Εκεί βρέθηκε αρχαίο κολοσσικό άγαλμα γυναίκας, που οι ντόπιοι αποκαλούσαν «ο ράφτης». Aπό αυτό λέγεται ότι πήρε και το όνομά της η περιοχή, όπου έχουν ανακαλυφθεί τάφοι Mυκηναϊκής Περιόδου.
Εντούτοις, η άποψη αυτή είναι μάλλον παρετυμολογική και πιθανότερη θεωρείται η αναγωγή τού β΄ συστατικού Ράφτη στο αλβανικό rrapthi «πλατανάκι» (υποκοριστικό τού rrapi «πλάτανος»), το οποίο στη συνέχεια συνδέθηκε παρετυμολογικά με τη λέξη ράφτης.
Μια σειρά αρχαιολογικών ευρημάτων δείχνει την ανθρώπινη παρουσία στον χώρο τουλάχιστον από την εποχή της Πρώιμης Χαλκοκρατίας (2600-1800 π.Χ.), η περιοχή αντιστοιχεί στους αρχαίους δήμους των Πρασιών (νοτιανατολικά) και Στειρίας (βόρεια). Την Μυκηναϊκή περίοδο (1580 – 1100 π.χ.) παρατηρείται αύξηση του πληθυσμού στην περιοχή με νέους οικισμούς στο βουνό Περατή, στον Βαραμπά κοντά στο εκκλησάκι της Παναγίας, στα νησιά Ράφτης και Ραφτοπούλα, στο Λιγόρι και στον Μπρασά. Το 1962, στην περιοχή Περατή βρέθηκε τμήμα μυκηναϊκού νεκροταφείου με 21 ασύλητους και 10 συλημένους τάφους.
Τον 8ο αιώνα π.χ. με την οικοδόμηση του ιερού της Αρτέμιδας στην γειτονική Βραυρώνα ένα από τα σπουδαιότερα ιερά στην Ελλάδα έχουμε δημιουργία νέων οικισμών στην περιοχή, άλλα λατρευτικά ιερά υπήρχαν στην Μερέντα και την Χαμολιά.
Οι πληθυσμοί ασχολούνται εκείνη την εποχή με την γεωργία και το εμπόριο με τις Κυκλάδες. Την πρωτοβυζαντινή περίοδο η περιοχή του Πόρτο Ράφτη εξακολουθούσε να κατοικείται, βρέθηκαν ερείπια μιας τρίκλιτης παλαιοχριστιανικής βασιλικής, οργανωμένο νεκροταφείο, δημόσιο κτήριο, λουτρικό συγκρότημα, λείψανα οικιών, γλυπτά και νομίσματα.
Από τον 12ο αιώνα μετά την κατάρρευση του Βυζαντίου και με τις ληστρικές επιδρομές των πειρατών η περιοχή ερημώθηκε, μετά την έλευση των Αρβανιτών τον 14ο αιώνα ακολούθησε τις τύχες του γειτονικού Μαρκόπουλου.
Στις αρχές του 20ου αιώνα το Πόρτο Ράφτη ήταν ένας μικρός οικισμός με κατοίκους προερχόμενους από το Μαρκόπουλο, η κύρια ασχολία του ήταν το ψάρεμα, η καλλιέργεια μποστανιών και το εμπόριο με τα νησιά του Αιγαίου. Το λιμάνι το χρησιμοποιούσε και ο Συνεταιρισμός Μαρκό για να στέλνει στα νησιά και στη βόρεια Ελλάδα κρασί και μούστο καθώς και για εξαγωγές των ίδιων προϊόντων στην Μασσαλία.
Πηγή: Vangelis Nikolopoulos (fb)
