε ότι αυτή τη γνωμοδότηση την αποστείλατε στη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την αποδέχθηκε και μείωσε το πρόστιμο κατά 40.000 ευρώ το εξάμηνο», είπε ο Νάσος Αθανασίου.
Κι έτσι μάθαμε ότι καταβάλλουμε πρόστιμο για την ασχήμια, με την κυβέρνηση των «αρίστων» να κοιτάζει το πέλαγος.
