Με αφορμή τη μετατροπή του παλαιού εργοστασίου πορσελάνης στη Νέα Μάκρη σε Κέντρο Πολιτισμού καθώς όπως σας έχουμε ενημερώσει μέσα από το irafina.gr, εκδόθηκε η οικοδομική άδεια, φέρνει ξανά στην επιφάνεια ένα αφιέρωμα που είχε κάνει η γνωστή ιστοσελίδα mixanitouxronou.gr
Το εργοστάσιο πορσελάνης που έφερε το ρεύμα στην προσφυγική Ν. Μάκρη. Το μικρό βιομηχανικό θαύμα που έδωσε πολύτιμες θέσεις εργασίας και ανάπτυξη…
Το παλιό εργοστάσιο πορσελάνης που η καμινάδα του ακόμα στέκει όρθια στην Ν. Μάκρη, αποτελεί σύμβολο μιας άλλης εποχής. Όταν το ρεύμα ήταν μια άγνωστη πολυτέλεια για τον προσφυγικό οικισμό. Το εργοστάσιο χτίστηκε το 1950 από τον Χαρίτωνα Τριανταφυλλόπουλο και ξεκίνησε την λειτουργία του το 1952.
Για παραπάνω από δέκα χρόνια παρήγαγε αντικείμενα πορσελάνης για ηλεκτρολογική χρήση, πυρότουβλα και άλλα πυρίμαχα προϊόντα. Η ΔΕΗ, για μεγάλο χρονικό διάστημα, προμηθευόταν ηλεκτρολογικό υλικό από το εργοστάσιο. Η λειτουργία του σταμάτησε οριστικά το 1969 λόγω αδυναμίας αποπληρωμής των τραπεζικών δανείων.
Το εργοστάσιο πορσελάνης
Η Νέα Μάκρη ιδρύθηκε το 1924, όταν έφτασαν οι πρώτοι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Τις πρώτες δεκαετίες ήταν καθαρά ένας αγροτικός οικισμός, ενώ μετά την περίοδο της Κατοχής ξεκίνησαν οι πρώτες προσπάθειες για την εκβιομηχάνιση της περιοχής. Η πρώτη επιτυχημένη προσπάθεια έγινε ποολλά χρόνια αργότερα από τον επιχειρηματία Χαρίτωνα Τριανταφυλλόπουλο, που δημιούργησε το 1950 το εργοστάσιο.
Εργάτες στο εργοστάσιο πορσελάνης στη Νέα Μάκρη (Πηγή φωτογραφίας: MarathonPress)
Ο επιχειρηματίας αγόρασε από ντόπιου καλλιεργητές μια έκταση περίπου 50 στρεμμάτων για να οικοδομήσει την μονάδα του. Ο αρχικός στόχος του ήταν να εξασφαλίσει μια μεγαλύτερη έκταση προς την περιοχή της Ανατολής, αλλά λόγω κάποιων τοπικών αντιδράσεων δεν κατάφερε να επεκταθεί περισσότερο. Οι εργασίες για την οικοδόμηση του εργοστασίου ολοκληρώθηκαν σε δύο χρόνια, το 1952.
Το φθινόπωρο του 1953 οι μηχανές του εργαστασίου ξεκίνησαν την παραγωγή προϊόντων πορσελάνης για ηλεκτρολογική χρήση. Αρχικά παρήγαγε κυρίως μονωτήρες υψηλής και χαμηλής τάσης και ασφάλειες, ενώ αργότερα επεκτάθηκε και στην κατασκευή πυρίμαχων υλικών. Τα ορυχεία του Τριανταφυλλόπουλου στη Μήλο, προμήθευαν το εργοστάσιο με τις αναγκαίες πρώτες ύλες.
Το ερημωμένο εργοστάσιο πορσελάνης στη Νέα Μάκρη, όπως σώζεται σήμερα
Στο εργοστάσιο απασχολούνταν κυρίως εργάτες και εργάτριες από τη Νέα Μάκρη, τον Μαραθώνα και το Γραμματικό. Επιπλέον, προσλήφθηκε εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό από τα νησιά της Σίφνου, της Κίμωλου και της Σερίφου.
Η ηλεκτροδότηση της περιοχής έφερε την ανάπτυξη
Η λειτουργία του εργοστασίου στη Νέα Μάκρη είχε ως αποτέλεσμα την σταδιακή οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Οι νέες θέσεις εργασίας στο εργοστάσιο, ενίσχυσαν τα εισοδήματα των ντόπιων και ταυτόχρονα έκαναν την εμφάνισή τους νέα καταστήματα, όπως ταβέρνες, εμπορικά, μαγαζιά με είδη ρουχισμού και ηλεκτρικών ειδών. Η πιο σημαντική εξέλιξη όμως, ήταν η ηλεκτροδότηση.
