Το περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Μικρές Πράξεις-Μεγάλα Εγκλήματα» για την περισυλλογή των αποτσίγαρων και το οποίο εφαρμόστηκε στο Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου ίσως αποτελέσει μοντέλο και για άλλους δήμους στην Ελλάδα, είπε στη EURACTIV Ελλάδος ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Αμυράς.
«Οι κάτοικοι της Ραφήνας κάνουν ένα μεγάλο άλμα, εγώ θα το έλεγα άλμα πολιτισμικό […] αποφασίζουν να διώξουν τις γόπες και τα αποτσίγαρα από τις παραλίες και το φυσικό περιβάλλον», υπογράμμισε.
«Το υπουργείο παρακολουθεί στενά το πρόγραμμα που εφαρμόζει ο δήμος με τους εταίρους του […] θα αναλύσουμε τα στοιχεία και όταν έχουμε την ισχυρή τεκμηρίωση αυτό που γίνεται στη Ραφήνα θα το εφαρμόσουμε σε όλη την Ελλάδα», τόνισε.
Η ρίψη πλαστικών μίας χρήσης στο έδαφος αποτελεί ένα διεθνώς αναγνωρισμένο πρόβλημα.
Ένα πρόβλημα που περιλαμβάνει και τα αποτσίγαρα και μεταξύ άλλων έχει σημαντικό αντίκτυπο στο θαλάσσιο περιβάλλον, καθώς μεγάλο μέρος από αυτά τα τοξικά απορρίμματα καταλήγουν στη θάλασσα, όπου παραμένουν πολλά χρόνια μέχρι να διασπαστούν με δυσμενείς συνέπειες για τα θαλάσσια είδη και τα πτηνά.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, 4,5 τρισεκατομμύρια αποτσίγαρα επιβαρύνουν ήδη το περιβάλλον σε διεθνές επίπεδο, ενώ αντιπροσωπεύουν το 30% – 40% των αστικών & παράκτιων απορριμμάτων.
Στη Μεσόγειο τα φίλτρα προϊόντων καπνού αποτελούν το 40% των απορριμμάτων.
«Μικρές Πράξεις-Μεγάλα Εγκλήματα»
Το περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Μικρές Πράξεις-Μεγάλα Εγκλήματα» που πραγματοποιήθηκε στη Ραφήνα τους προηγούμενους μήνες σε συνεργασία της Aegean Rebreath, του δήμου Ραφήνας-Πικερμίου, του Οργανισμού Λιμένος Ραφήνας και της BAT Hellas, «καθάρισε» την περιοχή από μία από τις πιο επικίνδυνες αιτίες μόλυνσης, τα πλαστικά μίας χρήσης.
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία διεθνών προδιαγραφών γύρω από την αλόγιστη απόρριψη των πλαστικών μιας χρήσης, που περιλαμβάνει ένα πλέγμα δράσεων, όπως ειδικούς συλλεκτήρες για τα αποτσίγαρα, ειδική σηματοδότηση για την ευαισθητοποίηση των πολιτών, αλλά και ένα καινοτόμο δορυφορικό πρόγραμμα που μέσω χρήσης υψηλής τεχνολογίας «υποδεικνύει» τις περιοχές που είναι περισσότερο περιβαλλοντικά επιβαρυμένες.
Με τη βοήθεια δορυφορικών φωτογραφιών και την αντίστοιχη δημιουργία ενός «ψηφιακού χάρτη», ο δήμος κατέγραψε τα σημεία υψηλής συγκέντρωσης αποτσίγαρων που επιβάρυναν το περιβάλλον. Εν συνεχεία ενημερώθηκαν μέσω καμπάνιας ευαισθητοποίησης οι πολίτες, οι οποίοι έλαβαν δράση και περισύλλεξαν τα αποτσίγαρα.
Αποτέλεσμα να υπάρξει μείωση-ρεκόρ κατά 62% μέσα σε 6 μήνες στον αριθμό των αποτσίγαρων στο έδαφος στην περιοχή της Ραφήνας, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση ενός από τα πιο σύνθετα προβλήματα στις παραθαλάσσιες περιοχές.
«Αυτούς τους μήνες υπήρξαν αποτελέσματα που δεν πιστεύαμε ούτε εμείς όταν ξεκινήσαμε αυτή την πρωτοβουλία […] οι πολίτες όταν τους δώσεις την ευκαιρία, τους εκπαιδεύσεις, στοιχίζονται», δήλωσε ο Δήμαρχος της Ραφήνας-Πικερμίου Ευάγγελος Μπουρνούς.
