Στρωμένος με αγκάθια εξακολουθεί να είναι ο δρόμος πολλών ωφελουμένων του «Εξοικονομώ 2021». Ειδικά όσων έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα, οι οποίοι δυσκολεύονται να λάβουν το δάνειο που προβλέπει ο οδηγός του προγράμματος, προκειμένου να προχωρήσουν στις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης.
Το πρόβλημα εντοπίζεται στη διαδικασία εγγυοδοσίας των δανείων των ωφελουμένων της Κατηγορίας 1 (με ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως 10.000 ευρώ) του «Εξοικονομώ 2021». Παρά την πρόβλεψη να εγγυάται το Δημόσιο προς τις τράπεζες για την εξασφάλιση του δανείου, τρεις στις τέσσερις αιτήσεις δανειοδότησης της πρώτης εισοδηματικής κατηγορίας φαίνεται πως απορρίπτονται από τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Αυτό επισημαίνει ο Σύλλογος Μηχανικών Μελετητών Ιδιωτικών Εργων (ΣΜΜΙΔΕ) Νομού Ξάνθης, καλώντας το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να δώσει άμεσα λύση.
Σε πρόσφατη επιστολή του προς το ΥΠΕΝ, ο σύλλογος σημειώνει πως την 1η Φεβρουαρίου 2024, δύο χρόνια έπειτα από την υποβολή αιτήσεων στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2021», δόθηκε, επιτέλους, η δυνατότητα στους ωφελουμένους και στις ωφελούμενες της εισοδηματικής κατηγορίας 1 να υποβάλουν αίτηση δανείου. Η καθυστέρηση οφειλόταν στην αδυναμία του υπουργείου να έρθει σε συμφωνία με τις τράπεζες, ώστε να εξασφαλίσει την προβλεπόμενη εγγυοδοσία του Ελληνικού Δημοσίου.
«Αποκλειστικά για τους ωφελούμενους της εισοδηματικής Κατηγορίας 1, σε περίπτωση σύναψης δανειακής σύμβασης, παρέχεται η δυνατότητα εγγυοδοσίας του Δημοσίου για την εξασφάλιση του δανείου προς τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Η εγγυοδοσία θα καλύπτει το ποσό της δανειοδότησης στο 100% για τις περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης και στο 80% για τις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης, λαμβάνοντας υπόψη τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων» αναφέρει ο οδηγός του προγράμματος.
Ως εκ τούτου, οι ωφελούμενοι με χαμηλά εισοδήματα που είχαν επιλέξει την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής τους στο πρόγραμμα μέσω δανείου δεν μπορούσαν να προχωρήσουν στην υλοποίησή του.
«Ο ΣΜΜΙΔΕ Ν. Ξάνθης κάλεσε με επιστολή του από τον περασμένο Νοέμβριο το υπουργείο να δώσει λύση στο πρόβλημα, έτσι ώστε ο χειμώνας που πέρασε να είναι ο τελευταίος που τα νοικοκυριά της Κατηγορίας 1 δεν ζεστάθηκαν και να επιτευχθεί ένας από τους βασικούς στόχους των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας, που είναι η άμβλυνση της ενεργειακής φτώχειας. Τελικά τρεις μήνες μετά την επιστολή του ενεργοποιήθηκε η δυνατότητα στην πλατφόρμα του προγράμματος, αλλά -όπως αποδεικνύεται- ακυρώθηκε στην πράξη, αφού οι τράπεζες απορρίπτουν τις τρεις από τις τέσσερις αιτήσεις δανείου των ωφελουμένων της Κατηγορίας 1!» αναφέρει ο σύλλογος.
Εξηγεί ότι τα εν λόγω στατιστικά στοιχεία προέρχονται από μηχανικούς που δραστηριοποιούνται ως σύμβουλοι έργου στο πρόγραμμα και δείχνουν μία πραγματικότητα, η οποία έρχεται σε αντίθεση με την πρόβλεψη του οδηγού του προγράμματος, περί εγγυοδοσίας του Δημοσίου. «Οι όροι του δανείου καθορίζονται στη λεπτομέρειά τους στην Επιχειρησιακή Συμφωνία των Χρηματοπιστωτικών Οργανισμών (για την οποία, μεταξύ άλλων, θα λαμβάνεται υπόψη και η δυνατότητα της εγγυοδοσίας του Δημοσίου), καθώς και στη δανειακή σύμβαση μεταξύ του οργανισμού και του ωφελουμένου» προσθέτει ο σύλλογος.
Νέα παράταση λόγω δομικών δυσκολιών
Διαπιστώνοντας τη σωρεία προβλημάτων, η ηγεσία του ΥΠΕΝ αποφάσισε τον Φεβρουάριο να παρατείνει έως και τις 16 Απριλίου την καταληκτική προθεσμία για την υλοποίηση έργου των ωφελουμένων της 1ης (Νοέμβριος 2022) και 2ης απόφασης (Φεβρουάριος 2023) υπαγωγής αιτήσεων στο πρόγραμμα. «Η παράταση κρίνεται αναγκαία για την ομαλή ολοκλήρωση και διασφάλιση επίτευξης των στόχων του προγράμματος» ανέφερε στην ανακοίνωσή του το υπουργείο.
