Ένα καλό που μας έχει κάνει η καραντίνα είναι ότι έχουμε εκτιμήσει το περπάτημα σαν άθληση και ψυχική ανάταση και παράλληλα μας έχει φέρει κοντά στην φύση, όπου δεν απειλούμαστε από τον ιό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ανακαλύψει κανείς μέρη που ακόμα και αν βρίσκονταν δίπλα στο σπίτι του δεν είχε σηκώσει το κεφάλι να τα παρατηρήσει και να τα επισκεφτεί.
Εμείς – μιλώντας εκ μέρους όσων ζουν μόνιμα στη Ραφήνα αν μου επιτρέπετε – ζούμε μια διαφορετική καραντίνα διότι έχουμε διαφυγή προς την ξηρά (βουνό) και προς τη θάλασσα (παραλίες), πάντα με προσοχή, όχι σε ώρες «αιχμής» και τηρούμενοι τις απαραίτητες αποστάσεις μεταξύ μας.
Από τον Χρήστο Ιωάννου
Φωτό: Σαράντος Καστανιάς
Έτσι, χθες, όντας Πρωτομαγιά, τι καλύτερο από μία επίσκεψη στο «Οχυρό» με τα ανθισμένα λουλούδια του και τον ιστορικό τόπο όσον αφορά την περίοδο της γερμανικής κατοχής, όπου έκαναν την πρώτη εμφάνιση τους οι Γερμανοί στην περιοχή μας ανήμερα της Πρωτομαγιάς του 1941, πριν από 79 χρόνια ακριβώς.
Αφού περιηγηθήκαμε στο δάσος και απολαύσαμε την φύση και τον καθαρό αέρα, αποφασίσαμε να «εξερευνήσουμε» και το μοναδικό διατηρημένο καταφύγιο με τα δωμάτια και το φρέαρ των 15 μέτρων.
Μπορείτε να δείτε ΕΔΩ το φωτογραφικό υλικό:
https://www.facebook.com/irafina.gr/posts/2635885450023628
Πληροφορίες για την ιστορία του οχυρού
Το «Οχυρό» ήταν και είναι μια πευκόφυτη έκταση 299 στρεμμάτων που ανήκε στο Δημόσιο. Σήμερα ανήκει στο Δήμο Ραφήνας – Πικερμίου. Οι Γερμανοί κατά την διάρκεια της κατοχής ξεκίνησαν την κατασκευή οχυρωματικών έργων. Χρησιμοποίησαν Έλληνες εργολάβους κι επιστράτευσαν εργάτες από τη Ραφήνα και τις γύρω περιοχές (Ν. Μάκρη, Μαραθώνα, Μεσόγεια).
Το Οχυρό περιλάμβανε:
Ορύγματα πολλών χιλιομέτρων εντός και εκτός αυτού που συνέδεαν όλες τις εγκαταστάσεις μεταξύ τους.
Πέντε βάσεις κανονιών στην ανατολική πλευρά του λόφου. Τα κανόνια περιστρέφονταν σε οδοντωτή κυκλική τροχιά με περιστροφή 270ο. Το βεληνεκές τους ήταν ικανό να πλήξει στόχους μέχρι να τα παράλια της Ευβοίας. Τα κανόνια τα έφεραν οι Γερμανοί από τη γραμμή Μαζινό της Γαλλίας.
Στην κορυφή του λόφου υπήρχαν δυο αντιαεροπορικές συστοιχίες και ανάμεσα τους πύργος παρατηρητηρίου. Στην περιφέρεια του λόφου πάνω από 10 πολυβολεία έλεγχαν την γύρω περιοχή. Το μεγαλύτερο μέρος των πολυβολείων είναι υπόγειο. Στην επιφάνεια υπήρχαν δεκάδες ξύλινες εγκαταστάσεις.
Σε βάθος 10 έως 15 μέτρων ανοίχτηκαν στοές που συνδέονταν με όλα τα κανόνια ,τα αντιαεροπορικά συστήματα και τα πολυβολεία.
Ακόμη, υπήρχε δαιδαλώδης θάλαμος επιχειρήσεων, αποθήκες πυρομαχικών, ιατρείο, φαρμακείο, κοιτώνες προσωπικού κ.α.
Τα πυρομαχικά από τις αποθήκες μεταφέρονταν στα κανόνια, στα πολυβολεία και στα αντιαεροπορικά μέσω οχημάτων που κινούνταν στις ράγες.
Εκτός από τις ξύλινες κατασκευές στην επιφάνεια, όλες οι άλλες ήταν από μπετόν πάχους 80 εκατοστών έως 1 μέτρο ή από πέτρες εγκιβωτισμένες σε μπετόν, πάχους 1 μέτρου.
Στην ακτογραμμή κατασκεύασαν 14 πυροβολεία που συνδέονταν με το λόφον του οχυρού και πέτρινο τείχος μήκους 500 μ., ύψους 4μ. και πάχους 1μ. Μετά τον τοίχο και προς την πλευρά του χωριού κατασκεύασαν τάφρο βάθους 4μ. και πλάτους 5 μ.
Με αυτά τα οχυρωματικά έργα οι Γερμανοί ήθελαν να εμποδίσουν πιθανή απόβαση των συμμαχικών δυνάμεων για να καταλάβουν την Αθήνα.
Πολυβολεία υπήρχαν σε όλη την ακτογραμμή από τον όρμο του Μαραθώνα μέχρι τη Βραυρώνα. Άλλες μικρότερες οχυρωματικές εγκαταστάσεις κατασκεύασαν στο Πικέρμι εκατέρωθεν της Λεωφ. Μαραθώνος, για να την ελέγχουν. Ακόμη κατασκεύασαν πολλά πολυβολεία στο Ντράφι, στο Χαρβάτι, στον Σταυρό Αγ. Παρασκευής και πλησίον της Λεωφ. Μαραθώνος.
Η περιοχή γύρω από το οχυρό ναρκοθετήθηκε. Οι παραλίες και μεγάλες εκτάσεις μέχρι το Πικέρμι με νάρκες κατά προσωπικού και αντιαρματικές.
Στις 12/10/1944 Οι τελευταίοι Γερμανοί στρατιώτες, αποχώρησαν δια θαλάσσης από την Ραφήνα. Τις προηγούμενες ημέρες ο κύριος όγκος των Γερμανών της Ραφήνας κι άλλων περιοχών από το λεκανοπέδιο των Αθηνών έφυγαν δια θαλάσσης, αλλά όλα τα πλοία που τους μετέφεραν βυθίστηκαν από τους συμμάχους στα στενά του Ευρίπου. Δεν σώθηκε κανείς.
Λίγο πριν φύγουν από τη Ραφήνα οι τελευταίοι Γερμανοί ανατίναξαν τα πυρομαχικά τους στο Οχυρό. Δημιουργήθηκε από την έκρηξη κρατήρας βάθους περίπου 12 μέτρων και διαμέτρου περίπου 50 μέτρων.
Υ.Γ. Ευχαριστούμε τον «Θείο» Γιώργο για την συμμετοχή και την συμπαράσταση στην εξερεύνηση.