«Μέχρι τώρα αδρανούσαμε, και ο καθένας κάνοντας μια μικρή πράξη δημιουργούσαμε ένα μεγάλο έγκλημα που κληρονομούσαμε στα παιδιά μας», πρόσθεσε.
Είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα τεχνικές καταγραφής των αποτσίγαρων μέσω χρήσης υψηλής τεχνολογίας και δορυφορικών συστημάτων που βασίζονται σε αλγόριθμο Τεχνητής Νοημοσύνη.
Το διάστημα Οκτωβρίου 2021-Μαΐου 2022, οι δορυφορικές μετρήσεις έδειξαν σημαντικές ποσοστιαίες μεταβολές σε κομβικά σημεία της Ραφήνας. Ενδεικτικά, καταγράφηκε μείωση των αποτσίγαρων κατά 59,1% στην κεντρική πλατεία της πόλης και κατά 52,6% στο Λιμάνι της Ραφήνας, ενώ στην κεντρική παραλία η μείωση άγγιξε το 68,6%.
Από την πλευρά της η Δέσποινα Γκικάκη, Διευθύνουσα Σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Ραφήνας, έκανε λόγο για «εκπληκτικά αποτελέσματα», καθώς μέχρι στιγμής έχουν συλλεχθεί 17.000 αποτσίγαρα.
Με το καινοτόμο πρόγραμμα που υλοποιήθηκε, το λιμάνι της Ραφήνας είναι ακόμη πιο σύγχρονο, πιο «πράσινο», πιο φιλικό προς τους ανθρώπους που το επισκέπτονται και εργάζονται σε αυτό», είπε.
Ο Πρόεδρος της Aegean Rebreath, Γιώργος Σαρελάκος, εστίασε
στα καινοτόμα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν και στον «έξυπνο», πρακτικό χαρακτήρα των λύσεων που προσφέρουν.
«Εξαιρετικά σημαντικό είναι το γεγονός ότι καθιστά ξεκάθαρο το μήνυμα, ότι η θαλάσσια ρύπανση ξεκινάει πρωτίστως από την ξηρά – και ότι η πρόληψη μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο».
Ο Διευθυντής Εταιρικών Σχέσεων της BAT Hellas, κ. Στέφανος Διανέλλος, από την πλευρά του ανέφερε ότι «η βιώσιμη ανάπτυξη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον σκοπό του Ομίλου της ΒΑΤ να δημιουργήσει ένα Καλύτερο Αύριο.
Μέσα από την πρωτοβουλία «Μικρές Πράξεις, Μεγάλα Εγκλήματα», καταφέραμε να συμβάλλουμε στη μείωση του προβλήματος στην περιοχή της Ραφήνας, αλλά και να αναδείξουμε το ζήτημα της αλόγιστης απόρριψης των πλαστικών μίας χρήσης, τονίζοντας τον ρόλο που έχει ο κάθε πολίτης σε αυτήν την κοινή προσπάθεια προστασίας του περιβάλλοντος».
Από τα βουνά… στις θάλασσες
Αναλύοντας τις επόμενες κινήσεις του Υπουργείου, ο κ Αμυράς υπογράμμισε ότι «ξεκινήσαμε από τα βουνά και συνεχίσαμε στις θάλασσες».
«Θέσαμε τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα από άποψη βιοποικιλότητας βουνά της χώρας σε καθεστώς υψηλότατης περιβαλλοντικής προστασίας [… τα απάτητα βουνά».
«Απαγορεύεται η διάνοιξη δρόμων, απαγορεύουμε τεχνητές επιφάνειες, θέλουμε να αφήσουμε τα συστήματα αδιατάραχτα από την ανθρώπινη παρουσία […] θέλουμε τον οικοτουρισμό, δεν θέλουμε τα αυτοκίνητα στα βουνά», πρόσθεσε.
Τόνισε ότι πλέον «κατεβαίνουμε προς τα πεδινά και τη θάλασσα».
«Θέτουμε το 30% των ελληνικών θαλασσίων ζωνών σε καθεστώς περιβαλλοντικής προστασίας εκ των οποίων το 1/3 θα μπει σε καθεστώς απόλυτης προστασίας», είπε, προσθέτοντας ότι δεν θα επιτρέπεται ούτε ψάρεμα ούτε διελεύσεις σκαφών.
«Πρέπει να δώσουμε μια ευκαιρία στον πληθυσμό της άγριας ζωής να αποδείξει τη δύναμή του και ότι αυτή η δύναμη θα επιστρέψει στον άνθρωπο», κατέληξε.