Σε επιστολή του όμως προς το ΥΠΕΝ, το Τμήμα Πελοποννήσου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος εξήγησε ότι το πρόγραμμα αδυνατεί να ολοκληρωθεί λόγω δομικών προβλημάτων στον σχεδιασμό και την υλοποίησή του. Πέρα απ’ αυτό, έναν μήνα και πλέον από την τελευταία παράταση εκδόθηκε νέος «Οδηγός Πληρότητας» του προγράμματος, τον οποίο οι μηχανικοί καλούνται να διαβάσουν και να εφαρμόσουν για τους φακέλους που είτε έχουν ήδη ολοκληρώσει είτε που θα ολοκληρώσουν μέχρι τις 16 Απριλίου. Με δεδομένο ότι το σύστημα κληρώσεων των ενεργειακών επιθεωρητών ενεργοποιήθηκε λίγο πριν από τη λήξη της αρχικής υλοποίησης των έργων, δηλαδή τον Νοέμβριο 2023, οι μηχανικοί ζητούν από το υπουργείο να παρατείνει το χρονικό διάστημα ολοκλήρωσης των έργων κατά τρεις μήνες τουλάχιστον για όσα έργα έχουν λάβει απόφαση υπαγωγής από τον Νοέμβριο του 2022 έως και τον Φεβρουάριο του 2023.
Τελικά προχθές Παρασκευή το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε ότι παρατείνεται κατά ακόμα δύο μήνες (μέχρι τα μέσα Ιουνίου) η προθεσμία για την υλοποίηση έργων. Ετσι, οι δικαιούχοι θα έχουν στη διάθεσή τους 14 μήνες συνολικά από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής τους για την ολοκλήρωση έργων, από 12 μήνες που προβλεπόταν αρχικά. Το υπουργείο διευκρινίζει ότι η τελική ημερομηνία για την ολοκλήρωση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των έργων παραμένει αμετάβλητη και ορίζεται στις 30 Ιουνίου 2025.
Σημειώνεται ότι στο συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι η πρώτη φορά που εφαρμόζεται σύστημα κλήρωσης ενεργειακού επιθεωρητή για την έκδοση του 2ου πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης, αφού έχουν ολοκληρωθεί τα έργα από τους ωφελουμένους. Επίσης, υπάρχει διαφορετική διαδικασία στα πληροφοριακά συστήματα του προγράμματος και στην τελική εκταμίευση των ποσών, ενώ δεν έχουν οριστεί οι αμοιβές των ενεργειακών επιθεωρητών από το ΥΠΕΝ, παρά μόνο η επιδότηση επί της αμοιβής.
Σε αναμονής πολλοί δικαιούχοι
Ο αρχικός προϋπολογισμός του «Εξοικονομώ 2021» ήταν 632.000.000 ευρώ, στη συνέχεια όμως το ΥΠΕΝ σχεδόν τον διπλασίασε, ανεβάζοντάς τον στο 1,2 δισ. ευρώ, προκειμένου να ενταχθούν οι 47.433 επιλαχόντες. Οι συνολικοί δικαιούχοι του προγράμματος είναι 87.578 νοικοκυριά, μέχρι σήμερα όμως δεν έχουν εκδοθεί αποφάσεις οριστικής υπαγωγής για όλους, με την πιο πρόσφατη να εκδίδεται στις 5 Μαρτίου και να αφορά 712 ωφελουμένους. Σύμφωνα με τον οδηγό του προγράμματος, μετά την απόφαση υπαγωγής παρέχεται η δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί η προκαταβολή επιχορήγησης, με σκοπό την εμπρόθεσμη, τμηματική ολοκλήρωση του έργου.
Για τη χρήση της προκαταβολής επιχορήγησης, η οποία θα βρίσκεται δεσμευμένη στον τραπεζικό λογαριασμό εξυπηρέτησής του, ο ωφελούμενος θα πρέπει υποχρεωτικά να έχει διακινήσει πρώτα τα ίδια κεφάλαια ή/και την προβλεπόμενη προκαταβολή (70%) του δανείου. Σε περίπτωση κάλυψης της ιδιωτικής συμμετοχής με ίδια κεφάλαια, αυτά θα πρέπει να διακινηθούν υποχρεωτικά μέσω τραπεζικού συστήματος στους αναδόχους/προμηθευτές της επιλογής του ωφελουμένου με δική του ευθύνη και μέριμνα και τα σχετικά αποδεικτικά πληρωμής να υποβληθούν για έλεγχο. Ο ωφελούμενος είναι υπεύθυνος για το ύψος και την κατανομή της προκαταβολής.
newsbreak.gr