Το εργοστάσιο κατάφερε να παρέχει ηλεκτρισμό τόσο στα σπίτια όσο και στα καταστήματα της περιοχής. Η συνεργασία με την νεοϊδρυθείσα Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) δεν σταμάτησε εκεί, καθώς το εργοστάσιο αποτελούσε για 15 χρόνια τον βασικό προμηθευτή της ΔΕΗ σε πυρίμαχα υλικά.
Πορσελάνινοι σύνδεσμοι σωλήνων για ηλεκτρολογική χρήση έχουν παραμείνει στο εργοστάσιο μέχρι και σήμερα
Λέγεται πως η επαφή του επιχειρηματία με τον Γεώργιο Παπανδρέου βοήθησε την παραπάνω συνεργασία. Ίσως το γεγονός ότι, το αίτημα για την ίδρυση του εργοστασίου πορσελάνης υποβλήθηκε στο Υπουργείο Βιομηχανίας, την ίδια περίοδο με την ίδρυση της ΔΕΗ, να μην ήταν μια σύμπτωση, αλλά μια οργανωμένη προσπάθεια σύμπλευσης των δύο επιχειρήσεων.
Ερείπια από τον φούρνο του εργοστασίου πορσελάνης
Προς τα τέλη της δεκαετίας του ’60, το 1969, οι μηχανές σταμάτησαν να δουλεύουν και το εργοστάσιο έβαλε λουκέτο. Τα υπέρογκα τραπεζικά δάνεια οδήγησαν σε λουκέτο. Σήμερα, οι εγκαταστάσεις του εργοστασίου παραμένουν ερειπωμένες και το φουγάρο, που είναι ευδιάκριτο από μακρυά, αποτελεί σύμβολο της εποχής που Ελλάδα έβγαινε από την φτώχεια και το σκοτάδι.
Δείτε πώς είναι σήμερα μέσα από το βίντεο του καναλιού n.p. production στο Youtube.
Η ελληνική σειρά που γυρίστηκε στο εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο πορσελάνης στη Νέα Μάκρη
Το εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο πορσελάνης στη Νέα Μάκρη αποτέλεσε ωστόσο ιδανικό σκηνικό για μια πολύ γνωστή ελληνική σειρά. Ο λόγος για τα Κλεμμένα Όνειρα που προβλήθηκε στο Mega από το 2011 έως το 2015. Σε τμήματα του εργοστασίου υποτίθεται πως βρισκόταν το σπίτι της Βίκυς και η αποθήκη του Χαλκιά. Όποιος την είχε παρακολουθήσει θα θυμάται σίγουρα τα ιδιαίτερα σκηνικά.
Στην Αττική πάντως έχουν γυριστεί κι άλλες σειρές σε τοποθεσίες που πιθανόν δεν γνωρίζουμε και οι οποίες μπορεί να είναι πολύ κοντά μας. Όπως για παράδειγμα το «χωριό» στο οποίο έγιναν τα γυρίσματα για τις Άγριες Μέλισσες.
Τα ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν για να ξεκινήσουν οι εργασίες
«Υπενθυμίζουμε σε όσους αυθαίρετα καταλαμβάνουν μέρος της Porcelana καταπατώντας δημόσια περιουσία, ότι πολύ σύντομα οι πράξεις αυτές θα αποτελούν παρελθόν επισείοντας τις κατά νόμο συνέπειες» αναφέρει σε σχετική με το έργο τοποθέτηση ο Δήμος Μαραθώνα και αναζητήσαμε τον Δήμαρχο Μαραθώνα, Στέργιο Τσίρκα για τις σχετικές διευκρινήσεις.
«Έχουμε καταθέσει αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά κάποιων που έχουν καταπατήσει κατά την γνώμη μας τον χώρο» μας ανέφερε, προσθέτοντας πως το δικαστήριο έγινε τον περασμένο Μάιο και αναμένεται η απόφαση.
Το δεύτερο ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί αφορά την χρηματοδότηση του έργου. Όπως πληροφορηθήκαμε έχουν εγκριθεί και κατά πληροφορίες εγγραφεί στον προϋπολογισμό της Περιφέρειας Αττικής περίπου 8 εκατ. Ευρώ. Ωστόσο, λόγω ανατίμησης βασικών οικοδομικών υλικών θα χρειαστούν περισσότερα χρήματα για να ολοκληρωθεί το έργο. Υπολογίζονται σε άλλα 8 εκατ. Ευρώ τα οποία θα επιδιωχθεί να βρεθούν και αυτά από την περιφέρεια Αττικής.
Το έργο όταν δημοπρατηθεί και με τις εκπτώσεις που συνήθως γίνονται και υπολογίζονται στο 30% η τελική αναγκαία χρηματοδότηση για την αποπεράτωση του έργου θα προσεγγίσει τα 12 εκατ. Ευρώ.
