Με μεγάλη επιτυχία και συμμετοχή κόσμου έγινε το Σάββατο 25/5/2024 η δράση για την Παγκόσμια Ημέρα Μετανάστευσης Ψαριών με διοργανωτές το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.), τα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Αττικής (ΚΕ.Π.Ε.Α.) στο πλαίσιο Επιμορφωτικής Ημερίδας των ΚΕ.Π.Ε. Αττικής με θέμα «Η αξία των ρεμάτων ορίζει την προστασία τους:
Η περίπτωση του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας» και την Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας. Η Παγκόσμια Ημέρα, που γιορτάστηκε σε πάνω από 400 χώρες φέτος με σύνθημα “Free Flow” («Ελευθέρωσε τη Ροή»), ήταν αφιερωμένη στα υφιστάμενα ποτάμια ελεύθερης ροής και σ’ αυτά που αποκαθίστανται σε ελεύθερη ροή με την απομάκρυνση των φραγμών και την επανασύνδεσή τους με τα φυσικά πλημμυρικά τους πεδία. Η Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 στοχεύει στην απελευθέρωση 25.000 χιλιομέτρων ευρωπαϊκών ποταμών μέχρι το 2030 και ο στόχος αυτός γίνεται και νομικά δεσμευτικός με την επικείμενη υιοθέτηση του Νόμου για την Αποκατάσταση της Φύσης.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης ο Δρ. Σταμάτης Ζόγκαρης, βιολόγος στον τομέα εσωτερικών υδάτων του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., με την ομάδα του, συνέλεξαν με δειγματοληψία ηλεκτραλιείας και τοποθέτησαν για παρατήρηση από τους συμμετέχοντες σε «άγρια» ενυδρεία ψάρια από τον Υγρότοπο Α΄ Προτεραιότητας της Εκβολής του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, που αποτελεί προστατευόμενη περιοχή σύμφωνα με την Oδηγία για τα Ύδατα: χειλάδες, κέφαλους, και ιδίως, 25 ευρωπαϊκά χέλια (Anguilla Anguilla) όλων των ηλικιών. Το ευρωπαϊκό χέλι ανεβαίνει ψηλά στα ποτάμια, όπου ζει για 10-15 χρόνια, πριν επιστρέψει ξανά για αναπαραγωγή στη θάλασσα των Σαργασσών. Αποτελεί κρισίμως κινδυνεύον είδος επειδή μειώνεται σταθερά με ανησυχητικό ρυθμό παγκοσμίως, μεταξύ άλλων, και λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Ο Κανονισμός 1100/2007 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το χέλι υποχρεώνει τα κράτη μέλη με λεκάνες απορροής ποταμών, που αποτελούν οικοτόπους για το χέλι, να θεσπίσουν και να εφαρμόσουν μέτρα ώστε τα ποτάμια να καθίστανται προσπελάσιμα και να βελτιώνονται τα ποτάμια ενδιαιτήματα του χελιού. Παρατηρήθηκε και μια ποταμοσαλιάρα. Το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας φιλοξενεί το μοναδικό πληθυσμό του είδους στην Αττική. Η δειγματοληψία αυτή επιβεβαιώνει τις οικοκτονικές ελλείψεις της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Έργου Διευθέτησης του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, που στις πάνω από 500 σελίδες της δεν κάνει καμία αναφορά στα είδη αυτά.
Σύμφωνα με το ΕΛΚΕΘΕ (2019), με την υλοποίηση του έργου διευθέτησης στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας είναι πολύ πιθανό να εξαφανιστεί η ποταμοσαλιάρα και να υπάρξουν καταστροφικές επιπτώσεις στον τοπικό πληθυσμό του ευρωπαϊκού χελιού, που θα γίνουν αισθητές πολύ πέραν των συνόρων της Ελλάδας. Κι αυτό παρά το ότι η βιοποικιλότητα αποτελεί την ασπίδα μας στην κλιματική αλλαγή.
Την εκδήλωση άνοιξε η Εμμανουέλα Τερζοπούλου εκ μέρους της Κίνησης για την Προστασία & Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας και δημοτική σύμβουλος στο Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν οι υποψήφιοι/ες ευρωβουλευτές και ευρωβουλεύτριες: Δημήτρης Θεοδοσόπουλος (ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ), Ιωάννα Κοντούλη (ΜΕΡΑ25), Χριστίνα Ευθυμιάτου (ΚΟΣΜΟΣ/Πράσινοι-Οικολογία/Stop Ecocide), Μαρία Αλεξίου (ΚΟΣΜΟΣ). Παραβρέθηκαν επίσης ο Παναγιώτης Μαυροειδής, εκπρόσωπος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, και ο Κώστας Τουλγαρίδης, εκπρόσωπος της περιφερειακής παράταξης Αντικαπιταλιστική Ανατροπή για την Αττική.
Η διεθνής καμπάνια https://megalorema.gr/ για την σωτηρία του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας μετρά πάνω από 68.000 υπογραφές.
Ο αγώνας για τη διάσωση του Μεγάλου Ρέματος συνεχίζεται σε κάθε επίπεδο.
